Zaangażowanie Turcji w Libii i podpisanie Memorandów o Porozumieniu (MOU) w sprawach morskich i bezpieczeństwa z Rządem Zgody Narodowej (GNA), na którego czele stoi Fajez Al-Sarradż[1], jest ostro krytykowane w Libii przez kręgi opozycyjne wobec GNA. Krytyka, zarówno w mediach społecznościowych, jak w prasie i wiadomościach, pojawiła się po wypowiedziach wysokich rangą funkcjonariuszy tureckich, włącznie z prezydentem Recepem Tayyip Erdoganem, o gotowości Turcji do wyprawienia sił wojskowych do Libii, by wesprzeć GNA w walkach przeciwko libijskiemu generałowi Chalifie Haftarowi, który panuje we wschodniej części kraju, a szczególnie po niedawnej wypowiedzi Erdogana, że miliony Turków mieszkają w Libii.
W przemówieniu z 22 grudnia 2019 r. na ceremonii inauguracji nowej łodzi podwodnej tureckiej produkcji Erdogan powiedział, że Turcja nie wycofa się z MOU z Libią w sprawie bezpieczeństwa, które, jak powiedział, nie narusza prawa międzynarodowego. Podkreślając, że Turcja jest gotowa zwiększyć pomoc militarną dla Libii, jeśli to konieczne, i odrzucając krytykę regionalnej polityki Turcji, powiedział: „Jeśli Libia nie była nami zainteresowana, to co [założyciel Republiki Tureckiej, Mustafa Kemal] Ataturk robił tam?… Libia jest miejscem, które mamy obowiązek wspierać, kiedy to konieczne, nawet jeśli miałoby to kosztować nas życie [żołnierzy]. Podobnie jak wszędzie indziej w Afryce Północnej, nasi ludzie żyjący w Libii liczą się w milionach i uważają się za braci tureckiego narodu”[2].
W odpowiedzi 'Aqila Salah, przewodniczący libijskiego parlamentu mieszczącego się w Tobruku rządu na wschodzie kraju, opublikował oświadczenie potępiające wypowiedź Erdogana i nazywające ją próbą „zaszkodzenia tkance społecznej zjednoczonego narodu libijskiego i podżegania do wojny domowej wśród obywateli”, a także uzasadnienia tureckiego ataku militarnego na Libię. Następnie zażądał, by społeczność międzynarodowa zajęła zdecydowane stanowisko przeciwko wypowiedziom Erdogana[3].
Wypowiedzi Erdogana wywołały także wiele gniewnych reakcji w mediach społecznościowych w Libii i stworzenie hasztagu: „Jestem Libijczykiem, ale nie jednym z miliona”, nawiązującym do twierdzenia Erdogana o Turkach w Libii. Libijski użytkownik Twittera, WafaaAltaib przekazał ten hasztag z obrazem stopy depczącej turecką flagę z twarzą Erdogana.
Twitter.com/vaya_Tb14/status/1208840667696381953, 22 grudnia 2019.
Również użytkownik Twittera, Matog Saleh tweetował: „Musimy podziękować Fajezowi Al-Sarradżowi i Erdoganowi – pierwszemu, który właśnie stracił jedyną rzecz, jaka dawała mu międzynarodowe uznanie, i drugiemu, który wyjaśnił swoje prawdziwe intencje w sprawie Libii – to jest, powrót do państwa osmańskiego, nie zaś obronę ‘wolności i demokracji’ [w Libii], jak twierdzi. Dziękuję wam obu, szaleńcy”[4].
W podobnym duchu na stronie Facebooka libijskiej witryny informacyjnej Ewan zamieszczono podsumowanie licznych podbojów Turcji, pisząc, między innymi: „…Dzisiaj, kiedy Erdogan mówi, że są miliony Turków w Libii, zaprzecza sam sobie, fałszuje historię i zmienia fakty, które dowodzą czegoś odwrotnego. To Turcja okupuje arabskie ziemie z milionami Arabów i jesteśmy zobowiązani do starań o ich prawa i przywrócenie ziemi, jakie [Turcja] od nich zdobyła…”[5]
Libijski pisarz: Stosunkami z Erdoganem Al-Sarradż popełnia zdradę wobec libijskiego państwa – tak jak to zrobił rząd Vichy wobec Francji
W artykule z 22 grudnia 2019 r. libijski pisarz i poeta, Salam Al-’Awkali, także zaatakował coraz bliższe stosunki między Erdoganem i GNA, oskarżając Al-Sarradża o zdradę wobec libijskiego państwa. Porównując GNA do kolaborującego z nazistami podczas II Wojny Światowej rządy Vichy we Francji, zaatakował także twierdzenie Erdogana, że miliony Turków żyją w Libii i porównał go do faszystowskiego dyktatora, Benito Mussoliniego, który uzasadniał obecność Włoch w Libii przez mówienie, że powraca do ziemi jego rzymskich przodków
Salam Al-’Awkali (Źródło: 218tv.net, 22 grudnia 2019)
Poniżej podajemy fragmenty artykułu Al-Awkaliego:
[Ciąg dalszy tekstu nie jest spolszczony]
„…Now, after [GNA Prime Minister Fayez] Al-Sarraj has thrown himself into the arms of Erdogan, contributing to the ingress of tens of thousands of terrorists into Syria and leading it to destruction, it is clear that he is unaware of history. [This is because] he has chosen to be like the Vichy government’s prime minister [Gen. Philippe Pétain, that threw French history into the garbage – or like those Libyans who joined the Italian Fascists and very quickly sowed destruction [in Libya] and tortured and slaughtered their [fellow] Libyans…
„The moment Al-Sarraj [and the GNA] received international legitimacy, he abandoned Tobruk [controlled by Gen. Haftar] and did not return to it. Moreover, he never [went back] even once to eastern [Libya], although he is the head of what is mockingly called the 'Government of [National] Accord’…
„He never took [my] advice to learn from history,[6] and with regard to treason, the ramifications will be felt by his children and his children’s children. If we are to define the treason [that you, Al-Sarraj, have committed], it is the fact that you are taking advantage of your rule to allow the criminals controlling the capital [i.e. your cronies and the militias that support you] to continue with their murders, corruption, and looting, while establishing [Turkey’s] interference in a written agreement – like the Vichy government did with the Nazi occupier.
„[U.S. President Donald] Trump will be tried and convicted only because of a phone conversation he held with the president of another country [i.e. Ukraine President Volodymyr Zelensky], by means of which he wanted to raise doubts regarding his [Democratic] rival, candidate [Joe Biden]. If that is the case, what is [the verdict] for a prime minister [i.e. Al-Sarraj] who turns to the [Turkish] government that once occupied the country [Libya] with a request to equip it with arms and fighters so that it can fight [Gen. Haftar’s] Libyan army…[?]
„I cannot explain the bizarre alliance with the insane regime whose deeds in Syria and Iraq right now we know… Just as Erdogan once justified his interference in Syria by saying 'We must defend our Turkmen brothers who are under threat of ethnic cleansing,’ so [today] he justifies his interference in Libya by saying 'We are entitled to aid our brothers there’ – that is, his Libyan brothers of Turkish origin – as part of his statements underlining that Libya is a former Turkish colony. But Libya’s society – except for its original residents from the ancient Libyan tribes – is made up also of [people of] Hejazi and Nejadi origin [i.e. from the kingdom of Nejd and Hejaz, today’s Saudi Arabia], including this writer, and of Syrian, Greek, Tunisian, Moroccan, Algerian, Chadian, Nigerian, Circassian, Balkan, and Jewish origin… and so on. If every one of these nations had to help build Libya, World War III would break out on its soil. Libya came together geographically, historically, and socially of this fabric, and therefore any emotional manipulation of it by external elements will endanger everyone.
„Many countries are interfering in Libya based on their own interests. But none of them has declared that it is entitled [to operate] in Libya, or [that Libya has on its soil] brothers whom it seeks to help. None of these countries has worked with [Libya’s] legitimate authorities [to sign] an agreement that threatens Libya’s national security.
„Erdogan’s statements remind me of the fascist Mussolini’s speech when he invaded Libya and justified doing so by saying that he was entitled to return to the land of his Roman forefathers.”[7]
[1] See MEMRI Special Dispatch No. 8418, Media Of Egypt And Its Allies: Memoranda Of Understanding (MOUs) Between Turkey And Libya’s Government Of National Accord (GNA) Reflect Turkey’s Hegemonic Ambitions, Warmongering, December 17, 2019.
[2] Aa.com.tr/ar, December 22, 2019.
[3] Al-Marsad (Libya), December 25, 2019.
[4] Twitter.com/MatogSaleh, December 22, 2019.
[5] Facebook.com/EwanlibyaOfficial, December 22, 2019.
[6] A reference to advice to Al-Sarraj dispensed by the author himself in a 2016 article.
[7] 218tv.net/, December 22, 2019. Italy ruled Libya beginning in 1912 as a result of the Lausanne Treaty with the Ottoman Empire. In 1931, Mussolini sent additional forces to Libya to subdue a local revolt.
