Instytut Badań Pokojowych Pak (PIPS), niezależny zespół badawczy i doradczy z siedzibą w Islamabadzie, przeprowadził sondaż wśród wykształconej młodzieży w całym Pakistanie, żeby ocenić ich postawy wobec głównych kwestii narodowych, szczególnie dotyczących religii, polityki, praw kobiet i bezpieczeństwa.
Sondaż, zaprojektowany w celu zrozumienia zjawiska radykalizacji młodzieży pakistańskiej, został przeprowadzony na uniwersytetach w całym Pakistanie: Pendżab, Sindh, Beludżystan, Chyber Pachtunchwa, Gilgit Baltistan (Obszary Północne), Obszary Administrowane Federalnie (FATA), jak również Azad Jammu i Kashmir (lub Kaszmir pod pakistańskim panowaniem).
Sondaż skupiał się na wykształconej młodzieży Pakistanu. Około 63% populacji ma poniżej 25 lat. Łącząc teoretyczne i empiryczne metody badania, badacze PIPS przeprowadzili wywiady ze starannie dobraną próbą wykształconej młodzieży z różnych uniwersytetów i uczelni z całego Pakistanu w lutym-kwietniu tego roku.
Wyniki zostały opublikowane przez PIPS we wrześniu 2010 r. Większość respondentów polegała na kilku głównych kanałach telewizyjnych, skąd czerpali wiadomości (GEO News 50,2% i państwowa PTV 13,2%). Jeśli chodzi o gazety najwyżej umieszczona została gazeta w języku urdu „Roznama Jang” (siostrzana firma GEO News), której ufało 40,7% respondentów, a po niej „Roznama Express” z 19,9% i „Roznama Nawa-i-Waqt” z 9,4%, obie gazety w urdu.
Ponad połowa respondentów (55,8%) twierdziła, że wartości religijne – tj. islam – mają decydujące znaczenie dla postępów Pakistanu, podczas gdy tylko 6,8% respondentów uważało, że talibowie stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego Pakistanu, a 6,5% uważało to samo w sprawie Al-Kaidy.
USA otrzymały najwyższe miejsce jako zagrożenie dla bezpieczeństwa Pakistanu z 29,5% głosów, podczas gdy 14,7% wierzyło, że największym zagrożeniem są Indie. 68,3% respondentów powiedziało, że Pakistan nie powinien wspierać kierowanej przez USA wojny z terrorem.
Poniżej przedstawiamy fragmenty wyników tego sondażu [1]:
„92,4 procent [respondentów]… utrzymywało, że religia odgrywa zasadniczą rolę w ich życiu”
Przeważająca większość respondentów (92,4 %) utrzymywała, że religia odgrywa zasadniczą rolę w ich życiu. Jednak tylko 51,7 % powiedziało, że w ciągu ostatnich siedmiu dni uczestniczyli w jakimś nabożeństwie. Niemniej ponad połowa (55,8%) twierdziła, że wartości religijne są zasadnicze dla postępu w Pakistanie.
Znamiennie, 51,3% popiera hybrydowy system prawny kraju, zgodnie z którym szariat nie jest jedynym źródłem prawa.
Znaczny procent badanej populacji (28,2%) wierzy jednak, że religia powinna być jedynym źródłem prawa w Pakistanie. Stwierdzono, że podczas gdy znacząca większość respondentów z [najliczniejszej prowincji] Pendżabu (76,5%) wierzy, że wartości religijne są zasadnicze dla postępu kraju, znacznie mniejsze liczby respondentów z Chyber Pachtunchwa (36%) i FATA (53,8%) zgodziły się z nimi.
Niemniej pogląd 50% respondentów z Chyber Pachtunchwa i 61,5% z FATA, że szariat musi być jedynym źródłem prawa w kraju, może być wynikiem wpływu talibanizacji w tym regionie…
Około 68% respondentów powiedziało, że nie uczestniczy w obchodach świąt takich jak Urs, ani rocznicy śmierci świętego Sufi, mimo faktu, że 8,5% spośród nich poprzednio uczestniczyło w takich obchodach. Ich odpowiedź wskazuje na odchodzenie od łagodnej, mistycznej tradycji islamu ku bardziej dosłownej i ortodoksyjnej wersji…
Aż 38,6% respondentów sądzi, że religijna różnorodność wzbogaca życie, podczas gdy 28,2 uważa, że jest szkodliwa dla jedności Pakistanu. Podobnie, 34,4% respondentów uważa, że etniczna różnorodność wzbogaca życie, podczas gdy 32,3% uważa ją za szkodliwą dla jedności Pakistanu…
„Większość respondentów (65,5 %) uważało także, że kobiety powinny zachowywać purdah (zasłony) poza domem”
Respondenci byli niemal równo podzieleni, kiedy zapytano ich, czy partie religijno-polityczne powinny móc rządzić krajem, z 42,6% popierających to i 42% sprzeciwiających się temu.
Tymczasem 69,9% sądzi, że ruch w stronę demokracji może zapewnić postęp w świecie muzułmańskim. Ale dość znaczny odsetek, 19,5% respondentów, uważa, że pójście drogą demokracji nie doprowadzi do postępu…
Większość respondentów (65,5 %) uważało także, że kobiety powinny zachowywać purdah (zasłony) poza domem. Odsetek studentów opowiadających się za tym, by kobiety dochowywały purdah jest całkiem wysoki w porównaniu do respondentek [71,3% mężczyzn, 57,1% kobiet]…
Duży odsetek respondentów stwierdził, że kobiety mają te same prawa co mężczyźni (77,8%) i że nie powinno być żadnych ograniczeń w ich dostępie do edukacji (95,9%) lub zatrudnienia (75,7%). Większość uważa, że kobiety powinny mieć swobodne [prawo] dokonywania wyborów politycznych (85,3%) oraz że muszą mieć prawo prowadzenia samochodu (76%)…
„Tylko 2,1 % powiedziało, że zagłosują na skrajnie prawicową Jamaat-e-Islami”
Większość respondentów (66,4%) wydaje się być politycznie uświadomiona i stwierdzili, że zagłosują w następnych wyborach, wskazując na chęć posłużenia się procesem demokratycznym dla wprowadzenia zmiany.
Co istotne, respondenci na ogół wydają się sfrustrowani obecną sytuacją w Pakistanie: tylko 23,1% respondentów powiedziało, że zagłosują na rządzącą Pakistańską Partię Ludową (PPP); 29% powiedziało, że poprą Pakistańską Ligę Muzułmańską Nawaz (PML-N), główną partię opozycyjną w kraju. Tylko 2,1 % powiedziało, że zagłosują na skrajnie prawicową Jamaat-e-Islami (JI), mimo faktu, że JI przeniknęła do różnych instytucji edukacyjnych w Pakistanie i ma silne skrzydło studenckie.
Co ciekawe, 10% respondentów wymieniło Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI), pod przywództwem byłego kapitana krykieta, Imrana Khana, jako swoją preferowaną partię polityczną, co wskazuje na to, że PTI stopniowo zdobywa wpływy wśród wykształconej młodzieży kraju.
11,3% poparło miejski, mający siedzibę w Sindh Ruch Muttahida Quami (MQM); 5% Pakistańskią Ligę Muzułmańską-Quaid (PML-Q), sprzymierzoną z byłym dyktatorem wojskowym generałem Pervezem Muszarrafem; i 3% Narodową Partię Awami (ANP), która jest częścią rządzącej koalicji w Chyber Pachtunchwa i Sindh.
Mimo pragnienia wprowadzenia pozytywnej zmiany w społeczeństwie, większość respondentów (69,5%) powiedziała, że nie biorą udziału w polityce studenckiej. Ci, którzy mówili coś odwrotnego albo popierali Ludową Federację Studencką (23,3%), stowarzyszoną z PPP, albo Muzułmańską Federację Studencką (Nawaz) (12%), studenckie skrzydło PML-N. Bardzo niewielu powiedziało, że popiera studenckie skrzydło JI, Islami Jamiat Talaba (6,4 %), lub Anjuman-e-Talaba-e-Islam (5,1 %).”
„68,3 %… uważa, że Pakistan nie powinien wspierać kierowanej przez USA ‘wojny z terrorem’”
Większość badanej populacji (68,3%) uważa, że Pakistan nie powinien wspierać kierowanej przez USA „wojny z terrorem”…
Najwyższy odsetek respondentów (29,5%) zidentyfikował Stany Zjednoczone jako główne zagrożenie bezpieczeństwa Pakistanu, 14,7% wspomniało Indie i niewielki odsetek mówił o Al-Kaidzie (6,5%) i talibach (6,8%)…
79,4% respondentów powiedziało jednak, że nie wierzą, by pakistańscy talibowie robili jakąkolwiek przysługę islamowi. Aż 74% respondentów uważa, że nie można wyeliminować terroryzmu, jak długo istnieją nędza i wyzysk.
Wyraźna większość (64,4%) stwierdziła także, że nic nie usprawiedliwia terroryzmu lub odbierania życia ludzkiego…
Większość respondentów (85,6%) wierzy, że islam nie pozwala na takie działania jak zamachy samobójcze. Duża liczba respondentów (61,7%) popiera operacje wojskowe przeciwko bojówkarzom w Chyber Pachtunchwa i FATA. Większość studentów w Pendżabie (70,3 %), Sindh (62,9 %), Chyber Pachtunchwa (58 %), Azad Kaszmir (80 %) i Gilgit Baltistan (73,3 %) jest za operacjami bezpieczeństwa. Ale większość respondentów z FATA (61,5 %) i Beludżystanu (57,5 %) sprzeciwia się im…
„[Istnieje] opór wobec różnorodności etnicznej i religijnej wśród dużego odłamu pakistańskiej młodzieży”
W ostatnich latach narastało zrozumienie potrzeby pohamowania i odwrócenia trendu do radykalizacji w Pakistanie. Nie ma jednak dowodów sugerujących, że te wysiłki odniosły jak dotąd wielki sukces. Wręcz przeciwnie, narastająca wojowniczość i przemoc w kraju wskazuje na dalsze pogorszenie się [sytuacji]. Środki zaradcze skupiały się niemal wyłącznie na sieci radykalizacji, przemocy i terroryzmu, niewielką zaś uwagę zwracano na czynniki stojąca za nieagresywnymi przejawami radykalizacji.
Coraz bardziej wydaje się nieprawdopodobne, by zadziałało jednakowe podejście do wszystkiego. Właśnie dlatego jest tak ważne odejście od jednowymiarowych reakcji i skupienie się na rozmaitych odłamach populacji, żeby ocenić skłonności do radykalizacji w celu dostarczenia właściwej reakcji w każdym wypadku i, co najważniejsze, mieć podstawę empiryczną do takich środków zamiast opierać się na założeniach…
Wyniki tego badania oferują wgląd w mentalność wykształconej młodzieży, podkreślając pewne obszary niepokoju, ale także dając znaczne obietnice. Wyraźne preferencje młodzieży dla pokojowych i demokratycznych środków dokonywania zmiany jest czymś, na czym można budować. Zapewnienie, że takie możliwości zmiany pozostają dostępne i sensowne, może być żywotne zarówno dla przeciwdziałania radykalnym tendencjom, jak i zapobiegania, by takie tendencje zakorzeniły się wśród w większości młodej populacji kraju.
Pod tym względem percepcja znacznej liczby respondentów, że demokracja nie pomoże Pakistanowi poradzić sobie z problemami, jak również szeroko rozprzestrzeniona frustracja wobec obecnej sytuacji, powinny zostać zmienione.
Równie ważny wśród zmiennych społecznych i religijnych, które wpływają na młode osoby, jest opór dużego odłamu młodzieży pakistańskiej wobec etnicznej i religijnej różnorodności, czyniąc niezbędnym wysiłki dla przeciwdziałania tej nieufności.
Pogląd [panujący] wśród wykształconej młodzieży, że to Stany Zjednoczone – nie zaś Al-Kaida lub talibowie – stanowią główne zagrożenie bezpieczeństwa Pakistanu, bardziej pokazuje, że młodzieży trwale zaprzecza ryzyku, jakie stanowią ekstremiści niż sympatię na wielką skalę dla ekstremistów. Jednak odpowiednie kampanie uświadamiania i edukacji muszą starać się pokazać zagrożenia w szerszym kontekście…
Poglądy na równość płci, a szczególnie zmieniające się opinie na stereotypy płci, oraz rola i wpływy stosunkowo nowych, niezależnych mediów elektronicznych, takich jak kablowe kanały wiadomości, także stanowią obietnicę…
[1] Pak Institute for Peace Studies <http://san-pips.com >, Islamabad, dostęp 1 listopada 2010. Tekst raportu został nieznacznie zredagowany dla większej jasności.
