15 maja 2019 r. Palestyńczycy obchodzili Dzień Nakby. Jak co roku z tej okazji palestyńskie prawo powrotu dominowało dyskurs zarówno Autonomii Palestyńskiej (AP), jak Fatahu. W tym roku jednak dyskurs był podwójnie ważny wobec nadchodzącego oficjalnego ogłoszenia, spodziewanego w ciągu następnych kilku tygodni, szczegółów “Umowy stulecia” administracji Trumpa. Według przecieków i ocen umowa ma nie zawierać prawa powrotu.
Wysocy ranga funkcjonariusze AP i Fatahu powtórzyli, że nie będzie żadnych ustępstw w kwestii ani tego prawa, ani żadnego innego stanowiska palestyńskiego i że kategorycznie odrzucają umowę. Ponadto Fatah umieścił w mediach społecznościowych komunikaty i plakaty podkreślające trzymanie się prawa powrotu i odrzucenie zrzeczenia się go.
Niniejszy raport przedstawia wypowiedzi wysokich funkcjonariuszy AP i Fatahu w tej sprawie oraz przykłady postów ze strony Facebooka Fatahu.
AP i Fatah: Lud palestyński trzyma się prawa powrotu i sprzeciwia umowie stulecia
W wydanym komunikacie ministerstwo spraw zagranicznych AP oznajmiło, że upamiętnienie przez lud palestyński i jego przywódców 71. Dnia Nakby pokazuje „jego zdecydowanie storpedowania ‘umowy stulecia’. [Ten dzień] będzie służył jako prawdziwa platforma do przeciwstawienia się nikczemnym amerykańskim krokom i udaremnienia ich. Upamiętnienie przez nasz lud dostarcza solidnego dowodu jego nalegania na jego sprawiedliwe i prawomocne prawa narodowe – prawo powrotu, samostanowienia i założenia niepodległego państwa palestyńskiego w granicach z 4 czerwca 1967 r. z Jerozolimą Wschodnią jako stolicą. To jest kolejny dowód, że nie ma przedawnienia palestyńskich praw, jak długo nasz naród trzyma żar przy życiu i pozostaje niezłomny na ziemi ojczyzny, za roztropnym przywództwem, które uosabia prezydent Mahmoud 'Abbas…”[1]
Podczas posiłku iftar (przerwanie postu) w ramadan w obozie uchodźców Kalandia premier AP, Muhammad Isztajeh, podkreślił: „Obóz będzie trwał jako symbol niezłomności i świętego prawa powrotu” Obiecał „dać obozowi wszelki rodzaj pomocy, by wzmocnić niezłomność jego mieszkańców, aż powrócą do swojej ziemi, z której zostali wygnani”[2].
Również Fatah opublikował oświadczenie, podkreślające, że lud palestyński „jest [jeszcze] bardziej zdecydowany trzymać się legalnych praw i zasad narodowych zgodnie z prawem międzynarodowym i decyzjami ONZ, a przede wszystkim prawa powrotu…” Podkreślił sprzeciw wobec „umowy stulecia, próby oddzielenia Strefy [Gazy] od Zachodniego Brzegu i godnej ubolewania deklaracji Trumpa o uznaniu Jerozolimy jako stolicy państwa okupacyjnego”[3].
Wysocy rangą funkcjonariusze Fatahu wypowiadali się podobnie. Podczas marszu w Strefie Gazy, członek Komitetu Wykonawczego OWP Ahmad Abu Houli, który przewodniczy Wydziałowi ds. Palestyńskich Uchodźców OWP, powiedział: „Wielki amerykański spisek, który atakuje prawa i zasady [Palestyńczyków] przez amerykańską umowę stulecia, którego realizacja zaczęła się od decyzji Trumpa uznania Jerozolimy za stolicę Izraela i przeniesienia tam ambasady [USA], i który kontynuował atakiem na UNRWA i zakończeniem jej finansowania… nie przejdzie i zostanie wyrzucony na śmietnik historii… Palestyńskie przywództwo nie zgodzi się na [żadne] zastępstwo dla powrotu i odrzuca wszystkie plany przyznania obywatelstwa [uchodźcom w ich obecnych krajach zamieszkania], wysiedlenia, rekompensaty i alternatywnej ojczyzny… [4]
Członek Rady Rewolucyjnej Fatahu: Prawo powrotu jest świętym, osobistym prawem, które nigdy nie wygaśnie
Podobnie napisał w oficjalnej gazecie AP „Al-Hayat Al-Jadida” członek Rady Rewolucyjnej Fatahu, Muwafak Matar: „Prawo powrotu palestyńskich uchodźców jest związane z wolnym wyborem uchodźców i jest osobistą decyzją, ponieważ jest świętą, osobistą decyzją. Żadna siła na świecie nie może powstrzymać tych, którzy posiadają to prawo, od jego zrealizowania i nigdy ono nie wygaśnie. Wierne trzymanie się uchodźców i ich przywódców prawa powrotu do ich naturalnej i historycznej ziemi nie jest opcją; zamiast tego jest przeznaczeniem…”[5]
Dzięcioł Trump próbuje wydziobać klucz symbolizujący prawo powrotu (Ilustracja: Al-Hayat Al-Jadida, AP, 15 maja 2019)
Plakaty na stronie Facebooka Fatahu: Prawo powrotu jest czerwoną linią; Nigdy nie zrezygnujemy
Wraz z wypowiedziami i oficjalnymi oświadczeniami Fatah zamieścił liczne komunikaty na swojej oficjalnej stronie Facebooka, podkreślając, że nie będzie żadnych ustępstw w kwestii prawa powrotu. Poniżej jest kilka przykładów:
„Prawo powrotu jest czerwoną linią, której nie można obejść ani oddać” (Z: Facebook.com/officialfateh1965, 15 maja 2019)
„71 lat od Nakby; nie zapomnieliśmy i nie będzie ustępstw [w kwestii] prawa powrotu” (Z: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„71 lat – a w obozach uchodźców nadzieja na powrót trwa. (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„UNRWA pozostanie aż [prawo] powrotu będzie zrealizowane”. (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„Wrócimy, czy to się Trumpowi i Netanjahu podoba, czy nie” (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„Wszystkie knowania przeciwko sprawie uchodźców nie powiodą się”. (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„Z popiołów Nakby aż powrót jest zrealizowany – udaremnimy wszystkie knowania”. (Z: Facebook.com/officialfateh1965, 14 maja 2019)
„…Podkreślamy prawo powrotu i odrzucamy każde ustępstwo z zasad Palestyńczyków” (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 15 maja 2019)
„71 lat od Nakby; powrót pozostaje prawem i wola ludu” (Zdjęcie: Facebook.com/officialfateh1965, 15 maja 2019)
„71 lat [minęło], ale my wracamy (Z: Facebook.com/officialfateh1965, 15 maja 2019)
[1] Wafa.ps, May 14, 2019.
[2] Al-Hayat Al-Jadida (PA), May 15, 2019.
[3] Fathemedia.ps, May 14, 2019.
[4] Al-Hayat Al-Jadida (PA), May 15, 2019.
[5] Al-Hayat Al-Jadida (PA), May 14, 2019.
