Od kilku lat francusko-tunezyjski duchowny, Hassan Chalghoumi, imam w meczecie w mieście Drancy pod Paryżem[1] bierze udział w obchodach izraelskiego Dnia Pamięci Holocaustu, jak również w wydarzeniach promujących przyjaźń z żydowską społecznością i w dialogu międzywyznaniowym[2]. W tym roku, ponieważ publiczne obchody Dnia Holocaustu zostały odwołane z powodu pandemii koronawirusa, Chalghoumi zaznaczył Dzień Holocaustu wpisem na swojej stronie Facebooka z dodatkiem wielu ilustracji. Jedna z nich pokazuje go z odręcznie pisanym hasłem „Pamiętamy” po angielsku i po arabsku. Inne zdjęcie pokazuje go u wejścia do obozu zagłady Auschwitz.

Ze strony Chalghoumiego na Facebooku, 21 kwietnia 2020 r.[3]: “Cały świat pamięta sześć milionów, którzy zostali zabici w Holocauście tylko dlatego, że byli Żydami. Nigdy nie wolno zapomnieć tej zbrodni przeciwko ludzkości. W imieniu Konfederacji Imamów we Francji[4] modlę się o to, by dusze tych mężczyzn, kobiet i dzieci, których nazistowski reżim zabijał, palił i gazował, spoczywały w spokoju”. Dalej były hashtagi #Nigdyniezapomnij i #pamiętamy.

Zdjęcie imama Chalghoumiego, który trzyma hasło po angielsku i po arabsku, zrobiono w 2018 r., kiedy brał udział w ceremonii upamiętnienia Holocaustu w parlamencie europejskim jako część kampanii Światowego Kongresu Żydów “Pamiętamy”. Potem napisał na Facebooku: „Przyłączam się do kampanii #pamiętamy dla uczczenia pamięci 6 milionów Żydów [zabitych] w Holocauście. Ja, imam Chalghoumi, prezes Konferencji Imamów Francji, miałem zaszczyt brać dzisiaj udział w ceremonii upamiętniającej Holocaust w Parlamencie Europejskim. Ten dzień przypomina nam jak daleko może zajść ludzka podłość w imię ideologii nienawiści i ekstremizmu. Przypomina nam także nasza rolę i walkę przeciwko religijnej nienawiści i nietolerancji. [Stańmy] wszyscy razem przeciwko antysemityzmowi. #Nigdywięcej”[5].


[1] Drancy has a large Muslim community. It is also the area from which Parisian Jews were deported to the Nazi extermination camps, mainly Auschwitz.

[2] In 2014, MEMRI published a report about an interfaith conference with Hassen Chalghoumi at the Drancy Holocaust Memorial: Special Dispatch No. 4241 – French-Tunisian Imam Chalghoumi Organizes Interfaith Gathering at Drancy Holocaust Memorial – April 9, 2014.

[3] The English has been slightly added for clarity.

[4] A group of imams founded by Chalgoumi in 2009, whose members, mainly from the Maghreb and African countries, take part in interfaith dialogue and have visited Israel and the Palestinian Authority.

[5] For more on Hassen Chalghoumi, see the following MEMRI reports:

Inquiry & Analysis No. 1413 – French Manifesto Calling To 'Declare Obsolete’ Violent Quranic Verses Sparks Fury From Islamic Religious Establishment, Writers In Arab Media – August 20, 2018;

Special Dispatch No. 7347 – French-Tunisian Imam Hassen Chalghoumi: 'There Is A Small Group Of People Who Do Not Believe In Diversity Of Opinions,’ People Who Left France To Join ISIS Must Not Be Allowed Back – Why Should We Pay The Price? – February 21, 2018;

Special Dispatch No. 6439 – French-Tunisian Imam Hassen Chalghoumi: People Who Left France to Join ISIS Must Not Be Allowed Back – Why Should We Pay the Price? – February 7, 2018;

Special Dispatch No. 5518 – French-Tunisian Imam Hassen Chalghoumi: I Am Proud to Be French; I Fear a Muslim Holocaust – June 1, 2016;

Special Dispatch No. 5204 – French-Tunisian Imam Chalghoumi: European Politicians Have Deserted the Moderate Muslims – November 27, 2015;

 Special Announcements No. 384 – MEMRI Hosts Sixth Annual Capitol Hill Event Of The Lantos Archives On Antisemitism And Holocaust Denial – May 27, 2015;

No. 4538 – French Imam Chalghoumi: We Need Deterrence to Prevent French Muslims from Going to Fight in Syria – September 26, 2014.