Egipska debata telewizyjna: Czy kobiety powinny mieć prawo kandydowania na stanowisko prezydenta?

Rząd egipski podjął niedawno decyzję zastąpienia kilku z 27 gubernatorów prowincji. 7 sierpnia 2011 r. generał Tantawi, szef Najwyższej Rady Sił Zbrojnych (SCAF), zaprzysiągł 15 nowych gubernatorów, z których 11 jest nowych na tym stanowisku, a czterech przeszło z gubernatorstwa jednej prowincji do innej, jak również trzech nowych wicegubernatorów [1] . 12 pozostałych gubernatorów zachowało swoje stanowiska.

To przetasowanie wywołało oburzenie egipskiego społeczeństwa i prasy. Krytycy skarżyli się, że nowi gubernatorzy są mianowanie, nie zaś wybierani, że nie ma wśród nich kobiet, Koptów ani ludzi młodych i że wielu z nich to wojskowi lub inne postaci starego reżimu.

Odpowiadając w imieniu rządu minister rozwoju regionalnego wezwał krytyków, by dali szansę nowym gubernatorom i powiedział, że wybory na te stanowiska zostaną przeprowadzone po poprawieniu Prawa Administracji Regionalnej [2] .

Krytyka ze strony postaci publicznych, organizacji i partii

Wśród nowych gubernatorów, których mianowanie było krytykowane, ponieważ są to wojskowi i członkowie poprzedniego reżimu, są Sarag Al-Din Al-Roubi, gubernator Al-Mina, który przez wiele lat był szefem Interpolu w Egipcie i podejrzewano go o przyjmowanie łapówek [3] . Krytykowane były także mianowania gubernatorów Aleksandrii, Aswanu i Al-Dakahlija, którzy byli członkami partii rządzącej poprzednio. Mieszkańcy miasta Kana krytykowali mianowanie Adela Labiba, byłego oficera służb bezpieczeństwa i współpracownika Mubaraka [4] .

Były sekretarz generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, Mohamed ElBaradei, który jest kandydatem na prezydenta Egiptu, wskazał, że 18 spośród 27 gubernatorów to wojskowi. Także organizacja Wolny Front na rzecz Pokojowej Zmiany wezwała do mianowania cywilów i ludzi młodych, zamiast wojskowych [5] . Różne partie i organizacje społeczne stwierdziły, że przetasowanie, które pozostawiło na miejscu wielu gubernatorów uważanych za wrogów rewolucji, którym sprzeciwia się ludność, odzwierciedla ducha starego reżimu [6] .

Krytyka dotyczyła także religijnej homogeniczności nowo mianowanych gubernatorów. ElBaradei krytykował fakt, że wszyscy gubernatorzy są muzułmanami, co krytykowali także przedstawiciele Kościoła koptyjskiego, którzy nazwali to “krokiem wstecz”, źle wróżącym życiu politycznemu w Egipcie [7] . Przedstawiciele Kościoła i organizacji praw człowieka wypowiadali się przeciwko przywróceniu Labiba na stanowisko gubernatora Kany, nazywając to kapitulacją rządu przed grupami ekstremistycznymi, które nie mogły znieść Kopta na tym stanowisku. Organizacje praw człowieka włącznie z Egipskim Centrum Praw Człowieka pod kierownictwem Safwat Gargas, protestowały przeciwko nieobecności kobiet, Koptów i ludzi młodych wśród nowo mianowanych gubernatorów, jak również przeciwko faktowi, że niektórzy gubernatorzy pozostali na swoich stanowiskach, mimo że poprzednio zawiedli w wykonywaniu swoich obowiązków.

Były sekretarz Ligi Arabskiej Amr Moussa, kolejny kandydat na prezydenta, krytykował sposób doboru gubernatorów i wezwał do zastanowienia się nad możliwością przeprowadzenia wyborów na te stanowiska. Wezwał także do mianowania gubernatorów na podstawie ich kwalifikacji nie zaś kryteriów politycznych.

Krytyka w prasie

Poniżej podajemy fragmenty trzech egipskich artykułów prasowych, krytykujących mianowania gubernatorów.

Dawanie preferencji wojskowym pachnie starym reżimem

Dr Nader Al-Fargani, publicysta egipskiej gazety “Al-Dustour”, twierdził, że wojsko powinno uczestniczyć w kierowaniu krajem, ale personel wojskowy nie powinien mieć pierwszeństwa do stanowisk kierowniczych, ponieważ to szkodzi cywilnej naturze Egiptu: „Jednym z błędów tego przetasowania gubernatorów jest to, że większość z nich jest z minionego pokolenia albo są to osoby wojskowe.

Nie ma oczywiście nic złego w tym, że osoby wojskowe mają równy udział we wszystkich stanowiskach społecznego kierownictwa, jak długo posiadają [wymagane] zdolności i kwalifikacje. Członkowie armii są częścią ojczyzny i narodu i dlatego jest tylko właściwe, by zasługiwali na szacunek zgodnie z ich proporcjonalnym znaczeniem w egipskiej [populacji]. Dawanie im jednak pierwszeństwa w [dostępie] do stanowisk kierownictwa społecznego, jak to robił poprzedni reżim [kiedy mianował] gubernatorów regionalnych, wskazuje, że dominującą mentalnością jest [nadal] ‘bezpieczeństwo państwa’, co było mentalnością poprzedniego reżimu…

To [posunięcie] odrzuca zasady sprawiedliwości i równych szans w sposób, który grozi celom rewolucji, [takim jak] wolność, sprawiedliwość i ludzka godność, a konsoliduje arystokrację wojskową, co jest sprzeczne z cywilnym charakterem państwa, które SCAF jest zdecydowana bronić …” [8]

Nowi gubernatorzy powinni być wybierani, nie zaś mianowani

Said Szuaib, publicysta gazety “Al-Yawm Al-Sabi”, napisał, że gubernatorzy powinni być wybierani raczej niż mianowani: “Nie ma sposobu poznania kryteriów rządzących wyborem nowych gubernatorów. Nie ma także sposobu poznania jakie są ich plany i kiedy będą zrealizowane, i według jakich kryteriów [ci gubernatorzy] będą oceniani.

Dokładnie ta sama metoda została zastosowana przy mianowaniu ministrów, redaktorów naczelnych gazet rządowych i dyrektorów zarządów, jak również tych, których mianowano do rady nadzorującej radio i telewizję oraz ministerstwa informacji.

Czy jest to spowodowane niekompetencją ze strony rządu i SCAF? Oczywiście, nie. Jest tak [raczej] dlatego, że stosują metody Mubaraka i jego poprzedników. [W stosunku do] rad regionalnych jest to szczególnie poważny [błąd], ponieważ [te rady] są solidną podstawą do budowania prawdziwej demokracji i silnego i aktywnego państwa, które słucha potrzeb społecznych. To się nie zdarzy, niezależnie od tego, kto jest gubernatorem, ponieważ nie został on mianowany przez wybory. W tej sytuacji jego lojalność naturalnie będzie [skierowana] ku tym, którzy go mianowali. Nie chcę dyskredytować jego charakteru, ale jeśli pewni ludzie go mianowali, jest tylko naturalne, że powinien być lojalny wobec [nich]…

Jeśli rząd i SCAF chcą [przeprowadzić] prawdziwą reformę, muszą zmienić prawa i pozwolić ludziom na urzeczywistnienie ich prawa głosowania i żądania odpowiedzialności od tych, którzy ich okradają” [9] .

Przestańcie mianować członków starego reżimu; dajcie szansę młodym ludziom

Publicysta gazety “Al-Wafd”, Wagdi Zain Al-Din, powiedział, że młodzi ludzie powinni otrzymać szansę służenia jako gubernatorzy zamiast pozostawionych na tych stanowiskach funkcjonariuszy starego reżimu: „Pierwszą zasadą rewolucji jest wybór nowego kierownictwa z innym światopoglądem [żeby zastąpić] tych, którzy rządzili przed 25 stycznia. Wybierając gubernatorów z poprzedniej epoki, których lojalność należy do poprzedniej epoki i których poglądy nie zmieniły się, premier zasmucił [ludzi] i pozostawił ich bez nadziei.

Dlaczego Szaraf postanowił to zrobić? Dlaczego upiera się on przy podnoszeniu wątpliwości co do niego samego? Nie pierwszy raz dokonał kontrowersyjnego wyboru… Możemy dodać, że te mianowania dają kolejną szansę [osobom], które już zajmowały stanowiska i całkowicie zawiodły. Jesteśmy zdziwieni, widząc ich mianowanych na stanowiska gubernatorów w nagrodę za katastrofy [które spowodowali]…

Dlaczego ten rząd traktuje młodych ludzi jak niedojrzałe [dzieci]? Dlaczego Szaraf naśladuje zachowanie poprzedniego rządu obalonej [partii rządzącej]? Co przeszkadza mu w przeprowadzeniu radykalnego przetasowania gubernatorów? Co przeszkadza mu w mianowaniu młodych mężczyzn przed 30-ką do rządzenia prowincjami Egiptu?…

Egipt znajduje się pośrodku rewolucji i Egipcjanie mają prawo zobaczyć natychmiastową zmianę [osób] zarządzających ich prowincjami. Jest hańbą oglądanie starych twarzy jako części tego przetasowania – jak gdyby nie było w kraju dosyć ludzi [spomiędzy których można wybierać]” [10] .