Wprowadzenie

W ostatnich miesiącach nastąpił znaczny wzrost napięcia między sunnitami a szyitami w Libanie, do tego stopnia, że narastają obecnie obawy przed starciem się tych dwóch stron – szczególnie między szyickim Hezbollahem a elementami sunnicko-salafickimi. 27 lutego 2013 r. sekretarz generalny Hezbollahu Hassan Nasrallah i premier iracki Nouri Al-Maliki – obaj szyici – wyrazili niepokój, że wojna sekciarska może wybuchnąć w regionie, włącznie z Libanem. Al-Maliki powiedział w kanale telewizyjnym Russia Today: „Jeśli [wojnę w Syrii] wygra [opozycja], wybuchnie [także] wojna domowa w Libanie…”[1] Nasrallah powiedział w przemówieniu wygłoszonym tego samego dnia: “Są tacy, którzy przyspieszają staczanie się Libanu w walki sekciarskie, szczególnie walki między sunnitami i szyitami”[2] . Dwa tygodnie później libański minister obrony Fayez Ghosn, chrześcijanin, także ostrzegł, że “wiatry wojny domowej pojawiły się na horyzoncie”[3] .

Także prasa arabska i libańska ostrzega przeciwko wojnie sekciarskiej w kraju. Jean Aziz, publicysta gazety libańskiej „Al-Akhbar” twierdził, że obecny klimat w Libanie przypomina przeddzień wojny domowej w 1975 r.[4] . Artykuł redakcyjny z 2 kwietnia 2013 r. w gazecie londyńskiej “Al-Quds Al-Arabi” twierdził, że “napięcia sekciarskie w Libanie czekają tylko na zapałkę, że je podpalić” oraz że “Liban stopniowo stacza się do wulkanu rewolucji syryjskiej”[5] .

Konflikt sunnicko-szyicki w Libanie jest w znacznym stopniu odbiciem napięć sekciarskich w całym regionie. Te napięcia narastały w ciągu ostatnich dwóch lat z powodu wyłonienia się bloku sunnickiego w regionie pod przewodnictwem Kataru i Turcji, który tworzy przeciwwagę dla osi szyickiej pod przewodnictwem Iranu, a szczególnie w świetle zaangażowania Iranu w Syrii, Libanie i w państwach Zatoki. W dodatku do tych czynników regionalnych istnieją czynniki wewnętrzne, które pogarszają napięcie sekciarskie w Libanie, a mianowicie: udział rywalizujących frakcji libańskich w wojnie syryjskiej (szyicki Hezbollah walczy wraz z reżimem Assada przeciwko rebeliantom syryjskim, z których większość stanowią sunnici, podczas gdy frakcja Al-Mustaqbal i salafici w Trypolis popierają rebeliantów)[6] ; wykluczenie frakcji Al-Mustaqbal, najważniejszego reprezentanta sunnitów libańskich, z centrum władzy po ustanowieniu zdominowanego przez Hezbollah rządu Mikati w czerwcu 2011 r.; broń Hezbollahu, o której większość sunnitów sądzi, że jest przeznaczona do strzeżenia interesów sekciarskich, nie zaś narodowych interesów libańskich; oraz rosnąca siła salafitów w Trypolis oraz salafickiego szejka Ahmad Al-Asir z Sidonu, który kwestionuje prawo Hezbollahu do posiadania tej broni.

Sekciarskie napięcie w Libanie wyraziło się w wielu zbrojnych incydentach. Najpoważniejszy z nich miał miejsce 17 marca 2013 r., kiedy młodzi szyicie w dwóch różnych miejscach w Bejrucie pobili i zaatakowali białą bronią czterech szejków sunnickich. Incydent wywołał wściekłą reakcję sunnitów, którzy zorganizowali protesty, blokowali drogi, palili opony, a także rzucali bomby zapalające w Bejrucie, Trypolis, Sidonie i Akkarze (w północnym Libanie)[7] . Wypowiedź libańskiego szefa sił zbrojnych Jeana Qahwajiego, że 17 marca był “najbardziej niebezpiecznym [dniem] przez ostatnich osiem lat jeśli chodzi o bezpieczeństwo [wewnętrzne Libanu]”[8] odzwierciedla rozmiary napięcia. Wydaje się jednak, że napięcie między stronami wzrosło jeszcze bardziej w ciągu ostatnich dwóch tygodni, po tym jak przywódcy salafitów wydali fatwy wzywające sunnicką młodzież Libanu do wybrania się na dżihad do Syrii w odpowiedzi na udział Hezbollahu w tamtejszych walkach.

[Całość raportu można przeczytać po angielsku tutaj: ]

[…]

* E. B. Picali jest pracownikiem badawczym w MEMRI.

—————————————————————-

[1] Al-Watan (Syria), February 28, 2013.

[2] Al-Safir (Lebanon), February 28, 2013.

[3] Al-Mustaqbal (Lebanon), March 15, 2013.

[4] Al-Akhbar (Lebanon), April 4, 2013.

[5] Al-Quds Al-Arabi (London), April 2, 2013. On April 3, 2013, the daily Al-Mustaqbal, which is owned by Sa’d Al-Hariri, quoted knowledgeable sources who expressed fear that Hizbullah was intending to repeat the events of May 7, 2008. Al-Mustaqbal (Lebanon), April 4, 2013. (On May 7, 2008, Hizbullah sparked violent riots throughout the country, took over institutions, attacked communications systems, and besieged public facilities and the homes of anti-Syrian officials).

[6] On this topic, see MEMRI Inquiry & Analysis Series Report No. 967 With Increase Of Sunni-Shi’ite Tension In Lebanon, Saudi Arabia Renews Involvement In Country, May 9, 2013.

[7] Al-Mustaqbal (Lebanon), March 19, 2013.

[8] Al-Mustaqbal (Lebanon), March 19, 2013.