Wprowadzenie
W przemówieniu 4 stycznia 2015 r. na konferencji ekonomicznej w Teheranie prezydent Iranu Hassan Rohani, przywódca obozu pragmatycznego, zaatakował rywalizujący z nim obóz ideologiczny, a szczególnie Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), największą siłę militarną i ekonomiczną w kraju. Przedstawił linię polityczną, ekonomiczną i kulturalną sprzeczną z linią IRGC i podkreślił, że zamierza kierować rewolucyjny reżim irański w umiarkowanym duchu pragmatycznego przywódcy obozu, Haszemiego Rafsandżaniego, którego podstawowymi zasadami są „trwały wzrost gospodarczy bez izolacji politycznej”; polityka gospodarcza zachęcająca konkurencję i inwestycje zagraniczne zamiast obecnego monopolu gospodarczego IRGC; nacisk na nadrzędność zasady suwerenności ludu nad decyzjami Najwyższego Przywódcy (Alego Chameneiego).
Rohani stawia wyzwanie IRGC i Chameneiemu w trzech punktach
Według doniesień irańskich agencji informacyjnych IRNA i Fars, Rohani podkreślił w przemówieniu trzy punkty, kwestionujące ideologię IRGC i Chameneiego:
- Dochody IRGC z ich szeroko zakrojonej działalności gospodarczej muszą podlegać opodatkowaniu, a ich monopol w gospodarce kraju musi zostać zakończony. Trzeba zachęcać sektor prywatny, włącznie z inwestycjami zagranicznymi.
- Musi zostać przeprowadzone referendum w sprawie reżimu, gospodarki oraz społeczeństwa i kultury (tj. podkreślił, że zasada suwerenności ludu musi mieć pierwszeństwo przed decyzjami Najwyższego Przywódcy).
- Musi istnieć opcja pewnych ustępstw irańskich w sprawie wzbogacania uranu w negocjacjach nuklearnych, ponieważ “ wartości reżimu nie są związane z centryfugami” i ponieważ przejrzystość w stosunku do społeczności międzynarodowej i powstrzymanie “niepotrzebnego” wzbogacania nie są ustępstwami w sprawie wartości.
Rohani: „[Mój] rząd nie boi się”
Rohani podkreślił także, że nie boi się gróźb IRGC i powiedział: „Za każdym razem, kiedy mówią, że ta lub tamta organizacja [tj. IRGC] musi płacić podatki, [oni] wpadają w szał – ale ten rząd nie boi się i kontynuuje swoją pracę. Gospodarka nie posunie się do przodu z monopolem [IRGC]. Gospodarkę trzeba uratować od tego monopolu i musi być bardziej konkurencyjna” [1].
Tego samego dnia, 4 stycznia, tuba obozu pragmatycznego, Asriran.com, wyraziła poparcie dla propozycji referendum Rohaniego. Stwierdziła, że propozycja może wywołać negatywne reakcje „pewnych kręgów”, ale że nie wolno pozwolić na sytuację, w której decyzje dotyczące całego narodu są zmonopolizowane przez grupę mniejszościową (we władzach, tj. IRGC) [2].
Raporty MEMRI w serii o walce o władzę w kierownictwie irańskim
Należy wspomnieć, że w ciągu minionego roku MAMRI opublikował serię raportów o walce o władzę w kierownictwie irańskim między obozem pragmatycznym, kierowanym przez Rafsandżaniego i Rohaniego, a obozem ideologicznym, kierowanym przez Najwyższego Przywódcę Alego Chameneiego, do którego należy IRGC.Pragmatyczny obóz Rafsandżaniego-Rohaniego wzywa do suwerenności narodu, która ma mieć pierwszeństwo przed decyzjami Najwyższego Przywódcy Alego Chameneiego. Zasada suwerenności narodu jest znacząca w obozie pragmatycznym i często jest podkreślana przez Rafsandżaniego i Rohaniego.
Poniżej znajduje się lista raportów MEMRI o tej walce o władzę:
- MEMRI Special Dispatch No. 5794, The Rafsanjani-Khamenei Struggle Escalates Into Open, Direct Confrontation, July 13, 2014.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1097, The Power Struggle Between Khamenei And His Camp And Rafsanjani And His Camp – Part X.1: In Clash Over The IRGC’s Role, Rohani Says Armed Forces Must Not Interfere In Politics, IRGC Commander Ja’fari Says IRGC Stands Fast Against Those Who Aspire To Spark Fitna, May 30, 2014.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1094, The Power Struggle Between Khamenei And His Camp And Rafsanjani And His Camp – Part X: The Political And Media Confrontation Escalates Into Reciprocal Threats, May 27, 2014.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1082, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part IX: Rafsanjani Assumes Leadership Role On Behalf Of The People; Khamenei Defends His Credentials as Ayatollah Khomeini’s Successor, April 8, 2014.
- MEMRI Special Dispatch No. 5499, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part VIII: Rafsanjani Receives Death Threats, October 28, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1027, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part VII: Rafsanjani Creates A Schism In Khamenei’s Camp, October 14, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1025, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part VI: Despite Rafsanjani’s Push To Omit 'Death To America’ Slogan, Demonstrators At Tehran Friday Sermon Persist In Chanting It, Wave Placards Against Obama, Rafsanjani, October 10, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1019, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part V: Rafsanjani – Not Rohani – The Leader Of Potential Change In Iran, September 23, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1018, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part IV: Rafsanjani Calls For Moderation In The Spirit Of 'Islamic Realism’; Khamenei Is Ready For 'Heroic Flexibility’ By Iran But Without Compromising Revolutionary Principles, September 23, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 1000, The Struggle Between Khamenei And Rafsanjani Over The Iranian Leadership – Part II: The Conflict Heats Up Over Direct Talks With The U.S. And The Nuclear Issue, July 25, 2013.
- MEMRI Inquiry & Analysis No. 996, Iran’s Presidential Elections – Another Episode In The Years-Long Struggle For The Iranian Leadership between Khamenei and Rafsanjani – Part I, July 14, 2013.
Przypisy:
[1] IRNA, Fars (Iran), 4 stycznia 2015. [2] Asriran.com (Iran), 4 stycznia 2015.