Liberalny uczony islamski z Indii bada koraniczne zakazy planowania rodziny i przerywania ciąży

W niedawnym artykule liberalny uczony islamski z Indii Asghar Ali Engineer przeanalizował interpretacje Koranu dotyczące potrzeby planowania niewielkiej rodziny. Engineer, który napisał dziesiątki książek o islamie, przewodniczy Centrum Badań Społeczeństwa i Świeckości w Bombaju.

Poniżej podajemy fragmenty tego artykułu[1] :

„[Pewni prawnicy islamscy] mówią, że Koran zabrania planowania rodziny… [jak w wersecie] ‘I nie zabijajcie waszych dzieci z obawy przed niedostatkiem. My im damy zaopatrzenie, podobnie jak wam’”

Wielu ludzi, szczególnie kobiet, pytało mnie czy planowanie rodziny jest dozwolone w islamie. Mówią, że imamowie i ulemowie powiadają, iż Koran zabrania planowania rodziny i cytują werset, który powiada: „I nie zabijajcie waszych dzieci z obawy przed niedostatkiem. My im damy zaopatrzenie, podobnie jak wam. Zaiste, zabijanie ich jest wielkim grzechem!”[Rozdział 17, werset 31].

W żaden sposób nie odnosi się to do planowania rodziny, ponieważ mówi o „zabijaniu”, a zabija się tylko tego, kto istnieje. Żadne prawo na świecie nie pozwoli na zabicie tego, kto już jest urodzony, a więc Koran słusznie potępia zabijanie dzieci. Niektórzy ludzie mówią, że ten werset odnosi się do praktyki grzebania żywcem dziewczynek, a kiedy się ich pyta, odpowiedzieliby, że nie mogli ich utrzymać, więc Allah odpowiada, że on da im zaopatrzenie.

Imam Razi pisze, że werset odnosi się do dzieci zarówno [płci] męskiej, jak żeńskiej, utrzymywanych w ignorancji. Tak więc zabicie ich nie jest tu użyte jako zabicie ciała, ale umysłu, co jest równie złe, jak zabicie ciała. Słowem tu użytym jest „awlad” tj. dzieci, co obejmuje zarówno chłopców, jak dziewczynki.

Propozycja imama Raziego wydaje się całkiem rozsądna i w rzeczywistości duża rodzina oznacza dzieci, które nie mogą zostać porządnie wykształcone przez ubogich rodziców, a więc rodzice “zabijają” ich umysły przez utrzymywanie ich w ignorancji.

Nie mogą nawet ich porządnie ubrać ani dostarczyć porządnego miejsca do życia. W takich okolicznościach nie można wychować dobrej jakości ludzi, a ilość niewiele znaczy. To powiedziawszy powinniśmy zrozumieć, że w czasach objawienia Koranu problem planowania rodziny nie istniał, ani nie było potrzeby kontroli populacji.

„Koran już wspomina, że ‘jeśli obawiasz się niesprawiedliwości [w traktowaniu żon], to poślub tylko jedną’ kobietę”

To jest współczesny problem, który powstał w naszych czasach. Większość państw narodowych w rozwijającym się świecie nie ma środków ekonomicznych na utrzymanie dużych populacji, a kiedy mówimy o utrzymaniu dużych populacji, nie znaczy to tylko nakarmienie ich, ale obejmuje także edukację i zapewnienie odpowiedniej opieki zdrowotnej. To są podstawowe obowiązki nowoczesnego państwa narodowego.

W istocie, w obliczu niedostatku zasobów, stało się niezbędne przyjęcie planowania rodziny. Kiedy Koran był objawiany, nie było ani porządnie zorganizowanego państwa, ani edukacji, ani służby zdrowia zabezpieczanych przez państwo.

Ważne jest zauważenie, że Koran, który pokazuje osiem sposobów wydawania zakat, nie obejmuje edukacji ani zdrowia, a jest to tak zasadnicze dzisiaj, by dostarczało je państwo. Dlatego to, co proponuje imam Razi, jest nie tylko bardzo poprawne, ale także podnosi znaczenie planowania rodziny w nowoczesnych czasach, ponieważ mała rodzina może lepiej dostarczyć edukację i opiekę zdrowotną.

Byłoby interesujące zauważenie, że jeśli chodzi o werset 4:3 (który jest używany przez muzułmanów dla uzasadnienia poligamii) imam Szafii interpretuje to zupełnie inaczej. Kończy się on słowami „Alla ta’ulu”, co na ogół tłumaczy się jako „masz nie czynić niesprawiedliwości”, tj. nie żenić się z więcej niż jedną kobietą, abyś nie uczynił niesprawiedliwości. Ale imam Szafii tłumaczy to jako „żebyś nie miał dużej rodziny”. Koran już wspomina, że „jeśli obawiasz się niesprawiedliwości [w traktowaniu żon], to poślub tylko jedną” kobietę, a więc nie ma potrzeby powtarzania tego. Dlatego imam Szafii uważa, że powinno to być tłumaczone jako „żebyś nie miał dużej rodziny”.

Widoczne jest, że w rozumieniu Koranu nawet bardzo wybitni imamowie i wielcy uczeni różnią się między sobą. Nie powinno się narzucać jednego znaczenia wersetu na wszystkich muzułmanów. Koran może być interpretowany różnie przez różnych ludzi we własnym kontekście i okolicznościach, jak to w praktyce działo się w historii. Planowanie rodziny, które jest nowoczesną potrzebą, nie powinno być natychmiastowo odrzucane z cytowaniem wersetów koranicznych [wyrwanych] z kontekstu.

„Niektórzy uczeni powołując się na werset 23:14 wnioskują, że można przerywać ciążę do trzech miesięcy od poczęcia”

Planowanie rodziny nie oznacza zabijania dzieci po urodzeniu, ale planowanie narodzin dzieci w taki sposób, by rodzice mogli ponosić wszystkie koszty ich edukacji, zdrowia, przestrzeni mieszkalnej, utrzymania itd. we właściwy sposób. Koran sugeruje także, że dziecko powinno być karmione piersią przez dwa lata, a jest dobrze wiadome, że jak długo matka karmi piersią, tak długo nie może począć. Tak więc, pośrednio, Koran sugeruje przerwy między dziećmi.

W literaturze hadisów [powiedzenia i czyny Proroka Mahometa] znajdujemy, że Prorok (PBUH) dozwolił w pewnych okolicznościach zapobieganie poczęciu. Kiedy człowiek poprosił Proroka o pozwolenie na „azl” (stosunek przerywany), ponieważ wybierał się w długą podróż razem z żoną i nie chciał, by żona poczęła, Posłaniec Allaha pozwolił mu. W tych dniach była to jedyna znana metoda planowania narodzin dziecka. Dzisiaj jest dostępnych wiele innych metod.

Imam Ghazali pozwala także na przerwanie ciąży, jeśli życie matki jest w niebezpieczeństwie i sugeruje wiele metod przerwania. Pozwala także na przerwanie ciąży z powodów zdrowotnych lub gdy zagrożona jest uroda matki, pod warunkiem, że odbywa się to w porozumieniu z jej mężem.

Niektórzy uczeni powołując się na werset 23:14 wnioskują, że można przerywać ciążę do trzech miesięcy od poczęcia, ponieważ Koran w tym wersecie opisuje etapy rozwoju plemnika posianego w macicy matki; zabiera trzy miesiące, żeby rozpoczęło się życie.

Jednak wielu ulemów dzisiaj sprzeciwia się przerwaniu ciąży. Tak czy inaczej, nie można oznajmić, że planowanie rodziny jest zabronione w islamie.

[1] “Dawn” (Pakistan), 7 października 2011. Tekst artykułu został nieznacznie zredagowany dla większej jasności.