W niedawnym artykule znana na całym świecie pisarka z Bangladeszu, Taslima Nasreen, zbadała rolę fatw (orzeczeń islamskich) w muzułmańskich społeczeństwach. Nasreen, która obecnie żyje na wygnaniu w Indiach z powodu gróźb islamistów w jej rodzinnym Bangladeszu, napisała, że fatwy, choć niewiążące dla muzułmanów, są wprowadzane w życie przez ochotników i doprowadziły do śmierci wielu liberalnych pisarzy i działaczy.   

Należy wspomnieć, że Taslima Nasreen otrzymuje groźby śmierci od islamskich duchownych w Indiach. Jej artykuł został pierwotnie napisany w języku bengalskim i przetłumaczyła go na angielski dziennikarka Neera Majumdar. Artykuł opublikowano na ThePrint.in, indyjskiej witrynie internetowej. Poniżej podajemy fragmenty tego artykułu za ThePrint.in:

„[Al-Azhar] wydał kiedyś fatwę mówiącą, że kobiety muszą karmić piersią swoich męskich współpracowników”; “Fatwy stają się coraz bardziej nieetyczne, nienaukowe, irracjonalne”

Istnieją liberalni muzułmańscy feminiści, humaniści, progresiści, wolnomyśliciele. Istnieją poeci, pisarze, naukowcy, którzy walczą z dyskryminacją. Większość jednak nie-muzułmanów sądzi, że bycie muzułmaninem oznacza bycie fundamentalistą, ciemiężcą, zabójcą krytyków islamu, [człowiekiem] narzucającym burki na kobiety i wydającym absurdalne fatwy. Fatwa w wierze islamskiej jest niewiążącą ale autorytatywną opinią prawną, jaką kwalifikowany prawnik lub mufti może wydać w sprawach dotyczących islamskiego prawa.

Prawo wydawania fatw należy do kilku tylko instytucji, szczególnie do uniwersytetu Al-Azhar w Egipcie. Al-Azhar jest bardzo starym uniwersytetem islamskim. Każda fatwa wydana przez tę instytucję ma wiele wagi i znaczenia. Kiedyś wydali fatwę, że kobiety muszą karmić piersią swoich współpracowników. Tylko to uczyni ich częścią rodziny, a potem mogą pracować razem w tym samym pokoju bez konieczności noszenia burki przez kobiety. Ten sam uniwersytet wydał fatwę przeciwko wybitnemu [egipskiemu] profesorowi, Faragowi Foda, za kwestionowanie prawa islamskiego. Uniwersytet oskarżył profesora o „bluźnierstwo”. W 1992 r. islamscy fundamentaliści zamordowali Fodę w następstwie tej fatwy.

Wydział prawa islamskiego uniwersytetu Al-Azhar zakazał także kobietom pływania i ustalił karę dla tych, które to robią. Kobiety popełniają widocznie cudzołóstwo, kiedy pływają. Słowo „morze” jest rodzaju męskiego, więc kiedy pływają, narządy płciowe kobiet dotykają wody, co oznacza cudzołóstwo. Także, kiedy mężczyźni i kobiety są nadzy podczas uprawiania miłości, małżeństwo rozpadnie się. To niektóre z fatw wydanych przez ten „prestiżowy” uniwersytet. Nie ulega wątpliwości, że fatwy stają się coraz bardziej nieetyczne, nienaukowe, irracjonalne.

W Indiach Darul Uloom Madrassa w Deoband ustępuje tylko Al-Azharowi pod względem ważności fatw. Darul Uloom jest także słynna z innej przyczyny, a jest nią poparcie Gandhiego i Kongresu zamiast Brytyjczyków w czasie niepodległości Indii. Wszelka godność jednak, jaką miała ta instytucja, jest teraz rujnowana przez nią [samą]. Na przykład, kobieta nie ma prawa przewodzić krajowi, pracować lub być sędzią. Jeśli jej teść gwałci ją, to nie będzie ukarany, ale ona będzie. Na tym nie koniec, teść zostaje wtedy jej mężem, a mąż jej synem. Obecnie popierają także praktykę trzykrotnego talak [rozwodu], jak również małżeństwo halala [wyjście za mężczyznę i rozwiedzenie się z nim w celu ponownego zawarcia małżeństwa w mężczyzną, który się z nią rozwiódł].

„Akademia Raja, Zarząd Prawa Muzułmanów w Indiach, Majlis Bachao Tehreek, Majlis-e-Ittehad-ul-Muslimeen, to niektóre z instytucji, które wyznaczyły nagrodę za moją głowę”

Fatwy wielu innych instytucji poza Darul Uloom, … [są] uważane za istotne przez muzułmanów. Indonezyjski uczony, Ulil Abshar Abdalla otrzymał wyrok śmierci od Ulama Umat Islam za artykuł, który napisał. Wydano również fatwę przeciwko kurdyjskiemu pisarzowi Mariwanowi Halabjaee. Nigeryjska dziennikarka, Isioma Daniel także otrzymała wyrok śmierci, ponieważ napisała: “Gdyby Prorok Mahomet żył, to wybrałby na żonę kandydatkę na Miss Świata”. Nie słyszałam, by jakikolwiek kraj podjął działania przeciwko tym, którzy wydają fatwy. Umiarkowani muzułmanie nie zabrali głosu i zaakceptowali te orzeczenia. Protestowało tylko kilku racjonalistów.

W Indiach jest całkiem sporo fatw przeciwko mnie. Akademia Raja, Zarząd Prawa Muzułmanów w Indiach, Majlis Bachao Tehreek, Majlis-e-Ittehad-ul-Muslimeen, to niektóre z instytucji, które wyznaczyły nagrodę za moją głowę. Najbardziej osławioną fatwą jest wyrok śmierci wydany przez religijnego przywódcę Iranu, [ajatollaha Ruhollaha] Chomeiniego, przeciwko pisarzowi Salmanowi Rushdie. On żyje, ale jego japoński tłumacz został zabity, jego norweski wydawca postrzelony i jego włoski tłumacz dźgnięty nożem. Jeśli chodzi o jego tureckiego tłumacza, to podpalono hotel, w którym się zatrzymał, Trzydziestu sześciu ludzi straciło życie w tym pożarze.

Fatwy są skrajnie niebezpieczne. Możesz ogłosić wyrok śmierci przeciwko krytykowi twojej religii, a resztę zostawić tłumom. Sam nie zabijesz, ale jakiś szaleni fanatycy wykonają to bez zastanowienia. Uważają to za swój religijny obowiązek. Unikniesz aresztowania, bo jesteś przyjacielem polityków. Ale jesteś bardziej winny niż ci zabójcy, których indoktrynowałeś.

Jamia Nizamia w Hyderabadzie [miasto w południowych Indiach], jedno z najstarszych islamskich seminariów, ogłosiło nową fatwę. Muzułmańskie kobiety nie powinny wychodzić za mężczyzn, którzy pracują w bankach. Mają oni również fatwy przeciwko żywności. Muzułmanie nie powinni jeść krewetek, bo nie są rybami, ale owadami. Jedzenie owadów jest nie-islamskie. Islam przejął wiele z hebrajskiej Biblii, z żydowskich zwyczajów i kultury, wiele ich przesądów. Prawdopodobnie Jamia Nizamia próbuje przyjąć żydowski zwyczaj niejedzenia skorupiaków. To wyjaśnia tę fatwę.

„Poleganie na piśmie liczącym 1400 lat [tj. na Koranie] nie jest rozwiązaniem żadnego problemu, w rzeczywistości jest nieludzkie; nie możemy patrzeć na kobiety przez soczewkę barbarzyńskich Arabów”

Arabia Saudyjska także wydaje dziwaczne fatwy. Kobiety nie mogą oglądać piłki nożnej, ponieważ kobiety nie oglądają gry, ale wpatrują się w uda graczy. Oświadczyli także, że prowadzenie samochodu przez kobiety zniszczy ich jajniki. Arabia Saudyjska obala to teraz nowymi ustawami. Fatwy mogły być ważne dla niektórych ludzi w dawnych czasach, ale wykształceni ludzie dzisiaj uważają, że fatwy są barbarzyńskie i nieludzkie i dają islamowi złe imię, i negatywnie wpływają na szacunek ludzi dla muzułmanów.

Nawet nie-muzułmanin nie powie, że wszyscy muzułmanie dobrze znają islam. Muzułmanie nie wiedzą, o co islam ich prosi, by robili i o co, by nie robili, idą więc do islamskich uczonych lub muftych ze swoimi pytaniami. Mufti odpowiadają i doradzają im. Nawet jeśli ludzie akceptowali te fatwy w mrocznych wiekach, nie robią już tego. Ludzie znają obecnie znaczenie demokracji, dowiadują się od feministek o prawach kobiet i o łamaniu praw człowieka. Fatwy nadal czynią społeczeństwa irracjonalnymi, głupimi i wstecznymi.

Poleganie na piśmie liczącym 1400 lat [tj. na Koranie] nie jest rozwiązaniem żadnego problemu, w rzeczywistości jest nieludzkie. Nie możemy patrzeć na kobiety przez soczewkę barbarzyńskich Arabów. Któregoś dnia ludzie zaczną wątpić w religię i, jeśli nie dzisiaj, to któregoś dnia odmówią akceptowania fatw. Ludzie wierzą w prawa, które widzą wszystkich jako równych a nie takich, którzy szerzą nienawiść i wydają absurdalne orzeczenia.

Mufti muszą przestać wydawać fatwy. Każdy naród powinien stworzyć prawa przeciwko fatwom. Nie mówię, jak liberałowie, że fatwy są nie-islamskie. Prawdą jest, że fatwy wydawane jak dotąd wszystkie są oparte o islam. Oni tego nie wymyślają. I powinniśmy być w pełni świadomi, że jeśli dzisiaj narzucamy wartości i prawa VII wieku, to społeczeństwo straci równowagę. Dla utrzymania postępu religię trzeba ograniczyć do osobistej wiary. Religijne pisma są tylko dokumentami do trzymania w muzeum. Nie pozwólmy religii tworzyć chaosu w codziennym życiu ludzi.

Źródło: ThePrint.in, 23 stycznia 2018.