Al-Azhar z siedzibą w Kairze, wiodący ośrodek nauki religijnej i najwyższe źródło władzy religijnej w świecie sunnickim, wydał oświadczenie, w którym gratuluje Hamasowi i innym frakcjom Gazy ataku z 7 października 2023 r., w którym setki uzbrojonych żołnierzy najechało terytorium Izraela, zamordowało ponad 700 osób, porwało ponad 100 i raniło ponad 2200 osób.

W oświadczeniu, pozbawionym jakiegokolwiek potępienia zakrojonego na szeroką skalę ataku z zaskoczenia, stwierdzono między innymi, że Al-Azhar „z największą dumą oddaje hołd wysiłkom oporu dumnego narodu palestyńskiego”, „wspiera serca i ręce dumnego narodu palestyńskiego, który nasycił nas duchem i wiarą oraz przywrócił do życia” i zapewnił, że „każda okupacja prędzej czy później zniknie”.

Należy zauważyć, że szef tej instytucji, Al-Azhar Szejk Ahmad Al-Tayyeb, znany z ekstremistycznego stanowiska oraz wspierania terroryzmu i organizacji terrorystycznych, odmówił promowania umiarkowanego dyskursu religijnego w ramach walki z ekstremizmem . W przeszłości stwierdził na przykład, że męczeńskie ataki Palestyńczyków na cele izraelskie są uzasadnionymi aktami samoobrony, ponieważ dopóki Izrael, „barbarzyński wróg”, będzie nadal atakował Palestyńczyków przy wsparciu Zachodu i Ameryki, Palestyńczycy mają prawo „wysadzać w powietrze, co chcą”. Powiedział także, że nie ma dowodów na to, że Osama bin Laden był odpowiedzialny za ataki z 11 września 2001 r. i zasugerował, że mogli za nimi stać Izraelczycy. [1] Przy innej okazji stwierdził, że fundamentalistyczne grupy terrorystyczne są wytworem imperializmu w służbie globalnego syjonizmu”.

Co więcej, Al-Azhar pod rządami Al-Tayyeba odmówił oskarżenia muzułmańskich terrorystów o herezję – co pozbawiłoby ich religijnego uzasadnienia dla ich brutalnych działań – podważając w ten sposób wysiłki egipskiego prezydenta Abd Al-Fattaha Al-Sisiego na rzecz promowania umiarkowanego dyskursu religijnego. [2]

Poniżej znajduje się tłumaczenie oświadczenia Al-Azhar:

„Szlachetny Al-Azhar z największą dumą pozdrawia wysiłki oporu dumnego narodu palestyńskiego.

Al-Azhar składa szczere kondolencje z powodu naszych męczenników, męczenników narodu islamskiego i arabskiego, męczenników dumnej Palestyny, którzy osiągnęli męczeństwo w obronie swojej ojczyzny, swojego narodu i swojej sprawy, [która jest także] naszą sprawa i sprawą wszystkich honorowych ludzi na świecie: sprawy palestyńskiej. Al-Azhar modli się do Allaha, aby dał narodowi palestyńskiemu niezłomność w obliczu syjonistycznej tyranii i terroru.

Al-Azhar z największą dumą salutuje wysiłkom oporu dumnego narodu palestyńskiego i żąda, aby cywilizowany świat i społeczność międzynarodowa zbadały w duchu racjonalności i mądrości syjonistyczną okupację Palestyny, która jest najdłużej trwającą okupacją we współczesnej historii. Ta okupacja jest plamą na czole ludzkości i społeczności międzynarodowej, która praktykuje dyskryminację i zna jedynie podwójne standardy w kwestii palestyńskiej. 

Al-Azhar wspiera serca i ręce dumnego narodu palestyńskiego, który nasycił nas duchem i wiarą oraz przywrócił do życia, chociaż myśleliśmy, że to się nigdy nie stanie, i modli się, aby Allah dał im wytrwałość, spokój ducha i siłę. Podkreśla, że ​​każda okupacja prędzej czy później zanika, niezależnie od tego, czy zajmuje to dużo, czy mało czasu.” [3]

Oświadczenie Al-Azhar


[1] He added that the Muslims initially condemned the attacks but later their feelings changed, and that  the U.S. was using the attacks to target them. 

[2] Despite his frequent participation in interfaith dialogue and the fact that in 2019 he signed the Document on Human Fraternity along with Pope Francis, Al-Tayyeb also  spoke against such dialogue in the past, called Christians „infidels,” and stated that a non-Muslim cannot head a Muslim country because this contravenes the religion, common sense, and democracy. He has also declared that unrepentant apostates should be killed.

On Al-Tayyeb’s positions see MEMRI Reports:

Inquiry & Analysis Series No. 1505, Dispute At Al-Azhar’s 'International Conference On The Renewal Of Islamic Thought’ Reflects Institution’s Long-Standing Rejection Of Religious Reforms In Egypt, March 20, 2020;

Special Dispatch No. 7598, Egypt’s Al-Azhar Sheikh Al-Tayyeb, In Official U.K. Visit, Meets With Queen, Archbishop Of Canterbury, Discusses Interfaith Coexistence: Al-Tayyeb’s Antisemitic, Anti-Christian, Anti-Shi’ite, Anti-Gay Statements From The MEMRI Archives, July 31, 2018;

Special Dispatch No. 7376 – Egyptian Religious Establishment Continues To Refuse To Accuse Islamic Terrorist Organization Activists Of Heresy – March 9, 2018;

Inquiry & Analysis Series No. 1326 – In Egypt, Clashes Between The Institution Of The Presidency And The Institution Of Al-Azhar – August 21, 2017;

Special Dispatch No. 5910 – Al-Azhar: The Islamic State (ISIS) Is A Terrorist Organization, But It Must Not Be Accused Of Heresy – December 21, 2014.

[3] Facebook.com/soutelazhar, October 7, 2023.