27 grudnia 2024 r., po przybyciu do Chin z wizytą dyplomatyczną, irański minister spraw zagranicznych Abbas Araghchi opublikował artykuł w chińskiej gazecie „Dziennik Ludowy”, w którym omówił obiecujący charakter stosunków irańsko-chińskich. Stwierdzając, że jego wizyta w Chinach oznacza początek „złotego półwiecza” stosunków irańsko-chińskich, które, jak powiedział, będą obejmować dwustronną współpracę strategiczną i pragmatyczną, podkreślił wspólny pogląd obu krajów na sprawę palestyńską i pilną potrzebę zawieszenia broni w Strefie Gazy.
Również podczas wizyty w Chinach Araghchi powiedział reporterom, że kwestie poruszane na jego spotkaniach w tym kraju obejmowały współpracę dwustronną, która, jak powiedział, „obejmuje szeroki zakres współpracy gospodarczej, kulturalnej i politycznej”. Stwierdzając, że „rozmawialiśmy również o kwestii nuklearnej Iranu i że rok 2025 będzie ważnym rokiem w związku z tą kwestią”, powiedział, że inne omawiane tematy obejmowały kwestie „międzynarodowe, regionu i kwestię terroryzmu, która niepokoi wszystkich”. Powiedział również, że odbyły się dyskusje i konsultacje na temat Afganistanu, Syrii, Gazy, Libanu, Palestyny i Jemenu i że „przeprowadzono również przegląd propozycji Islamskiej Republiki Iranu w dziedzinie handlu, bezpieczeństwa, gospodarki i energii oraz ustanowienia centrum energetycznego dla krajów członkowskich Szanghajskiej Organizacji Współpracy”. [1]
Należy zauważyć, że Chiny są największym partnerem handlowym Iranu.
Poniżej znajduje się tłumaczenie głównych tez artykułu Araghchiego z 27 grudnia opublikowanego w „Dzienniku Ludowym”:
„…Minęło prawie pięć lat od mojego ostatniego przyjazdu do Pekinu (w 2019 r.), aby wziąć udział we ‘Wspólnym spotkaniu konsultacyjnym w sprawie JCPOA [porozumienia nuklearnego]’, i odbyłem dobrą rozmowę z chińskimi przyjaciółmi. [Podczas tego spotkania] odpowiedzialnie staraliśmy się przekonać drugą stronę do powrotu do porozumienia nuklearnego i wywiązania się ze swoich zobowiązań. Dzięki odpowiedzialnemu i pragmatycznemu podejściu pokazaliśmy, że kwestie nuklearne są nieodłączną częścią strategicznej współpracy między dwoma krajami [Iranem i Chinami], a tym, co czyni porozumienie stabilnym, jest ‘odpowiedzialne zachowanie’ i ‘wypełnianie zobowiązań’, a z Iranem należy rozmawiać jak z ważnym graczem w regionie – z szacunkiem i na równi.
Sukces Chin jako ‘kraju rozwijającego się’ jest źródłem wielkiej nadziei dla innych krajów rozwijających się, że będą w stanie pokonać najtrudniejsze problemy w cieniu harmonii, empatii i współpracy. Budowanie społeczności ludzkiej ze wspólną przyszłością, zgodnie z zasadniczym hasłem prezydenta Xi Jinpinga, stworzyło historyczny trend dla globalnej społeczności ze wspólną przyszłością i wierzę, że jest on spójny i skoordynowany z inicjatywą [irańskiego] prezydenta [Masouda] Pezeszkiana. Inicjatywa konsensusu [Pezeshkiana] jest wysiłkiem mającym na celu zachowanie dziedzictwa przeszłości i zbudowanie mostu do przyszłości, przy jednoczesnym identyfikowaniu możliwości zagrożenia, aby oświetlić drogę nowej współpracy; ponieważ irańscy intelektualiści wierzą, że ‘przeszłość jest latarnią przyszłości’ i ‘za każdą ciemnością kryje się światło’.
…Prezydenci obu krajów zdefiniowali solidne podstawy i solidny filar relacji opartych na ‘wspólnych wartościach’ i ‘starodawnych kontaktach międzyludzkich’, a kładąc nacisk na zasady wzajemnego szacunku, sprawiedliwości, równości, nieingerencji i współpracy korzystnej dla obu stron na rzecz rozwoju, ustanowili model wszechstronnego partnerstwa strategicznego. Formułując 25-letni wszechstronny plan współpracy, obie strony wzmocniły wzajemną solidarność polityczną i zaufanie oraz ustanowiły solidne podstawy dla wszechstronnej współpracy obu krajów w różnych dziedzinach.
Iran i Chiny rozpoczęły od tego czasu współpracę operacyjną w celu promowania bilateralizmu i rozwoju lokalnych wartości, a także broniły wzajem swoich podstawowych interesów na forach międzynarodowych. Bliska koordynacja polityczna i obronna, wymiana delegacji wysokiego szczebla [rządowego] i partyjnego, współpraca w ramach Inicjatywy Pasa i Szlaku, współpraca w zakresie wdrażania ‘Pekińskiego Porozumienia Trójstronnego’ jako początku łańcucha pojednania w Azji Zachodniej, współpraca w ramach Szanghajskiej Organizacji Współpracy i BRICS w celu odgrywania bardziej aktywnej roli na forach międzynarodowych; prowadzenie dialogów elit i ośrodków analitycznych, ścisła współpraca kulturalna i wymiana muzealna – szczególnie Wystawa Świetności Starożytnego Iranu, która jest obecnie trzecim przystankiem w Sinciang po Pekinie i Szanghaju – to wszystko są niedawne przykłady pragmatycznej współpracy obu krajów, która jest zgodna z wdrażaniem trzech inicjatyw prezydenta Xi i odgrywa ważną rolę w promowaniu multilateralizmu i wzmacnianiu współpracy gospodarczej, społecznej, kulturalnej i bezpieczeństwa.
Iran i Chiny mają wspólne interesy i obawy, nie tylko na poziomie dwustronnym i regionalnym, ale także pozaregionalnym i międzynarodowym. Z silnej wiary w znaczenie multilateralizmu i w zalety zbiorowej współpracy, jeśli chodzi o rozkwit społeczeństwa ludzkiego, oba kraje nadal ściśle współpracują w ramach wielostronnych organozacji, w tym Szanghajskiej Organizacji [Współpracy] i BRICS. Wspólne wysiłki z innymi członkami i partnerami, mające na celu dobrobyt, rozwój i bezpieczeństwo oraz reagowanie na nowe globalne wyzwania, są priorytetami dla Iranu i Chin. Jestem pewien, że Chiny zapewnią nowe możliwości zbiorowej współpracy dzięki swojemu udanemu przewodnictwu w Szanghajskiej Organizacji w 2025 r.
Oba kraje będą nadal wspólnie poruszać dwoma skrzydłami rozwoju i bezpieczeństwa dla regionu i świata i będą to kontynuować z silną determinacją. Przeprowadzenie manewrów bezpieczeństwa morskiego w 2024 r., które były wyrazem współpracy na wysokim szczeblu i wspólnych wysiłków na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa morskiego, jest kolejnym znakiem pragmatycznej i strategicznej współpracy między tymi dwoma krajami.
Region Bliskiego Wschodu stoi w obliczu wielu wyzwań, których sednem jest sprawa palestyńska. Kryzys humanitarny w Strefie Gazy, będący wynikiem ludobójstwa wspieranego przez niektóre mocarstwa, został zaostrzony przez bezczynność społeczności międzynarodowej i jej nieodpowiedzialne zachowanie. Republika Islamska [Iranu] zawsze broniła uzasadnionego żądania narodu palestyńskiego dotyczącego prawa do samostanowienia. Podzielamy pogląd naszych chińskich przyjaciół, że natychmiastowe zawieszenie broni w Strefie Gazy i wysłanie pomocy humanitarnej są najważniejszymi priorytetami w obecnej sytuacji Palestyny.
Jeśli chodzi o rozwój sytuacji w Syrii, Republika Islamska podkreśliła, że należy uszanować jedność Syrii, suwerenność narodową i integralność terytorialną, a podejmowanie decyzji dotyczących przyszłości Syrii postrzega jako wyłączną odpowiedzialność mieszkańców kraju, bez destrukcyjnej interwencji ze strony podmiotów spoza regionu. Ta ostateczna zasada musi być brana pod uwagę przez wszystkie czynniki, ponieważ to mieszkańcy regionu odgrywają decydującą rolę w kształtowaniu swojego politycznego i społecznego przeznaczenia, bezpieczeństwa i rozwoju.
Stoimy w obliczu bezprecedensowych zmian na świecie. Zmiany te jednocześnie postawiły kraje przed złożonymi ‘szansami’ i ‘wyzwaniami’ i postawiły świat na ‘historycznym rozdrożu’, gdzie muszą wybierać między konfrontacją a współpracą, wyłącznością a inkluzywnością, zamknięciem a otwartością, chaosem a stabilnością.
Chociaż niektóre kraje próbują zniekształcać fakty iluzorycznego i fałszywego podziału świata na ‘demokratyczny’ i ‘niedemokratyczny’ i uciekają się do używania ‘sankcji’, ‘presji’ i ‘podwójnych standardów’, aby ograniczyć i zmusić kraje do wyboru pożądanych przez siebie wartości i interesów. Aby stawić czoła jednostronności i zastraszaniu, Iran i Chiny zawsze będą nalegać na rozwój i dobrobyt, na współpracę i przyjaźń między krajami półkuli południowej i [na pozostanie] po właściwej stronie historii, ponieważ ‘konflikt i wrogość’ jedynie osłabiają zbiorowe interesy społeczności międzynarodowej, a ostatecznie nie będzie zwycięzców na tym polu.
Jako dwie starożytne cywilizacje azjatyckie, Iran i Chiny są przyjaciółmi w trudnych czasach, którzy pomyślnie przetrwali próbę czasu we współpracy i wspięli się na ‘nowe wzgórza’, aby osiągnąć ‘większe wyżyny’, aby wypełnić swoje role jako dwa kraje, na których ciąży odpowiedzialność zapewnienia pokoju i rozwoju ludzkiego społeczeństwa.
Nadchodzące złote półwiecze w stosunkach irańsko-chińskich pokaże, że wizyta ta jest początkiem nowego rozdziału strategicznej współpracy między tymi dwoma krajami – zwłaszcza że, jak mawiają chińscy mędrcy, ‘czyny mówią głośniej niż słowa’” [2] .
[1] Tasnim News Agency (Iran), December 28,2024.
[2] Tasnim News Agency (Iran), December 27, 2024.
