W przeddzien drugiej rocznicy rewolucji libijskiej przeciwko rezimowi Kaddafiego Libijski Kongres Narodowy Amazigh (LNAC) grozi przemoca rzadowi libijskiemu. Lud Amazigh (Berberowie) w Libii nadal spotyka sie z dyskryminacja ze strony rzadu, mimo kluczowej roli, jak odegrali w obaleniu Kaddafiego. W komunikacie z 8 lutego 2013 r. LNAC podkreslil, ze poniewaz zarówno sam Kongres, jak lud Amazigh szanuja jednosc narodowa i integralnosc terytorialna Libii i chcieli uniknac krzywdzenia niewinnych obywateli libijskich, az dotad poslugiwali sie pokojowymi i cywilizowanymi srodkami, zeby zadac swoich sprawiedliwych praw; dzisiaj jednak nie moga dluzej tolerowac upokorzenia i moga dlatego „uciec sie do uzycia sily w odpowiedzi na te rasistowskie i ohydne [dyskryminujace] praktyki”.

LNAC stwierdza, ze dwóch tymczasowych premierów od czasu rewolucji – Abdurrahim ElKeib i Ali Zaidan – jak równiez przewodniczacy bylej Tymczasowej Rady Narodowej (NTC), Mustafa Abdul Jalil, ponosza „pelna prawna, moralna i religijna odpowiedzialnosc za alarmujace konsekwencje, które wynikna z tych zinstytucjonalizowanych praktyk rasistowskich przeciwko ludowi libijskich Amazigh”. W 2011 r. rzecznik libijskich Amazigh skarzyl sie, ze Amazigh nie maja reprezentacji w rzadzie tymczasowym, mimo ich roli w rewolucji[1] . Rzad istotnie nie wlaczyl ani jednego ministra Amazigh. Z tego powodu LNAC wezwal wszystkich Libijczyków, a szczególnie Amazigh, do zaprzestania wspólpracy z NTC i z rzadem tymczasowym[2] .

LNAC skarzy sie takze, ze jezyk Tamazight libijskich Amazigh nie jest obecny w nowych paszportach libijskich i walucie libijskiej.

W niedawnym wywiadzie przewodniczacy LNAC Fathi Bouzakhar, poprzednio dobrze znany przeciwnik rezimu Kaddafiego, oskarzyl premiera Ali Zaidana o „kierowanie rasistowskim rzadem, który idzie w slady dra Al-Keiba. Okazuje szacunek wobec grup zbrojnych, ale wydaje sie gardzic ludem Amazigh, poniewaz nadal zachowuja sie w sposób cywilizowany. Wydajemy jednak ostrzezenie, ze jesli lud Amazigh wybuchnie, bedzie to powazna katastrofa, która zmiecie Alego Zaidana i jego rzad z politycznego zycia Libii. Lud Amazigh bedzie nadal zjednoczony w obliczu kazdego niebezpieczenstwa, które moze narazic jego prawa”[3] .

Ponizej podajemy fragmenty angielskiej wersji komunikatu LNAC z 8 lutego 2013 r., opublikowanego na witrynie internetowej Amazigh, Tamazgha.fr.[4]


Zdjecie: LNAC Facebook page

Libijski Kongres Narodowy Amazigh notuje nastepujace…

1. Szerzace sie rasistowskie i dyskryminujace akcje podjete przez tyrana Muammara Al-Kaddafiego przeciwko libijskiemu ludowi Amazigh nadal sa prowadzone umyslnie, metodycznie i instytucjonalnie przez dwóch libijskich premierów tymczasowych [Al-Keiba i Alego Zaidana]…

2. Jest to wyrazne pogwalcenie, zarówno moralne, jak prawne zobowiazan Libii po rewolucji 17 lutego w sprawie zatwierdzenia praw czlowieka i realizacji miedzynarodowych zobowiazan zgodnie z miedzynarodowymi normami praw czlowieka. Sa to zobowiazania, których najwyzsze wladze w kraju przysiegly honorowac na wlasciwych spotkaniach miedzynarodowych.


Trypolis, listopad 2011: Berberzy protestuja przed biurem premiera, zadajac wiekszej reprezentacji w rzadzie[5]

3. Premierzy dwóch rzadów tymczasowych i rzecznik bylego NTC ponosza pelna odpowiedzialnosc prawna, moralna i religijna za alarmujace konsekwencje, jakie wynikna z tych rasistowskich i zinstytucjonalizowanych praktyk przeciwko ludowi libijskich Amazigh.


Nowy libijski paszport biometryczny w arabskim i angielskim[6]

4. [Oddani] jednosci narodowej i integralnosci terytorialnej Libii i gotowi do unikniecia krzywdzenia niewinnych obywateli libijskich, którzy cierpieli straszliwie w epoce tyrana i podczas rewolucji, lud Amazigh poslugiwal sie pokojowymi i cywilizowanymi srodkami, zeby zadac swoich sprawiedliwych praw. Dzisiaj jednak wyczerpali wszystkie takie srodki i nie sa dluzej w stanie znosic upokorzenia, szczególnie [biorac pod uwage] ich kluczowa role w eliminacji dyktatora i uwolnieniu Libijczyków od niesprawiedliwosci i tyranii.
Kobiety libijskie powiewajace flaga libijska i flaga ludu Amazigh[7]

5. Mocno podkreslamy, ze lud libijski Amazigh, który odegral decydujaca role w bitwie o wyzwolenie Libii od tyrana, jest w stanie uciec sie do uzycia sily w odpowiedzi na te rasistowskie i ohydne praktyki i widzi wszystkie inne opcje jako uprawnione w obronie ich godnosci ludzkiej i ich praw naturalnych, których sie im odmawia.

6. Wyzej wspomniani funkcjonariusze libijscy i inni funkcjonariusze, którzy kieruja suwerennymi ministerstwami i instytucjami administracyjnymi, sa w pelni odpowiedzialni za konsekwencje ich rasistowskich i dyskryminujacych praktyk przeciwko libijskiemu ludowi Amazigh.

7. Libijskie organizacje spoleczenstwa obywatelskiego, szczególnie te, które zajmuja sie prawami czlowieka, ponosza czesc odpowiedzialnosci narodowej za nieokazanie solidarnosci z ich libijskimi bracmi Amazigh i w praktyce za nieokazanie takiej solidarnosci. Ich negatywna postawa moze byc tylko widziana jako otwarta aprobata dla takich rasistowskich praktyk.


[1] AFP, November 23, 2011.

[2] Tamazgha.fr, November 26, 2011.

[3] Tamazgha.fr, January 22, 2013.

[4] http://www.tamazgha.fr/Les-Amazighs-de-Libye-menacent.html, February 11, 2013. The text has been lightly edited for clarity.

[5] Image: Reuters, November 27, 2011.

[6] Image: Libya Herald (Libya), February 8, 2013.

[7] Image: AFP, September 27, 2011.