30 kwietnia 2019 r., na dzień przed izraelskim Dniem Holocaustu, saudyjska, angielskojęzyczna gazeta “Arab News” opublikowała artykuł zatytułowany Pamiętać Holocaust, żeby jego horrory nie powtórzyły się autorstwa dr Ellen R. Wald, historyczki i konsultantki w sprawach geopolityki i przemysłu energetycznego, która regularnie pisuje do tej gazety. W artykule Wald pisze, że ważne jest upamiętnianie różnych przerażających czynów ludobójstwa i barbarzyństwa, które zdarzały się przez cały wiek XX, włącznie z ludobójstwem Ormian, potwornościami Czerwonych Khmerów w Kambodży, masakrze Tutsi przez Hutu w Ruandzie i wielu innych. Jednak, mówi, wśród potworności tego wieku jest jedno ludobójstwo, którego nigdy nie wolno zapomnieć, a mianowicie Holocaust, który wyróżnia się swoim zasięgiem i charakterem sprawców. Przedstawiając wiele szczegółów z czasu Holocaustu pisze, że to ludobójstwo różniło się od innych nie tylko z powodu liczby zamordowanych ludzi, ale ponieważ było zaplanowane, zorganizowane i wykonane przez rzekomo cywilizowane, nowoczesne społeczeństwo. Dodaje, że antysemityzm jest jedną z najstarszych nienawiści, bowiem Żydzi byli poddani prześladowaniom i bigoterii przez tysiąclecia w wielu częściach świata. Kończy powiedzeniem, że Holocaust powinien być studiowany przez wszystkich, nie tylko tych, którzy mają z nim osobiste powiązania, ponieważ antysemityzm i wszystkie inne postaci irracjonalnej nienawiści mogą prowadzić do przerażających horrorów. „Walka przeciwko bigoterii, nienawiści i prześladowaniom jest nieustanna i musimy nauczyć się i pamiętać, co zrobiono w przeszłości, żebyśmy tego nigdy nie powtórzyli” – pisze.
Poniżej przedstawiamy jej artykuł z „Arab News”[1].
Ellen R. Wald (zdjęcie: www.ellenrwald.com)
Czasami wydaje się, że nienawiść i bigoteria ogarniają społeczeństwa na całym globie. W miniony weekend była kolejna zabójcza strzelanina w synagodze w USA, a w międzynarodowej edycji „New York Timesa” opublikowano antysemicka karykaturę. W zeszłym tygodniu terroryści zabili 250 osób w atakach głównie na chrześcijan na Sri Lance. W marcu 50 muzułmanów zabito podczas modłów piątkowych w Nowej Zelandii. W mniej więcej tym samym czasie zamordowano 280 Nigeryjczyków, ponieważ byli chrześcijanami.
Niedawno obchodziliśmy 104 rocznicę rozpoczęcia ludobójstwa Ormian przez Osmanów, w którym zginęło 1,5 miliona Ormian. W Kambodży w latach 1970. 2,5 miliona ludzi zginęło i większość populacji została zniewolona przez Czerwonych Khmerów, rząd który szczególnie nie znosił intelektualistów i ludzi wolnych zawodów. W zaledwie trzy miesiące w 1994 roku Hutu w Ruandzie zamordowali około miliona swoich sąsiadów Tutsi i zgwałcili około pół miliona kobiet Tutsi, w bezprecedensowej eksplozji etnicznej wściekłości. W latach 1990., kiedy Jugosławia dzieliła się na niepodległe kraje, zamordowano lub przymusowo przemieszczono tysiące Bośniaków, Chorwatów i innych cywilów.
Ważne jest, że upamiętniamy i uznajemy wszystkie te okresy barbarzyństwa, Jest jednak jedno szczególnie ludobójstwo XX wieku, którego lekcji nigdy nie możemy zapomnieć. Ten czwartek jest przeznaczony na pamiętanie Holocaustu. W Izraelu nazywają ten dzień Jom Haszoah. W XX wieku, kiedy świat był często przytłoczony przez nienawiść i przemoc, Holocaust wyróżniał się z powodu swojego zasięgu i charakteru sprawców.
Holocaust powinien być studiowany przez każdego, nie tylko przez tych, którzy mają z nim osobiste związki. Między 1939 a 1945 rokiem naziści zabili 6 milionów żydowskich cywilów. Prześladowali także i zabijali Romów, homoseksualistów i więźniów politycznych. W sumie szacuje się, że naziści unicestwili około 11 milionów cywilów. Te morderstwa nie były popełniane w napadzie wściekłości lub histerii. Holocaust był szczegółowo zaplanowaną i zorganizowaną rzezią, w której nazistowskie Niemcy i ich kolaboranci w całej Europie i części Afryki Północnej używali najbardziej nowoczesnej logistyki i technologii do mordowania istot ludzkich.
Niemcy były nowoczesnym krajem w czasach Holocaustu. Były ojczyzną Bacha i Beethovena, Kanta i Goethego. Niemcy były centrum Oświecenia. Ich uniwersytety w XIX i na początku XX wieku należały do najświetniejszych w Europie i ustanowiły standardy dla amerykańskich uniwersytetów. Od 1901 r. do początków Holocaustu w 1939 r. Niemcy wydały 44 laureatów Nagrody Nobla, więcej niż jakikolwiek inny kraj.
Naziści wzięli najnowocześniejszą technologię Niemiec i uprzemysłowili ludobójstwo. Zaczęli od odebrania Żydom ich praw, nakazania im noszenia żółtych łat, które identyfikowały ich jako „innych”, zamknięcia ich przedsiębiorstw i konfiskowania lub niszczenia ich własności. Z czasem Żydzi zostali zgarnięci. W miastach takich jak Warszawa i Wilno Żydów zmuszono do stłoczenia się w gettach, gdzie głodowali zanim naziści mogli zrealizować swoje „Ostateczne rozwiązanie”.
W innych miastach, takich jak Kijów i Paryż, koniec przyszedł szybciej. W Babim Jarze, wąwozie w Kijowie, w zaledwie dwa dni zabito 33 771 Żydów, a podczas nazistowskiej okupacji Ukrainy zginęło tam ponad 150 tysięcy Żydów, Sowietów i Romów. Latem 1942 r. w Paryżu ponad 13 tysięcy Żydów zgromadzono przemocą na krytym stadionie wyścigów rowerowych o nazwie Velodrome d’Hiver, gdzie czekali bez żywności i wody zanim zostali przetransportowani wagonami do przewozu bydła do obozu koncentracyjnego Auschwitz w Polsce.
We wrześniu 1941 r. naziści rozpoczęli systematyczne, masowe zabijanie Żydów i innych więźniów w Birkenau, obozie śmierci, który był częścią Auschwitz. Na ogół więźniów zmuszano do rozebrania się do naga w dużych grupach i zabierano ich do łaźni z prysznicami. Jednak prysznice nie działały i zamiast tego wpuszczano gaz trujący, który zabijał wszystkich w pomieszczeniu. Ciała następnie ograbiano ze złotych plomb w zębach zanim palono je w piecach.
Ocenia się, że 960 milionów Żydów zabito w Auschwitz — jednego z każdych sześciu Żydów zabitych w Holocauście. To była masowa produkcja śmierci i jej wydajność rywalizowała z najlepszymi fabrykami. Naziści prowadzili szczegółowe rejestry tego procesu, dając historykom archiwum o wyjątkowych nikczemnościach jakie popełnili.
Przez tysiąclecia Żydzi byli przedmiotem prześladowań i bigoterii. Nienawiść do Żydów jest najstarsza nienawiścią na świecie, nie tylko dlatego, że judaizm jest najstarszą religią. Jak wszystkie bigoterie, antysemityzm jest irracjonalnym uczuciem. Nie ma jednej przyczyny, ponieważ jątrzył się w różnych społeczeństwach, wśród różnych narodów i pod różnymi pretekstami. Tym, co wiemy – tym, co widzieliśmy – jest, że taka nienawiść może prowadzić do najstraszliwszego zła.
Nazizm był barbarzyństwem stworzonym przez najbardziej wyrafinowane społeczeństwo świata. Państwo niemieckie było wśród pierwszych, które przyznało prawa żydowskim obywatelom na początku XIX wieku, ale w połowie XX wieku Niemcy próbowały wymazać Żydów i innych niepożądanych z powierzchni ziemi. Z tej historii uczymy się, że ludzkość niekoniecznie staje się lepsza i bardziej oświecona; musimy nieustannie dążyć do ulepszania. Walka przeciwko bigoterii, nienawiści i prześladowaniom jest nieustanna i musimy nauczyć się i pamiętać, co zrobiono w przeszłości, żebyśmy tego nigdy nie powtórzyli.
[1] Arab News (Saudi Arabia), April 30, 2019.
