Rezolucja Szóstej Konferencji Fatahu: dążyć do pokoju bez wyrzeczenia się oporu i prawa do walki zbrojnej.

13 sierpnia 2009 prezydent Autonomii Palestyńskiej Mahmoud Abbas ogłosił koniec Szóstej Konferencji Fatahu, podczas której ratyfikowano poprawiony plan polityczny ruchu[1] .

W tym raporcie zbadamy trzy aspekty wyniku tej konferencji: jakie, jeśli jakiekolwiek, zmiany wprowadzono do statutu Fatahu; stanowisko zajęte przez Abbasa w jego przemówieniu otwierającym konferencję, które, jak stwierdził, należy uważać za wyrażenie politycznego planu Fatahu; oraz uaktualniony plan polityczny Fatahu.

Żadnej zmiany w statucie Fatahu wzywającym do eliminacji Izraela

Wewnętrzny statut Fatahu, który ogłoszono na witrynie internetowej Szóstej Konferencji Fatahu, nie był na niej omawiany; tak czy inaczej nie dokonano w nim żadnych zmian i nadal zawiera co następuje:

• Ustęp 17: „Konieczna jest powszechna rewolucja zbrojna i jest to jedyny sposób wyzwolenia Palestyny”.
• Ustęp 19: „Walka zbrojna jest strategią, nie zaś taktyką. Zbrojna rewolucja narodu arabskich Palestyńczyków jest zasadniczym elementem w walce o wyzwolenie i o eliminację obecności syjonistów. Ta walka nie ustanie dopóki nie zostanie wyeliminowana syjonistyczna enklawa i Palestyna zostanie wyzwolona”[2] .

Plan polityczny, ratyfikowany na tej konferencji, w następujący sposób odnosi się do statutu: „Cele, zasady i metody, zapisane w Rozdziale Pierwszym statutu, są podstawowym punktem wyjścia dla naszego ruchu i są częścią ideologicznej i politycznej tożsamości naszego narodu. Są także tożsamością ruchu i jego fundamentalnego statutu, ponieważ były podstawą początków rewolucji palestyńskiej w naszych czasach i wyzwolenia od imperialistycznego i rasistowskiego jarzma (…)”[3] .

Polityczny plan Fatahu

Plan ratyfikowany przez konferencję Fatahu przyjmuje pokój jako opcję strategiczną, ale stwierdza, że prowadzenie walki zbrojnej przeciwko okupacji jest uprawnione[4] . Wśród innych typów oporu ruch wzywa do przyjęcia modelu oporu wobec łańcucha wiosek Bil’in i Nil’in na Zachodnim Brzegu. Plan wzywa także do przekazania dziedzictwa walki zbrojnej narodowi palestyńskiemu.

Plan ustanawia warunki wznowienia negocjacji, z których pierwszym jest wstrzymanie budowania osiedli oraz wszelkich zmian dokonywanych przez Izrael w Jerozolimie. Przeciwstawia się uznaniu Izraela jako państwa żydowskiego i włącza żądanie prawa powrotu i restytucji dla uchodźców palestyńskich.

Poniżej są główne punkty planu.

Trzeba się trzymać opcji pokoju – ale walka zbrojna jest uprawniona.

„Fatah rozpoczął walkę zbrojną o wyzwolenie ojczyzny. Ta metoda i inne metody uprawnionego oporu [muqawama] są prawem narodu palestyńskiego, uznanym przez prawo międzynarodowe, jak długo nasz kraj jest pod okupacją. Ruch przyjmuje sprawiedliwy i wszechstronny pokój jako opcję strategiczną z różnymi sposobami osiągnięcia go; nie zaakceptuje jednak zastoju. Opowiada się za różnymi sposobami walki zbrojnej w celu odzyskania naszych niezbywalnych praw (…).

Ta walka wypływa z prawa narodu palestyńskiego do oporu wobec okupacji i osiedli, przeciw wydaleniom i rasistowskiej dyskryminacji; i to prawo jest zagwarantowane przez prawo międzynarodowe. Nasza rewolucyjna walka zaczęła się od walki zbrojnej przeciwko zbrojnemu zagrabieniu naszej ziemi, ale nigdy nie ograniczała się tylko do walki zbrojnej. [Obejmowała] różne środki i metody – wśród nich [także] pokojowe środki walki, takie jak intifada, demonstracje, strajki, powstania obywatelskie, bitwy z gangami osadników, metody polityczne, media, środki prawne, walkę dyplomatyczną i negocjacje z władzami okupacyjnymi.

Tak więc prawo narodu palestyńskiego do prowadzenia walki zbrojnej przeciwko zbrojnej okupacji pozostanie niezbywalnym prawem potwierdzonym przez prawo międzynarodowe. Metoda, czas i miejsce walki są określone w oparciu o możliwości jednostki i społeczeństwa, okoliczności zewnętrzne i wewnętrzne, równowagę siły, potrzebę obrony ruchu oraz zdolności narodu do przeprowadzenia rewolucji, stania nieugięcie i kontynuowania walki.

Według oceny Fatahu cel nie uświęca środków. Pewne środki są sprzeczne z całościowymi, długoterminowymi celami – szczególnie, kiedy ruch od początku proponował humanitarne rozwiązanie, zapewniające przyszłą koegzystencję muzułmanów, chrześcijan i Żydów w jednym, demokratycznym państwie. Od swojego założenia Fatah sprzeciwiał się krzywdzeniu cywilów, kimkolwiek oni są, tak jak sprzeciwiał się przenoszeniu pola walki za granicę. Podobnie sprzeciwiał się anarchii broni, chaosowi i używaniu broni do negatywnych [celów] (…)”.

Rodzaje oporu

„Ruch Fatah uparcie trwa przy prawie narodu palestyńskiego do oporu wobec okupacji wszystkimi uprawnionymi środkami, włącznie z prawem do stosowania walki zbrojnej, co jest gwarantowane przez prawo międzynarodowe, jak długo trwa okupacja i trwają osiedla oraz jak długo naród palestyński pozbawiony jest swoich niezbywalnych praw. Oto rodzaje walki w fazie obecnej:

Fatah opowiada się za wszystkimi rodzajami uprawnionej walki, uparcie trwa przy opcji pokoju nie ograniczając się do negocjacji. Wśród rodzajów walki, którą można z powodzeniem prowadzić w bieżącej sytuacji [w celu] wspierania i pobudzania negocjacji lub jako alternatywa negocjacji, jeśli jej cele nie zostaną osiągnięte, są następujące:

• Stymulowanie powszechnej walki przeciwko osiedlom zgodnie z obecnym skutecznym paradygmatem – trwającą konfrontacją w Bil’in i Nil’in przeciwko osiedlom i murowi, oraz dla uratowania Jerozolimy i przeciwko judaizacji. Nasza misją jest zwerbowanie wszystkich mieszkańców do włączenia się w te działania oraz zdobycie powszechnego uczestnictwa Arabów i obcokrajowców i zaoferowanie wszelkiej pomocy aparatu Autonomii Palestyńskiej w celu odniesienia sukcesu. Najważniejszym działaniom muszą przewodzić przywódcy ruchu z Autonomii Palestyńskiej i z publicznych [instytucji].
• Opracowanie nowych form walki i oporu dzięki inicjatywie ogółu oraz inicjatywie przywódców lokalnych i przez determinację naszego narodu do nieustępliwości i oporu, jak to gwarantuje prawo międzynarodowe.
• Bojkotowanie produktów izraelskich tutaj i za granicą przez powszechne działania, szczególnie dóbr konsumpcyjnych, dla których są lokalne alternatywy, i wprowadzanie nowych form obywatelskiego powstania przeciwko okupacji. [Także wprowadzanie w życie] działalności celem rozszerzenia międzynarodowej kampanii bojkotu Izraela, jego produktów i instytucji, wykorzystując doświadczenia Afryki Południowej.
• Przedstawianie propozycji i dyskutowanie strategicznych palestyńskich alternatyw na wypadek braku postępu w obecnych negocjacjach – między innymi przedstawianie koncepcji zjednoczonego, demokratycznego państwa, sprzeciwiającego się rasizmowi i hegemonii okupacji oraz rozwijanie walki przeciwko apartheidowi i izraelskiemu rasizmowi lub powrót do koncepcji ustanowienia państwa w granicach z 1967 roku oraz inne strategiczne alternatywy.
• Prowadzenie ciągłej działalności na rzecz uwolnienia więźniów i zatrzymanych, zakończenia wewnętrznego oblężenia i usunięcia wewnętrznych blokad.
• Apelowanie do ONZ-u i Rady Bezpieczeństwa, by wypełniły swój obowiązek zakończenia konfliktu i okupacji oraz spowodowanie, by Rada Bezpieczeństwa wydała wiążącą rezolucję opartą na Rozdziale VII Karty ONZ-u.
• Odnowienie bezpośrednich i bliskich kontaktów z izraelskim obozem pokojowym o wznowienie jego działalności na rzecz sprawiedliwego pokoju bez wiązania tego z normalizacją – polityką, której musimy opierać się tak długo, jak długo trwa okupacja”.

Edukowanie do walki zbrojnej i poświęcenia

„Nieustannie musimy angażować się w edukację do walki, do stałej gotowości dołączenia do ruchu oporu przeciwko okupacji i do poświęcenia dla ojczyzny. Lokalni przywódcy muszą szkolić się na regularnych spotkaniach ruchu, kursach i przez dystrybucję ulotek przez ruch. Lokalni przywódcy i aktywiści ruchu muszą nieustannie uczyć się o dziedzictwie zbrojnej walki palestyńskiej; trzeba organizować uroczystości świętujące bitwy i upamiętniające historię walki, ze stałą gotowością do poświęceń (…)”.

Warunki negocjacji

„Kontynuowanie negocjacji bez osiągania rzeczywistego postępu w określonym czasie stanowi zagrożenie naszych praw i stanie się jałową aktywnością, którą Izrael może wykorzystać jako przykrywkę do dalszego [budowania] osiedli i pogłębiania okupacji. Aby negocjacje nie stały się bezcelowe musimy potwierdzić, że PLO będzie oddane następującym regułom, kiedy nadejdzie czas negocjacji:

• Musi zostać stworzone powiązanie między negocjacjami a faktycznymi postępami, mierzonymi przez wyraźne sygnały, z których najważniejsze jest naleganie na całkowite powstrzymanie osiedli, szczególnie w Jerozolimie, a także całkowite powstrzymanie zmian w charakterze Jerozolimy i powstrzymanie jej judaizacji. Są to dwa warunki, które muszą być spełnione, a jeśli nie będą, to nie wolno wznawiać negocjacji. Podobnie musi być potwierdzone, że (Izrael) zaprzestanie wtargnięć [na terytorium PA], aresztów, zamachów; że zniesie blokadę naszych ludzi w Gazie i blokady drogowe na Zachodnim Brzegu; że wycofa się do linii z 28 września 2000 roku jako pierwszy krok wycofania się do linii z 4 czerwca 1967 roku – jako wyraźne sygnały faktycznego postępu i tworzenia związku między [tym postępem], a postępem w negocjacjach.
• Negocjacje muszą bazować na głównych rezolucjach ONZ-u (181, 194, 242 i 338) i będą trzymać się ram arabskiej inicjatywy pokojowej tak długo, jak długo prowadzi to do osiągnięcia naszych celów strategicznych i tymczasowych.
• Musi istnieć kontynuacja działalności na rzecz zwołania nowej międzynarodowej konferencji pokojowej, która zatwierdzi nasze prawa i pójdzie w kierunku szybkich negocjacji prowadzących do porozumienia pokojowego, które zrealizuje nasze cele.
• Musimy nalegać na ustalenie wyraźnego i wiążącego terminarza oraz ostatecznego terminu [zakończenia] negocjacji.
• Musimy sprzeciwiać się odroczeniu negocjacji w sprawie Jerozolimy i problemu uchodźców lub jakiegokolwiek innego problemu ostatecznego porozumienia.
• Musimy sprzeciwiać się koncepcji państwa z tymczasowymi granicami.
• Musi być absolutny sprzeciw, z którego nie będzie żadnego wycofania się, przeciwko uznaniu Izraela za „państwo żydowskie”, żeby bronić praw uchodźców i praw naszych ludzi po drugiej stronie Zielonej Linii [tj. Arabów izraelskich].
• Musimy nalegać na zaangażowanie międzynarodowych elementów w negocjacje i w mechanizmy rozstrzygania sporów, które mogą pojawiać się przy wprowadzaniu porozumień w życie, w sposób wiążący obie strony.
• Musimy nalegać na międzynarodowy wgląd i na mechanizm międzynarodowych sił pokojowych w celu zapewnienia wprowadzenia porozumienia w życie.
• Sukces w osiągnięciu naszych celów przez negocjacje wymaga ustanowienia profesjonalnego komitetu narodowego, zdolnego do prowadzenia negocjacji. Taki komitet powinien być nadal podporządkowany PLO i nadzorowany przez komitet najwyższy, w skład którego wejdą frakcje palestyńskie i osoby fizyczne. [Będzie] dodatkowy komitet ruchu [Fatah] do monitorowania negocjacji i przedstawienia raportu komitetowi centralnemu i radzie rewolucyjnej.
• Musi zostać przeprowadzone referendum do zaaprobowania porozumienia pokojowego, osiągniętego przez negocjacje nad ostateczną ugodą (…)
• Musi trwać intensywna akcja na rzecz uwolnienia więźniów. Nie podpiszemy końcowego porozumienia, jeśli nie będzie to zrobione.
• Musimy dołożyć wysiłków, by wprowadzić w życie prawo powrotu i restytucję dla uchodźców, i są oni uprawnieni do odzyskania swojej własności. Podobnie, problem uchodźców powinien być [traktowany] jednolicie, bez żadnego zróżnicowania w oparciu o miejsce pobytu uchodźców – włącznie z uchodźcami z terytoriów 1948 roku. Podobnie, Fatah uważa, że zasadnicze jest zachowanie obozów uchodźców aż do rozwiązania problemu, żeby służyły one za fundamentalne świadectwo polityczne dla uchodźców, którzy zostali pozbawieni prawa powrotu do ich domów. Niezbędna jest kontynuacja UNRWA jako instancji międzynarodowej i uznania [istnienia] problemu uchodźców aż powrócą do swoich domów i miast. Równocześnie niezbędne są działania dla poprawienia sytuacji uchodźców i obozów dla uchodźców oraz podkreślanie, że źródłem władzy politycznej dla palestyńskich uchodźców jest PLO (…)
• Musimy ostro przeciwstawiać się koncepcji przymusowego przesiedlenia palestyńskich uchodźców i nawoływania do alternatywnego kraju ojczystego. Nie będzie przesiedlenia w Libanie ani alternatywnej ojczyzny w Jordanii (…)
• Fatah sprzeciwia się wezwaniu do uznania Izraela za państwo żydowskie i akceptuje żądania naszych ludzi na terytoriach 1948 roku (tj. izraelskich Arabów), by Izrael uznał ich za obywateli z pełnymi prawami”.

Żadnego pokoju bez Jerozolimy jako stolicy państwa palestyńskiego

„Nie będzie pokoju, jeśli Jerozolima nie zostanie przywrócona jako odwieczna stolica państwa palestyńskiego. Fatah uważa wszystkie decyzje Izraela o anektowaniu Jerozolimy, budowaniu osiedli w niej, wygnaniu jej mieszkańców i zmianie jej cech charakterystycznych za nieważne, a ich rezultaty muszą być usunięte. Niezbędna jest akcja, by wprowadzić w życie rezolucję ONZ-u potępiającą próby judaizacji Jerozolimy, która jest integralną częścią palestyńskich terytoriów zajętych w 1967 roku, i dlatego Fatah pozostaje wierny temu, co następuje:

Urzeczywistnienia [wizji] świętej Jerozolimy jako odwiecznej duchowej stolicy Palestyny, ojczyzny Arabów i świata muzułmańskiego i chrześcijańskiego (…) Jerozolima musi otrzymać wszelkiego typu poparcie, by bronić się i opierać judaizacji, budowie osiedli i izolowaniu od reszty terytoriów palestyńskich (…)”[5] .

Fatah ustanawia pięć możliwych opcji na wypadek niepowodzenia dialogu z Hamasem

„Kontynuacja stanu schizmy między dwiema częściami ojczyzny grozi przyszłości sprawy narodowej ludu palestyńskiego i za kontynuację tej schizmy odpowiedzialność poniesie Hamas. Musimy iść naprzód, by odnieść sukces w ogólnonarodowym dialogu, z dialogiem z Hamasem na czele, by skończyć schizmę w Gazie i ustanowić rząd jedności narodowej, który przeprowadzi jednoczesne wybory na prezydenta i do rady legislacyjnej. [Dialog ma także na celu] zjednoczenie aparatów bezpieczeństwa, by broniły bezpieczeństwa ojczyzny i ludzi, uporanie się z następstwami zamachu stanu i schizmy, osiągnięcie narodowego pojednania i uwolnienie wszystkich więźniów. Niepowodzenie dialogu, spowodowane uporem Hamasu, nie zmieni jego statusu jako sprawy najważniejszej i nie pomniejszy naszej determinacji kontynuowania dialogu. Zobowiążemy jednak Fatah do przyjęcia alternatyw:

• Odbudowanie ruchu Fatah w Gazie zgodnie z wymogami istniejącej sytuacji i udzielenie pełnej pomocy naszej organizacji [Tanzin], żeby mogli radzić sobie z obecną schizmą.
• Skierowanie energii ruchu na wzmocnienie popularnej działalności i motywowanie Palestyńczyków, by rozprawili się ze schizmą i dyktaturą.
• Potępienie aktów Hamasu, które odbiegają od [naszych] norm i od tradycyjnych sposobów działania palestyńskich przywódców i potępienie przestępstw, które [Hamas] popełnia wobec Palestyńczyków.
• Zażądanie pomocy bezpieczeństwa arabskiego na okres przejściowy.
• Wzmocnienie aktywności mediów wśród arabskiej i muzułmańskiej społeczności, żeby ujawnić prawdę o polityce i uczynkach Hamasu”.

Przemówienie Abbasa

W przemówieniu otwierającym konferencję Fatahu prezydent Autonomii Palestyńskiej, Mahmoud Abbas powiedział: „Powszechny opór naszego narodu przeciwko osiedlom, murowi, destrukcji i wywłaszczeniom domów jest przykładem zdolności naszego narodu do obmyślania różnych form walki, które potrafią penetrować sumienie świata i mobilizować poparcie narodów.

Wyrażam uznanie i szacunek dla naszych ludzi w Jerozolimie, Bil’in, Nil’in, Maasra i tych wszystkich miejscach, w których bezbronni demonstranci, uzbrojeni jedynie w nadzieję, determinację i wiarę w zwycięstwo, demonstrują, by wyrazić swój sprzeciw przeciwko uczynkom okupanta (…)

Choć podkreślamy, że opowiadamy się za opcją pokoju i negocjacji w oparciu o rezolucje ONZ-u, zachowujemy fundamentalne prawo do uprawnionego oporu, gwarantowanego przez prawo międzynarodowe. To prawo jest związane z naszych postrzeganiem i z naszym narodowym konsensusem, które są tym, co musi określać właściwe formy walki i właściwy dla niej czas – równocześnie ucząc się lekcji z przeszłości i upewniając, że nie zostaniemy zawleczeni w miejsca, w których niezłomność naszego narodu i trzymanie się naszej moralnej wyższości i zasad naszej walki, mogą doznać szkody”[6]

[1] www.fatehconf.ps 13 sierpnia 2009

[2] www.e-fateh.org

[3] www.fatehconf.ps 13 sierpnia 2009

[4] Przewodniczący biura politycznego Fatah, Nabil Shaath oświadczył na konferencji, że plan wyznacza formy i metody walki i że podkreśla on prawo narodu palestyńskiego do prowadzenia walki zbrojnej, co gwarantuje prawo międzynarodowe, jak również rozmaitych typów walki opracowanych podczas Intifady Kamieni (1987-1991), włącznie z metodami takimi, jakie używane były w Bil’in i Nil’in, oraz różnych typów walki i negocjacji politycznych i dyplomatycznych. „Al-Ayyam” (Autonomia Palestyńska) 10 sierpnia 2009.

[5] „Al-Ayyam” (Autonomia Palestyńska), 10 sierpnia 2009.

[6] „Al-Ayyam” (Autonomia Palestyńska) 5 sierpnia 2009.