Palestyńska poetka Dżadal Al-Kasem, urodzona w 1983 r., której ojciec jest Palestyńczykiem, a matka Syryjką, mieszkająca obecnie w Ramallah, pisze często o kobietach w arabskim i muzułmańskim społeczeństwie. W 2015 r. jej zbór wierszy pod tytułem Pszenica w bawełnie otrzymał jedną z dwóch pierwszych nagród w dorocznym konkursie palestyńskiej Fundacji A. M. Al-Qattan[1]. Komitet nagrody opisał ją jako „skłaniający do refleksji głos kobiecy”, który oferuje „nowe i czasami zaskakujące spojrzenie”, dodając, że jej poezja opisuje mężczyzn z wrażliwością i odwagą w oparciu o jej osobiste doświadczenia, a także odzwierciedla charakter kobiety w społeczeństwie Arabów muzułmańskich[2]. Al-Kasem promowała ten zbiór 17 kwietnia 2017 r. w Muzeum Mahmouda Darwisza w Ramallah, gdzie odczytała kilka swoich wierszy[3].
W nadawanym przez telewizję wywiadzie 3 marca 2017 r. dla Palestyńskiej agencji informacyjnej Maan Al-Kasem powiedziała, że uważa, iż każda osoba ma prawo do “osobistego definiowania się” i że kobiety muszą walczyć o zrealizowanie tego prawa w swoim życiu codziennym, w dziedzinie finansów, myśli, poezji itd., ponieważ „my, [kobiety] jesteśmy pełnymi istotami ludzkimi i musimy mieć wszystkie prawa”. Podkreśliła, że “odwaga jest integralną częścią kobiety” i że prawdziwa kobieta musi być odważna we wszystkim, co robi[4].
25 kwietnia 2017 r. gazeta Autonomii Palestyńskiej, Al-Hayat Al-Jadida”, opublikowała wiersz Al-Kasem zatytułowany Jestem blizną na twoim ramieniu “o ucisku kobiet, które żyją, by służyć innym i dostosowywać się do ich oczekiwań, ale nie są uznawane ani doceniane. Kobieta w jej wierszu wyraża nienawiść do wszystkich wokół niej – męża, jego rodziny i własnej rodziny – którzy umożliwili jej cierpienia i przyłożyli się do nich. Opisuje siebie jako “marionetkę” i “martwą kobietę”, a także jak żonę, która jest skazana na zamordowanie przez jej męża.
Poniżej podajemy tłumaczenie tego wiersza.
Dżadal Al-Kasem (zdjęcie: arab48.com)
Nienawidzę mojego męża
I także nienawidzę jego matki
I gdyby nie ognie, które płoną w następnym świecie
Powiedziałabym, że nienawidzę również mojej matki
Mam siedmioro dzieci
Kocham je i nienawidzę być ich matką
Nigdy nie dostaję żadnej nagrody
Mimo że zasługuję na nagrodę zadowalającej kobiety
Wyszłam za mąż, by zadowolić moją matkę (moja hańba była odkryta i ona zakryła ją dla mnie)
Pracowałam w godnej pogardy pracy, by zadowolić mojego męża
Rodziłam dzieci, by zadowolić matkę mojego męża
Okryłam moją córkę hidżabem, by zadowolić mojego brata (nie powiedziałam wam na początku, że go nienawidzę, ze strachu)
Dzisiaj otrzymałam wspaniałą nagrodę
Nagrodę za najlepszą martwą kobietę, kiedy znalazłam moja duszę unoszącą się nad ciałem
Z policjantami tłoczącymi się wokół
Pocieszającymi mojego mężą-mordercę!
2
Znamię! Tak, to znamię
Na mojej stopie
To, które za każdym razem, kiedy je całowałeś
Podnosiło się trochę wyżej
Już sięgnęło moich pleców.
3
Wyszłam za mąż za mężczyznę, którego nie kochałam
I urodziłam dziewczynkę, która wygląda jak mężczyzna, którego kocham
Ale nie mogłam wpisać własnego nazwiska po jej imieniu
Na świadectwie urodzenia
Mój mąż to zrobił
I tak moja córka ma imię bezojcowskie
A mój ukochamy ma bezimienną córkę
A mój mąż ma bezcórczane kłamstwo
Zdobyłam tekst i zgubiłam znaczenie
4
Jestem blizną na twoim ramieniu
Blizną, której nigdy nie było
Bo nie wiem, gdzie jestem, kiedy mnie nie ma
Blizną, której nigdy nie było!
5
Kiedy wróciłam wieczorem
Byłam pozbawiona ramienia
Ale pamiętałam, że jestem tylko marionetką!
Nie żałowałam.
[1] The A.M. Qattan Foundation is a not-for-profit developmental organization working in the fields of culture and education, with a particular focus on children, teachers and young artists. It was founded in 1993 in the UK and has had a registered branch in Palestine since 1998. The Foundation’s operations are mainly in Palestine, with interventions in Lebanon and in the UK (qattanfoundation.org/en/about-en).
[2] Wafa.ps, April 25 2017.
[3] Wafa.ps, April 17, 2017.
[4] MaanNews.net, March 3, 2017.
If you wish to reply, please send your email to memri@memrieurope.org.
