Treść
Wprowadzenie
Prześladowanie chrześcijan
Prześladowanie hindusów i sikhów
Prześladowanie muzułmanów ahmadi
Prześladowanie szyitów
Podsumowanie
Wprowadzenie
Ludzie uważnie obserwujący Pakistan wyrażają niepokój, że w kraju tym dokonuje się stopniowe ludobójstwo jego mniejszości, którego rozmiary pozostają niedostrzeżone przez międzynarodowe organizacje praw człowieka. W kwietniu 2012 r. Nitin Pai, założyciel mieszczącego się w New Delhi think tank, Instytutu Takshashila, wyraził niepokój w powodu „systematycznego” zabijania mniejszości w Pakistanie, mówiąc: „[Ataki] nazywane są przemocą sekciarską, wojną gangów, czystką etniczną lub tłumieniem rewolty. Być może dlatego, że istnieją odrębne nazwy dla tych zbrodni, nie zauważamy możliwości, iż mogą one być czymś większym – ludobójstwem” [1] . Podobny niepokój wyrażali inni w Pakistanie i za granicą, szczególnie szyicka społeczność Hazara [2] . Należy zanotować, że były już poprzednio wypadki nie w pełni raportowanych masowych zabójstw w Pakistanie, które były opisywane jako ludobójstwo, zwłaszcza masakra około trzech milionów muzułmanów mówiących językiem bengalskim w 1971 r. (patrz poniższe zdjęcie z protestu prawników i dziennikarzy z 2007 r., na którym znany dziennikarz Hamid Mir trzyma transparent przepraszający z „ludobójstwo” mieszkańców Bangladeszu w 1971 r.) [3]
Podczas protestu 25 grudnia 2007 w Islamabadzie znany dziennikarz Hamid Mir trzyma transparent przepraszający za masakrę mieszkańców Bangladeszu w 1971 r. (fhiredekha.com)
W niniejszej pracy zbadam narastające prześladowania mniejszości religijnych Pakistanu: chrześcijan, hindusów i sikhów, jak również muzułmanów Ahmadi i szyitów [4] . W ostatnich latach każdy w społeczeństwie pakistańskim, kto nie jest muzułmaninem – lub grupy muzułmanów, które nie są uważane za muzułmanów pod względem społecznym i religijnym albo zgodnie z prawem pakistańskim – spotykają się z nieustanną kampanią nienawiści i prześladowań religijnych przez islamskie grupy i jednostki, włącznie z funkcjonariuszami rządowymi, ustawodawcami, sędziami, prawnikami, policjantami i duchownymi, którzy interpretują prawo na własnych warunkach i egzekwują je z zamiarem uczynienia z Pakistanu czystszego niż kiedykolwiek narodu islamskiego. Prześladowania przejawiają się w wsadzaniu do więzień chrześcijan i muzułmanów Ahmadi pod zarzutami bluźnierstwa; porywaniu dziewcząt hinduskich i chrześcijańskich i nawracaniu ich siłą na islam; burzeniem i bezczeszczeniem domów modlitw; odmowy pomocy żywnościowej nie-muzułmańskim ofiarom powodzi, i to zarówno przez funkcjonariuszy rządowych, jak zamożnych filantropów; poniżaniu i atakach na muzułmanów szyickich – i świadome oraz systematyczne zabijanie członków wszystkich tych społeczności. Chociaż nie jest to włączone do niniejszej dyskusji, należy pamiętać, że inna znaczna grupa populacji pakistańskiej, mieszkańcy buntującego się Beludżystanu, jest prześladowana przez państwo pakistańskie i wyrażano niepokój (w tym także prezes Sądu Najwyższego Iftikhar Muhammad Chaudhry) z powodu dużej liczby Beludżów, którzy zniknęli – powszechnie uważa się, że zostali porwani i zabici przez pakistańskie agencje wywiadowcze [5] .
Głębię religijnego i kulturowego prześladowania mniejszości religijnych w społeczeństwie pakistańskim pokazuje na przykład następujący, wiele mówiący incydent z miasta Pattoki. Grupa chrześcijan, która piła herbatę w kawiarni należącej do muzułmanina, musiała zapłacić nie tylko za herbatę, ale za szklanki, z których pili, ponieważ te szklanki, jako dotknięte przez chrześcijan, zostały uznane za skażone [6] . Takie wypadki odzwierciedlają długotrwałą religijną i kulturową nienawiść skierowaną wobec chrześcijan, hindusów i innych mniejszości Pakistanu, wyrażającą się w groźbach, zastraszaniu i przemocy, a często w przywłaszczaniu sobie ich ziemi i własności przez miejscowych muzułmanów.
Dyskryminacja przeciwko chrześcijanom i hindusom jest zakotwiczona w konstytucji pakistańskiej, która nie dopuszcza ich do takich wysokich stanowisk jak stanowisko prezydenta. Ponadto prawo z 1974 r. dekretuje Ahmadich jako nie-muzułmanów i, zgodnie z kilkoma późniejszymi prawami, zabrania im używania muzułmańskich imion i symboli, mimo że uważają się sami za muzułmanów i wyznają nauki Koranu. To prawo z 1974 r. nie stosuje się do szyitów, ale kręgi wojowniczych islamistów i wielu sunnitów głównego nurtu także uważa ich za nie-muzułmanów i wzywa władze do ustanowienia prawa wykluczającego ich z owczarni islamu.
Naciski na mniejszości religijne doprowadziły wielu do nawrócenia się na islam w celu przeżycia. Takie nawrócenia są świętowane (znana dziennikarka pakistańska Maya Khan, prezenterka programu na kanale ARY News telewizji pakistańskiej, wyrażała osobistą dumę z nawrócenia hinduskiego chłopca podczas jej nadawanego na żywo programu w świętym miesiącu ramadanu [7] ), nawet przymusowe nawrócenia są społecznie sankcjonowane, nie zaś potępiane. Pakistańscy funkcjonariusze bezkarnie podburzają ludzi przeciwko mniejszościom. Na przykład były minister ds. religii i prezenter telewizyjny dr Aamir Liaquat Hussain usankcjonował w telewizji zabijanie muzułmanów Ahmadi, niemniej pozostaje zatrudniony przez wpływowy kanał telewizyjny GEO w Pakistanie [8] .
Oczywiście nie wszyscy Pakistańczycy biorą udział w kampanii nienawiści i dyskryminacji wobec mniejszości religijnych i wielu prawdopodobnie sprzeciwiłoby się tym zjawiskom. Klimat społeczny jest jednak taki, że trudno jest przemówić nawet znacznej większości. Istnieje mała grupa liberalnych komentatorów, którzy – ze znacznym ryzykiem osobistym – nieustannie głoszą wizję społeczeństwa opartego na tolerancji, świeckości i pluralizmie. Ich poglądy są jednak głównie ograniczone do trzech angielskojęzycznych gazet, które odgrywają godną pochwały rolę w ujawnianiu prześladowań mniejszości religijnych, a mianowicie „Daily Times”, „Dawn” i „The Express Tribune”. Dlatego też wpływ tych komentatorów na opinię publiczną jest nieistotny.
Cytując wypowiedzi funkcjonariuszy rządowych, przywódców parlamentarnych, członków społeczności i działaczy praw człowieka oraz inne informacje zebrane głównie z mediów pakistańskich ten raport analizuje istniejące wzory prześladowań mniejszości religijnych w Pakistanie w ostatnich latach. Wyliczając różne typy ataków analizuje, jak gwałtownie kurczy się przestrzeń kulturowa dla tych mniejszości w islamskim narodzie Pakistanu – kraju wyciętego z Indii w 1947 r. z powodu tego, że muzułmanie i hindusi nie potrafili koegzystować. Ta koncepcja, znana jako Teoria Dwóch Narodów, została przełożona na ramy polityki pakistańskiej znanej jako Nazaria-e-Pakistan (Ideologia Pakistanu), która przez lata była odpowiedzialna za stopniową degradację statusu społecznego nie-muzułmańskich obywateli pakistańskich w tym kraju.
Wypadki prześladowania opisane poniżej w żadnym wypadku nie są wyczerpujące, ponieważ dominujące w Pakistanie media w języku urdu często ignorują takie incydenty, szczególnie te, które dzieją się we wsiach i małych miastach. Brak informacji o tym jest spowodowany klimatem społecznym w Pakistanie, gdzie uważa się takie incydenty za zrozumiałe lub wręcz pozytywne. Inną przyczyną jest skupienie się kraju na wojnie z terrorem.
[Poniżej podajemy tylko przekład tytułów podrozdziałów oraz ilustracje, jak również Podsumowanie. Cały raport po angielsku można przeczytać tutaj: http://www.memri.org/report/en/0/0/0/0/0/0/6704.htm ]
Prześladowanie chrześcijan
Pakistańska gazeta informuje: Chrześcijańskie pielęgniarki zatrute “z powodu swojej wiary”; chrześcijański przywódca Michael Javed: „Społeczeństwo [pakistańskie] stało się skrajnie nietolerancyjne i… nie pozwala mniejszościom na życie w spokoju”
11-letnia chrześcijańska dziewczynka aresztowana pod zarzutem bluźnierstwa; chrześcijański młody człowiek torturowany na śmierć w więzieniu; kościół katolicki zaatakowany w okręgu Sambrial w Pendżabie
Doniesienia medialne: Ośmiu do dziesięciu chrześcijan jest co miesiąc zmuszana do przejścia na islam w Sindh i w Pendżabie; chrześcijanka porwana wraz z czworgiem jej dzieci w ciągu kilku godzin przeszła na islam
Aasia Bibi, chrześcijanka, matka czworga dzieci, skazana na śmierć za rzekome bluźnierstwo przeciwko Prorokowi Mahometowi (tribune.com.pk)
Liberalny gubernator pakistański zastrzelony przez strażnika za obronę chrześcijanki oskarżonej o bluźnierstwo, chrześcijański minister Shahbaz Bhatti zastrzelony za proponowanie reformy praw o bluźnierstwie
Karykaturzysta: Sabir Nazar, viewpointonline.net
Kaplica uczelni okupowana przez mafię właścicieli ziemskich w Rawalpindi; pakistański ustawodawca Malik Abrar Ahmed oskarżony o okupowanie ziemi kościoła; kościoły atakowane w różnych miastach w Pakistanie
Prześladowania hidusów i sikhów
Okładka pisma indyjskiego „Outlook”, 23 stycznia 2006.
Licząca 160 lat świątynia hinduska zniszczona w Peszawarze; licząca 150 lat świątynia sikhów zniszczona w ciągu nocy w okręgu Mardan
Hindusi eksmitowani ze swoich domów za picie wody z meczetu w Karaczi
Islamscy bojówkarze żądają dżizja (islamskie pogłówne) od hindusów i sikhów
Pakistańscy uczeni religijni mówią, że cele XIX wiecznego dżihadu przeciwko sikhom jeszcze nie zostały spełnione, sędzia Sądu Najwyższego oskarża hindusów o finansowanie terroryzmu, czemu potem zaprzecza
Odmowa pomocy żywnościowej dla dzieci hinduskich podczas powodzi w 2010 r. przez filantropów pakistańskich i funkcjonariuszy rządowych; pakistańska NGO: hindusom nie pozwala się na picie wody z fontann w obozach z pomocą
Hinduskie dziewczęta porywane i nawracane na islam; policjanci i duchowni islamscy brali udział w porywaniu i nawracaniu hinduskich dziewcząt
Komisja Praw Człowieka w Pakistanie (HRCP): Co miesiąc między 20 a 25 hinduskich dziewcząt zostaje porwana i siłą nawrócona na islam: “poza nieletnimi nie są także oszczędzane zamężne kobiety z dziećmi…”
Doniesienie gazety pakistańskiej: Hindusi przechodzą na islam aby “przeżyć w społeczeństwie [islamskim]” Pakistanu
W Karaczi pakistańscy hindusi protestują przeciwko porywaniu ich dziewcząt (hinduexistence.wordpress.com)
Doniesienia mediów pakistańskich: Prześladowania zmuszają hindusów pakistańskich do emigracji do Indii; Rada Hindusów Pakistanu: „Co tydzień co najmniej 20-25 rodzin wyjeżdża z Pakistanu… do Indii”
Prześladowania muzułmanów Ahmadi
Izba Adwokacka w Lahore zakazała sprzedaży w budynkach sądów soków i innych dóbr przez firmy, których właścicielami byli muzułmanie Ahmadi; islamscy duchowni prowadzą dochodzenia w sprawie wiary właścicieli QMobile i wydają certyfikaty
Certyfikat wydany przez duchownych, potwierdzający wiarę muzułmańską właścicieli QMobile (Roznama Ummat, 14 stycznia 2012)
Pakistański urząd telekomunikacyjny zablokował witrynę internetową Ahmadich “ponieważ zgodnie z konstytucją Pakistanu Ahmadim … nie wolno propagować swoich poglądów religijnych”
Pamflet pakistańskiej organizacji religijnej uzasadniający zabijanie Ahmadich jako “dżihad”
Pamflet wydany przez organizację “koniec proroctwa” wzywa do zabijania Ahmadich
Zabijanie muzułmanów Ahmadi trwa; przywódca muzułmanów Ahmadi: „Ahmadi są całkowicie na łasce morderców”
Nauczyciel zwolniony z pracy, uczniowie wydaleni ze szkół w okręgu Faisalabad za to, że byli muzułmanami Ahmadi; dyrektor uczelni zawiesza 23 Ahmadich w prawach studenta
Muzułmanie Ahmadi obrani za cel za używanie symboli muzułmańskich; policja usuwa teksty koraniczne z grobów muzułmanów Ahmadi; policja burzy meczet Ahmadi za namową duchownych
Muzułmanie Ahmadi wplątani w sprawy o bluźnierstwo; przywódca meczetu Ahmadi oskarżony o bluźnierstwo za „powołanie się” na cytaty z Koranu i hadisów
Zwracając się do Ahmadich duchowny pakistański Zahidur Rashidi powołuje się na praktyki z epoki Proroka Mahometa, by uzasadnić zabijanie fałszywych proroków i oferuje dwie opcje: wyraźcie skruchę lub zostaniecie zabici
Jedyny pakistański laureat Nagrody Nobla, Abdus Salam, ignorowany z powodu pochodzenia z Ahmadich, jego nagrobek oszpecony, kiedy władze nakazały usunięcie z niego słowa muzułmanin
Prześladowanie szyitów
Pew Global Survey: Tylko 50% sunnitów w Pakistanie uważa szyitów za muzułmanów
Sondaż Pew: procent sunnitów w krajach muzułmańskich, którzy uważają szyitów za muzułmanów (pewforum.org)
Częste tytuły w gazetach pakistańskich: “Co najmniej 20 szyitów wyciągnięto z autobusu i zastrzelono…”; “atak sekciarski w Kohistanie: 18 zastrzelonych po wyciągnięciu ich z czterech autobusów”; „Mastung: Pielgrzymi wyciągnięci z autobusu i zabici, 26 dusz martwych, trzy osoby, które poszły zabrać ciała, także zabite”
Doniesienie gazety pakistańskiej: “Czystka etniczna Hazarów [muzułmanów szyickich] trwa w sposób systematyczny”; artykuł redakcyjny gazety pakistańskiej: “Obieraniu za cel… [muzułmanów szyickich] towarzyszy zazwyczaj jakiś rodzaj zmowy władz”
Wn Bamijan, młodzież Hazara youths protestuje przeciwko zabijaniu członków ich społeczności (hazaranewspakistan.wordpress.com)
Seria wideo Sipah-e-Sahaba Pakistan (SSP): „Szyici są Nasl [rasa/potomstwo] Żydów; Sipah-e-Sahaba nazywa szyitę większym niewiernym niż Żyd”
Podsumowanie
We wszystkich sferach społeczeństwa pakistańskiego – włącznie z gałęziami rządowymi administracyjna, wojskową, policyjna i sprawiedliwości – mniejszości doświadczają dyskryminacji, bojkotu społecznego i przestępstw nienawiści. Jest to wynik interpretacji islamu, za jaką opowiada się Pakistan od czasu stworzenia w 1947 r., interpretacji mającej na celu uczynienie Pakistanu narodem wyłącznie „prawdziwych” muzułmanów. Tę interpretację odzwierciedlają działania lokalnych funkcjonariuszy i polityka rządu, na przykład prawo z 1974 r. które ogłasza Ahmadich nie-muzułmanami.
Tam, gdzie ta interpretacja zawodzi na poziomie polityki rządowej, jest ona jednak wprowadzana w życie na poziomie wsi i ulic w miastach, prowadząc do aktów dyskryminacji, nienawiści i przemocy. Niemal wszystkie wpływowe organizacje islamskie w Pakistanie aprobują taką interpretację islamu, włącznie z Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), Lashkar-e-Taiba (LeT) i Rada Difa-e-Pakistan (DPC), Lashkar-e-Jhangvi (LeJ) i jego organizacja macierzysta Ahle Sunnat Wal Jamaat (ASWJ), Jamaat-e-Islami Pakistan (JI), Jamiat Ulema-e-Islam (JUI), Sunni Tehreek (ST) i rozmaite grupy Khatm-e-Nabuwwat.
Karykaturzysta: Sabir Nazar, viewpointonline.net.
Pakistański publicysta dr Mohammad Taqi:„Ugrzeczniony dyskurs i stonowane reakcje na… [zabijanie] są podobne do tego, co działo się w Niemczech nazistowskich”; „Nazistom dnia dzisiejszego udało się przymuszenie lub dokooptowanie olbrzymiej większości ich rodaków”
Narastające ataki na wszystkie mniejszości w Pakistanie powodują poważny niepokój wśród liberalnych myślicieli pakistańskich. W artykule z sierpnia 2012 r. Raza Rumi, dyrektor polityki i programów w mieszczącym się w Islamabadzie Jinnah Institute, mówił o zabijaniu szyitów w kategoriach „ludobójstwa rozgrywającego się na naszych [oczach]” [170] .
Wiodący publicysta pakistański dr Mohammad Taqi potępił “stonowaną reakcję” na narastające masakry mniejszości: “Ugrzeczniony dyskurs i stonowane reakcje na… [zabijanie mniejszości] są podobne do tego, co działo się w Niemczech nazistowskich. Wydaje się, że nazistom dnia dzisiejszego udało się przymuszenie lub dokooptowanie olbrzymiej większości ich rodaków do popierania ich. Nikczemniejsza niż masakra w Babusar Top [gdzie wyciągnięto szyitów z autobusów i zastrzelono] była wyciszona reakcja politycznych przywódców Pakistanu, inteligencji prawicowej i przywódców armii….” [171]
Pakistański dziennikarz Amir Matin: „20% Pakistańczyków – 15%… deobandi plus 5% Ahle Hadith [którzy reprezentują dominująca wersję islamu sunnickiego w Pakistanie] – uważa pozostałych 80% za Kafir, gotowi nawet poddać ich śmierci i zniszczeniu”
W niedawnym artykule zatytułowanym “Kto może być muzułmaninem w Pakistanie?” Murtaza Haider, liberalny akademik i publicysta, pisze: „Gdyby Muhammad Ali Jinnah [założyciel Pakistanu, który należał do szyickiej sekty islamu] żył dzisiaj, tylko połowa Pakistanu uważałaby go za muzułmanina. Etniczne, sekciarskie i plemienne linie uskoku sięgnęły do takiej głębokości, że naród założony kiedyś na ojczyznę muzułmanów kłóci się obecnie o to, kto ma prawo nazywać się muzułmaninem” [172] .
Kwestia tego, kto jest prawdziwym muzułmaninem w Pakistanie, dotknęła Muhammada Alego Jinnaha także po jego śmierci. Kiedy umarł założyciel Pakistanu, duchowni sunniccy nie pozwolili, by jego „oficjalny” pogrzeb prowadził duchowny szyicki. Pakistańska witryna internetowa napisała, że kiedy zmarli Muhammad Ali Jinnah i jego siostra Fatimah Jinnah, „otrzymali prywatny szyicki rytuał pogrzebowy zanim Państwo [Pakistanu], które stworzyli, ruszyło się i [przez zapewnienie sunnickiego pogrzebu] uczynili kwestię sekciarską z ich pogrzebu. Nie pozwolono, by państwowy pogrzeb Jinnaha prowadził duchowny szyicki. Była to formalna deklaracja, że Pakistan jest państwem sunnickim” [173] .
W artykule z lipca 2010 r. pakistański dziennikarz Amir Mir skomentował, że poszukiwania prawdziwego muzułmanina dzieli kraj na różne sekty: „W pewien sposób mniejszość populacji Pakistanu ogłosiła resztę z nas kafir [niewiernymi]… Większość zgadza się na następujący skład populacji Pakistanu: 60% Barelvis, 15% Deobandis, 15% szyici, 5% Ahle Hadith, a pozostałe 5% stanowią Ahmadi, ismaili, hindusi, sikhowie, chrześcijanie, buddyści, parsi itd. Znaczy to, że 20% Pakistańczyków – 15%… deobandi plus 5% Ahle Hadith [którzy reprezentują dominująca wersję islamu sunnickiego w Pakistanie] – uważa pozostałych 80% za kafir, gotowi nawet poddać ich śmierci i zniszczeniu” [174] .
* Tufail Ahmad jest dyrektorem MEMRI South Asia Studies Project (www.memri.org/sasp ).
Przypisy (nie spolszczone):
[1] Business-standard.com (India), April 16, 2012. The original English of all media reports quoted in this dispatch has been lightly edited for clarity and standardization.
[2] http://www.hazara.net/persecution/pak-persecution.html, accessed August 24, 2012.
[3] Thedailystar.net (Bangladesh), January 24, 2008. Renowned Pakistani journalist Hamid Mir estimates the number of Bangla-speaking Muslims killed by the Pakistan Army at about three million. Bangladeshi government too puts the number at three millions, but some researchers put the figure at between 300,000 and 500,000, according to a BBC report. See http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-18049515, accessed September 15, 2012.
[4] In Pakistani society, the term „minority” carries a pejorative connotation.
[5] http://dawn.com/2012/07/26/balochistan-case-sc-resumes-hearing-5/, July 26, 2012. A United Nations team is probing the Pakistani intelligence agencies’ role in abductions and killings in Baluchistan.
[6] Dawn.com (Pakistan), August 14, 2012.
[7] http://www.youtube.com/watch?v=0VzDwy49pNU&t=8m38s, accessed August 14, 2012.
[8] http://www.humanrights.asia/news/urgent-appeals/AHRC-UAC-203-2008, accessed August 23, 2012.
[170] The Express Tribune (Pakistan), August 20, 2012.
[171] Daily Times (Pakistan), August 23, 2012.
[172] Dawn.com (Pakistan), August 15, 2012.
[173] http://criticalppp.com/archives/222082, accessed August 14, 2012.
[174] http://www.memri.org/report/en/0/0/0/0/0/0/4675.htm, October 14, 2010.
