Prezydent Autonomii Palestyńskiej, Mahmoud Abbas, potwierdził, że 23 lipca 2015 r. Saeb Erekat, przez ostatnich dwadzieścia lat główny negocjator Autonomii Palestyńskiej (AP) w trwających rozmowach z Izraelem (chociaż obecnie w charakterze nieoficjalnym), spotkał się w Jordanii z Sylvanem Szalomem, izraelskim ministrem odpowiedzialnym za negocjacje. Abbas powiedział, że podczas tego spotkania Erekat postawił warunki, iż AP wznowi negocjacje i spełni zobowiązania z poprzednich porozumień, tylko jeśli Izrael zaprzestanie rozbudowy osiedli i uwolni 30 więźniów palestyńskich. Niedawno Abbas mianował Erekata, którego wielu Palestyńczyków obarcza odpowiedzialnością za trwające niepowodzenia rozmów z Izraelem, na sekretarza generalnego OWP, zastępując Jasera Abd Rabbo, którego Abbas wyrzucił z tego stanowiska. Palestyńscy dygnitarze i publicyści uważają mianowanie Erekata na to stanowisko za wyraz zaufania Abbasa do Erekata oraz za sygnał, że Abbas widzi w nim kandydata do objęcia po nim urzędu prezydenta AP.
W ostatnich latach Erekat wyraźnie zajął sztywniejsze stanowisko wobec Izraela; przewodził również krokom zmierzającym do oskarżenia Izraela przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym. Niektórzy oceniają, że postawa Erekata ma na celu przedstawienie patriotycznego i wojowniczego wizerunku, by zamaskować jego mizerne osiągnięcia w negocjacjach, a równocześnie zmobilizować poparcie publiczne dla jego przyszłej kandydatury na prezydenta AP.
Sztywność stanowiska Erekata wobec Izraela przejawiała się w następujących sprawach: wezwanie do umiędzynarodowienia konfliktu izraelsko-palestyńskiego i zwołania konferencji międzynarodowej; popieranie ekonomicznego bojkotu Izraela; przedstawianie Hamasu jako ruchu, który nie angażuje się w działalność terrorystyczną.
Erekat oskarża także Izrael o odrzucenie rozwiązania w postaci dwóch państw, o próbę usunięcia Abbasa z jego stanowiska i o bycie państwem terrorystycznym takim jak Państwo Islamskie (ISIS). Utrzymuje on również, że działania Izraela w wojnie w Gazie w lipcu-sierpniu 2014 r. były równoznaczne z eksterminacją Gazańczyków.
Poniżej podajemy przegląd wypowiedzi Erekata w rozmaitych sprawach:.
Saeb Erekat (zdjęcie: Aawsat.net)
Umiędzynarodowienie konfliktu
Erekat przewodniczy komisji, której zadaniem jest udokumentowanie i zebranie świadectw w przygotowaniu do postępowania karnego przeciwko Izraelowi przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym (ICC) i działa w tej sprawie jako części aktywności AP w celu umiędzynarodowienia konfliktu. W przemówieniu do Palestyńskiej Rady Narodowej w Jordanii powiedział, że obecną strategią palestyńską jest ustanowienie statusu Palestyny jako kraju pod okupacją i dołączenie Palestyny do dalszych międzynarodowych umów i paktów. „Chcemy konferencji międzynarodowej, by zakończyć okupację” – powiedział [1]. Podczas spotkania w kwietniu 2015 r. z przedstawicielem ONZ, Nikołajem Mładenowem, poprosił o zwołanie konferencji międzynarodowej, która obejmowałaby stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ i inne właściwe strony pod auspicjami ONZ “w celu ustalenia harmonogramu wycofania izraelskich sił okupacyjnych z państwa Palestyny do granic z 4 czerwca 1967 r.” [2]
Podczas spotkania z przedstawicielami społeczności międzynarodowej w styczniu 2015 r. Erekat wezwał społeczność międzynarodową do “poparcia wysiłków pozwania Izraela przed Międzynarodowy Trybunał Karny w odpowiedzi na nowe plany budowy w osiedlach, które niszczą opcję dwóch państw i ostatecznie eliminują szansę na osiągnięcie pokoju” [3].
W komunikacie prasowym w marciu 2015 r. Erekat wyjaśnił: „Różne strony, w tym USA, próbują wyperswadować nam zwracanie się do Międzynarodowego Trybunału Karnego, a ja mówię im, że my jesteśmy ofiarą i że każdy, kto obawia się kary, musi zaprzestać zbrodni. Do zbrodniarza trzeba się zwrócić i zobowiązać go do zaprzestania zbrodni… Izrael popełnił takie zbrodnie jak wywłaszczenie ziemi, uwięzienia, burzenie domów, wygnanie i zabójstwa. Zatrzymywanie przez Izrael pieniędzy podatkowych AP jest piractwem w pełnym sensie tego słowa.. Świat musi zażądać, by przekazał te pieniądze. Ten krok jest zbrodnią wojenną… Będziemy pracować nad umiędzynarodowieniem problemu palestyńskiego” [4].
Kiedy w lutym 2014 r. AP starała się przedstawić propozycję rezolucji w ONZ o zakończeniu okupacji, Erekat ostrzegał: „Jeśli USA [użyją] veta, by udaremnić żądanie arabskie, by Rada Bezpieczeństwa ustaliła datę zakończenia izraelskiej okupacji terytoriów 1967 r., Palestyńczycy będą kontynuowali działania przyłączenia się do 522 porozumień międzynarodowych i zaprzestaną jakiejkolwiek koordynacji [działań w sprawie] bezpieczeństwa z Izraelem” [5]. Te wypowiedzi Erekata wywołały ostrą reakcję rzeczniczki Departamentu Stanu, Marie Harf, która 19 lutego 2015 r. powiedziała: „Oczywiście, niepokoją nas niedawne wypowiedzi głównego negocjatora palestyńskiego Saeba Erekata, Cały czas mówimy, że ważne jest stworzenie pozytywnej atmosfery wokół tych dyskusji” [6].
W czerwcu 2014 r. wyciekła krytyka Erekata, że Abbas zwleka ze zwróceniem się do ICC. Erekat zażądał głosowania w Komitecie Wykonawczym OWP i chociaż 13 członków poparło Erekata, a tylko czterech poparło Abbasa, Abbas uparcie opierał się podjęciu decyzji w tej sprawie. Erekat powiedział mu otwarcie: „[Premier izraelski] Netanjahu odarł cię z całej władzy. Potrzebujesz pozwolenia od izraelskiego podpułkownika z [kwatery głównej Izraelskich Władz Cywilnych] Bethel, by pojechać do Jordanii i [ten oficer także] ustala ile pojazdów będzie w twojej kawalkadzie”. Później komentował: „Izraelczycy umyślnie poniżają Abbasa” [7].
W lutym 2014 r. Erekat ostrzegł, że jeśli zawiodą wysiłki sekretarza stanu USA, Johna Kerry’ego, by uratować negocjacje, AP ma “plan ataku [polegający na] prawnych roszczeniach przeciwko Izraelowi w Hadze [tj. w ICC]” [8].
W maju 2015 r. Erekat mówił o “znaczeniu bojkotu UE wszystkich kategorii produktów izraelskich” [9].
Hamas nie jest ruchem terrorystycznym
Od czasu do czasu Erekat wyraża pojednawcze stanowisko wobec Hamasu, co doprowadziło Abbasa do wysłania go na spotkanie z szefem biura politycznego Hamasu, Chaledem Maszaalem w Katarze, by omówić wspólną delegację Hamas-AP na negocjacje w Kairze podczas wojny w Gazie w lipcu-sierpniu 2014 r. Na konferencji w Ramallah Erekat powiedział: „Oświadczam, w imieniu prezydenta Abu Mazena [Abbasa] i Komitetu Wykonawczego OWP, że Hamas jest ruchem palestyńskim, który nigdy nie był i nigdy nie będzie ruchem terrorystycznym” [10]. Powiedział: „Ruch Hamasu i inne palestyńskie frakcje [oporu] nie muszą uznawać zasad Kwartetu… Nie muszą uznawać ani Izraela, ani [poprzednich] porozumień” [11].
W 2014 r. Erekat proponował zwołanie nadzwyczajnego spotkania Palestyńskiej Rady Narodowej z uczestnictwem Hamasu i Islamskiego Dżihadu, by wybrać nowy Komitet Wykonawczy OWP [12].
Izrael dokonuje eksterminacji Gazańczyków; Nie ma różnicy między Izraelem a ISIS
Erekat oskarżył Izrael o dokonywanie eksterminacji Gazańczyków w wojnie w Gazie w lipcu-sierpniu 2014 r., a także o terroryzm. We wrześniu 2014 r. powiedział: „Prezydent '[Abbas] opisał wojnę w gazie jako eksterminację; to rozgniewało Amerykanów i Izraelczyków. Dwanaście tysięcy mieszkańców [Gazy] zostało zabitych lub rannych; 91 rodzin zostało unicestwionych i 50 tysięcy domów zostało zniszczonych. Jeśli to nie jest eksterminacją, to co to jest?” [13]
Na konferencji i Jerycho w styczniu 2015 r. Erekat powiedział: „Nie ma różnicy między terroryzmem prowadzonym przez organizację Abu Bakr Al-Baghdadiego [tj. Państwem Islamskim – ISIS] a terroryzmem Izraela. Eliminacja terroryzmu wymaga wysuszenia [izraelskich] osiedli” [14]. W wywiadzie ze stycznia 2015 r. Erekat powiedział popierającej Hezbollah stacji, Al-Mayadeen TV: „Nie ma różnicy między ISIS, które morduje dziennikarzy, a Netanjahu, który pozwolił na zamordowanie Muhammada Abu Chdeira [15] i który spowodował zamordowanie ministra [AP] Ziada Abu 'Eina [16].” [17]
We wrześniu 2014 r. Erekat powiedział: „Jest niezbędne wysuszenie źródeł terroryzmu. Widoki tego lata były straszliwe: grupa ludzi [ISIS] użyła religii islamu do przeprowadzania terroryzmu i obcinania głów. Potępiamy to. Z naszego punktu widzenia nie ma różnicy między tym terroryzmem a spaleniem męczennika Muhammada Abu Chdeira. Najwyższym poziomem terroryzmu jest terroryzm państwowy.
Jest niezbędne wysuszenie źródeł, które karmią terroryzm. Jeśli decydenci na Zachodzie wierzą, że terror może zostać pokonany bez wysuszenia jego źródeł, potrzebują ponownego oszacowania tej kwestii i muszą osuszyć bagna izraelskiej okupacji i ustanowić niepodległe państwo palestyńskie, którego stolica będzie święta Jerozolima” [18].
Izrael próbuje wyeliminować Abu Mazena
W reakcji na wypowiedź byłego izraelskiego ministra spraw zagranicznych Avigdora Liebermana, że Abbas nie jest partnerem do zawarcia pokoju, Erekat powiedział: „Izrael próbuje pozbyć się prezydenta Abbasa, jak to zdarzyło się z [Jaserem] Arafatem, z powodu jego trzymania się zasad” [19]. W reakcji na informację o pośrednich negocjacjach Izraela z Hamasem powiedział: “Izrael chce pozbyć się Abu Mazena, tak jak poprzednio pozbył się Arafata, przez rozpoczęcie negocjacji z Hamasem” [20].
Ani jeden osadnik izraelski nie pozostanie w państwie palestyńskim
W reakcji na wypowiedź premiera Netanjahu, że Izrael nie ewakuuje ani jednego osiedla, ani osadnika przy permanentnym porozumieniu, Erekat powiedział w styczniu 2014 r.: „Każdy, kto mówi, że chce pozostawić osadników, mówi w rzeczywistości, że nie chce ustanowienia państwa palestyńskiego. Nie pozwolimy ani jednemu osadnikowi izraelskiemu na pozostanie w państwie palestyńskim” [21].
Przypisy (nie spolszczone):
[1] Al-Hayat Al-Jadida (PA), May 12, 2015.
[2] Paltoday.ps, April 30, 2015.
[3] Al-Sharq Al-Awsat (London), January 31, 2015.
[4] Al-sharq.com, March 30, 2015.
[5] Paltoday.ps, October 22, 2014.
[6] State.gov/r/pa/prs/dpb/2014/02/221816.htm#ISRAEL, January 19, 2015.
[7] Amad.ps, June 11, 2014.
[8] Al-Quds Al-Arabi (London), February 17, 2014.
[9] Alwatanvoice.com, May 9, 2015.
[10] Amad.ps, April 5, 2015.
[11] Alresalah.ps, June 25, 2015.
[12] Paltoday.ps, April 3, 2014
[13] Al-Hayat Al-Jadida (PA), September 30, 2014.
[14] Wafa.ps, January 1, 2015.
[15] Muhammad Abu Khdeir was burned to death in July 2014 by a group of Israeli extremists.
[16] PA minister Ziad Abu 'Ein died while participating in a December 2014 protest march against the Israeli occupation, following an altercation with Israeli soldiers.
[17] Al-Hayat Al-Jadida (PA), January 3, 2015; Almayadeen.net. January 2, 2015.
[18] Al-Hayat Al-Jadida (PA), September 30, 2014.
[19] Maannews.net, June 7, 2013.
[20] Alresalah.ps, June 25, 2015.
[21] Samannews.com, January 27, 2014
Visit the MEMRI site in Polish: http://www2.memri.org/polish/
If you wish to reply, please send your email to memri@memrieurope.org .
