Emerytowany turecki generał, Adnan Tanrıverdi, jest założycielem tureckiej firmy bezpieczeństwa SADAT International Defense Consulting[1] i od sierpnia 2016 r. jest głównym doradcą tureckiego prezydenta, Recepa Tayyip Erdoğana. Tanrıverdi przemawiał na „Międzynarodowej konferencji o etnicznej dyskryminacji Izraela: wymiary, aplikacje i metody walki”, która odbyła się w dniach 29-30 listopada 2019 r. w Mariott Hotel w dzielnicy Şişli w Stambule i została zorganizowana przez Islam Dünyası STK’ları Birliği („Związek NGO Świata Islamskiego”)[2]. Według informacji państwowej agencji informacyjnej Turcji, Anadolu Ajansı, w przemówieniu na konferencji Tanrıverdi „podkreślił, że świat islamski nie może zrezygnować z Jerozolimy” i że „Izrael rządzi na 85 procentach palestyńskiej ziemi”.  Tanrıverdi powiedział: „Świat islamski powinien przygotować armię dla Palestyny poza Palestyną. Izrael powinien wiedzieć, że jeśli bombarduje [Palestynę], bomba spadnie także na Tel Awiw”[3].

Biografia Tanrıverdiego

Adnan Tanrıverdi służył w korpusie artylerii w armii tureckiej i był dowódcą tyłów na północnym Cyprze. Jest ekspertem asymetrycznej wojny i został usunięty z armii tureckiej w 1996 r. za islamistyczne sympatie. Były oficer armii tureckiej, Ahmet Yavuz, określił Tanrıverdi jako „wroga Atatürka”, mówiąc o Mustafie Kemalu Atatürku, założycielu Republiki Turcji, który zorganizował państwo na świeckich zasadach. Yavuz powiedział także, że usunięcie Tanrıverdiego z armii nie było niespodzianką. Tanrıverdi został później przewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Obrońców Sprawiedliwości (ASDER)[4], które poprzez swój Ośrodek Badań Strategicznych Obrońców Sprawiedliwości (ASSAM)[5] przedstawiało rekomendacje przebudowy tureckiej armii. Kilka osób z prasy mówiło, że zmiany w tureckiej armii dokonane po nieudanym zamachu stanu z 2016 r., są podobne do zmian rekomendowanych przez ASSAM[6].

Tanrıverdi jest głównym doradcą prezydenta Erdoğana.

Tanrıverdiego można zobaczyć na zdjęciu zrobionym na spotkaniu na wysokim szczeblu w styczniu 2018 r. przed inwazją Turcji na północną Syrię w tym samym miesiącu, której jednym z celów był zdobycie miasta Afrin w Syrii. Na zdjęciu są, od lewej do prawej: sekretarz prasowy prezydenta, İbrahim Kalın; ówczesny podsekretarz premiera a obecnie wicepremier Fuat Oktay; ówczesny minister obrony Nurettin Canikli; minister spraw zagranicznych Mevlüt Çavuşoğlu; ówczesny wicepremier Bekir Bozdağ; ówczesny premier Binali Yıldırım; prezydent Recep Tayyip Erdoğan; ówczesny szef sztabu generalnego, a obecnie minister obrony Hulusi Akar; ówczesny wicepremier Recep Akdağ; minister spraw wewnętrznych Süleyman Soylu; sekretarz generalny prezydentury Fahri Kasırga; Hakan Fidan, szef Milli İstibahrat Teşkilatı (MİT), która jest krajową organizacją wywiadowczą; główny doradca Adnan Tanrıverdi; i ówczesny główny doradca, a obecnie minister przemysłu i technologii, Mustafa Varank.


Tanrıverdi, drugi od prawej, na spotkaniu najwyższych funkcjonariuszy tureckich przed dużą operacją militarną w styczniu 2018 r.  

Treści z tureckiej firmy bezpieczeństwa, SADAT, którą założył Tanrıverdi

12 grudnia 2017 r. przed szczytem Organizacji Współpracy Islamskiej (OIC) w Stambule, turecka gazeta „Yeni Şafak”, która jest bliska prezydentowi Erdoğanowi i jego rządzącej Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), opublikowała artykuł zatytułowany Wezwanie do pilnej akcji, który także ukazał się na stronie internetowej gazety pod tytułem A gdyby stworzyć armię islamu przeciwko Izraelowi? W artykule wzywano 57 państw członkowskich OIC do utworzenia wspólnej „Armii islamu”, by oblegać i atakować państwo Izrael[7]. Główne punkty artykułu zaczerpnięto ze strony internetowej SADAT International Defense Consulting, którą założył Tanrıverdi. Szczegółowy raport z tego wydarzenia znajduje się w MEMRI, Specjalny komunikat Nr 7371 https://www2.memri.org/polish/turecka-gazeta-bliska-prezydentowi-erdoganowi-wzywa-do-stworzenia-wspolnej-armii-islamskiej-do-walki-z-izraelem/10519, 7 marca 2018.[8]


[1] Sadat.com.tr, accessed December 2, 2019,

[2] Twitter.com/IDSB_Birlik/status/1200088424889360386, November 28, 2019.

[3] Aa.com.tr/tr/turkiye/bombalar-asagi-yukari-her-gun-filistinlilerin-uzerine-dusuyor/1659485, November 29, 2019.

[4] Asder.org.tr, accessed December 2, 2019.

[5] Assam.org.tr, accessed December 2, 2019.

[6] Cnnturk.com/turkiye/erdogana-basdanisman-atanan-adnan-tanriverdi-kimdir-sadat-nedir, August 17, 2016.

[7] See MEMRI Special Dispatch No. 7371 Turkish Newspaper Close To President Erdogan Calls To Form Joint Islamic Army To Fight Israel, March 7, 2018.

[8] Sadat.com.tr/about-us/our-mission.html, accessed December 2, 2019.