Roshni (Światło) – forum dyskusyjne an Facebooku
Wprowadzenie
Młode pokolenie Pakistańczyków coraz częściej używa sieci społecznościowych do rozszerzania wolności słowa i wyrazu w społeczeństwie pakistańskim. Niedawno na forach dyskusyjnych Facebooka pojawiło się wiele dyskusji, które wykpiwają i ironicznie komentują sprawy bieżące społeczeństwa pakistańskiego, szczególnie zaś te, które dotyczą islamu i przyszłości Pakistanu.
Niniejsze opracowanie jest przeglądem czterech takich stron dyskusyjnych na Facebooku: /JusticeMunirInquiryReport1953, /RoshniPakistan3, /Alrazi.rhazes oraz /Ztanqeed3 [1] . Wszystkie cztery omawiane konta są liberalne. Posty są zarówno w urdu, jak po angielsku. Ze wszystkich postów najbardziej popularne wydają się być Roshni (Światło) – identyfikowany pod nową nazwą /RoshniPakistan3 i wcześniejszą /Roshnipkdotcom. Wszystkie konsekwentnie nakłaniają czytelników ku potrzebie demokratycznej przyszłości dla Pakistanu. Jest możliwe, że niektóre z tych forum działają zza granicy, ale ich znaczenie w Pakistanie, szczególnie wśród młodego pokolenia Pakistańczyków, jest olbrzymie, biorąc pod uwagę fakt, że Pakistański Urząd Telekomunikacyjny (PTA) zakazał tysięcy witryn i portali, w tym YouTube.
Te fora dają satyryczny, często przekorny wgląd w stan kultury i świadomości Pakistańczyków oraz pokazują, jak przytłaczający jest wpływ islamu. Fakty i anegdoty przytaczane przez tych działaczy Facebooka odwołują się do narracji historycznych i służą kwestionowaniu obecnych przekonań o religii i społeczeństwie. Ich posty są napisane z pozycji samokrytycznego Pakistańczyka, który troszczy się o polepszenie społeczeństwa. Choć te strony naśmiewają się z grup religijnych i terrorystycznych, są również edukacyjne dla zwykłych pakistańskich czytelników, którzy inaczej nie mieliby dostępu do takiej uproszczonej wersji filozofii i polityki.
[Poniżej podajemy tłumaczenie śródtytułów oraz podpisów pod ilustracjami. Pełen raport (po angielsku) można przeczytać tutaj: http://www.memri.org/report/en/0/0/0/0/0/0/7801.htm ]
23 maja 2013 post o roli duchownych pakistańskich: „Bluźnierstwo wobec Proroka, bluźnierstwo wobec religii, bluźnierstwo wobec Koranu, bluźnierstwo wobec islamu… smutno jest oglądać bluźnierstwo wobec istot ludzkich będące dziełem [islamskich duchownych Pakistanu]”
i) Raport z dochodzenia sędziego Munira 1953
Zdjęcie zamieszczone 11 sierpnia 2013: „600 tysięcy żołnierzy, budżet tysiąc miliardów rupii, mocarstwo atomowe, forteca islamu [Pakistan]; tylko 15 tysięcy talibów ujarzmiło was, a wy mówicie o wojnie przeciwko Ameryce…”
[…]
19 września 2013: „Pakistan jest krajem rolniczym; tutaj najlepiej wyrastaja talibowie; po dojściu do władzy Nawaza Szarifa Pakistan stał się samowystarczalny w produkcji talibów; oczekuje się, że tym razem talibowie będą także na eksport”
[…]
1 grudnia 2013 Post o stanowisku Pakistanu wobec talibów i ataków dronów: „[Pakistańska postawa oznacza] poświęcenie milionów ludzi będzie pewne, ponieważ jest to wojna islamu przeciwko niewiernym… Skąpanie całego świata w ogniu i krwi jest do zaakceptowania, ale operacja wojskowa przeciwko kilku tysiącom talibów jest nie do zaakceptowania”
ii) Roshni (Światło)
15 grudnia 2013: Duchowny (po lewej): „Co to jest myślenie?”; duchowny (w środku): „A gdybyśmy wydali fatwę ogłaszającą, że myślenie jest haram”; duchowny (po prawej): „Tak i powiemy, że to wzbudza pożądanie seksualne”
[…]
11 grudnia 2013: „Przed naszymi oczyma nasi sąsiedzi, znani ludzie z naszych terenów, przyłączają się do talibów i przeprowadzają zamachy terrorystyczne w naszych dzielnicach; ale zastanów się nad naszą odwagą, kiedy krzyczymy: ‘Nie, oni nie są muzułmanami’”
[…]
1 lipca 2013 – O przekonaniu muzułmańskim, że ludzie nie wyewoluowali z naczelnych: “Jeśli komórka plemnika może w 9 miesięcy stać się człowiekiem, to dlaczego ludzie nie mogli wyewoluować przez miliony lat z jednej komórki?”
iii) Al-Razi
Tytułowa ilustracja forum Al-Razi, oznaczająca równość wszystkich religii
[…]
3 grudnia 2013: „Witajcie w Pakistanie; granica jest granicą, między jakimikolwiek krajami się znajduje, ale dla naszych żołnierzy granicą jest jedynie granica z Indiami; przysięgam, że nawet pies, który przez pomyłkę wbiega do Pakistanu, będzie ogłoszony szpiegiem [podczas gdy nic nie mówimy przeciwko talibom, wkraczającym przez granicę afgańską]”
iv) Zauq-e-Tanqeed (Miłość do krytyki)
29 października, 2013: Graffiti: „Niewierny, szyita, niewierny, pies Chomeini”
[…]
* Tufail Ahmad jest dyrektorem MEMRI South Asia Studies Project (www.memri.org/sasp )
Przypis (nie spolszczony): [1] All Facebook pages were accessed as of January 4, 2013. The original English of some posts was mildly edited for clarity and standardization.