Było wielkie poruszenie niedawno w Libanie po tym, jak jeden z wydawców na 63. Międzynarodowym Targu Książki w Bejrucie, który otwarto 3 marca 2022 r., otworzył stoisko poświęcone irańskiemu generałowi Kasemowi Solejmaniemu, dowódcy Siły Kuds Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), który został zabity przez USA w styczniu 2020 r.[1] Wystawione przez wydawnictwo Dar Mawadda, które jest bliskie Hezbollahowi, stoisko pokazuje plakaty z portretem Solejmaniego naturalnej wielkości, jak również mniejsze plakaty i figurki jego oraz irańskich ajatollahów, Chomeiniego i Chameneiego. To rozgniewało wielu Libańczyków, którzy uznali to za irańskie przejmowanie libańskiej kultury i powiedzieli, że targi stały się “irańskimi targami książki w Bejrucie” oraz “targami irańskiej okupacji”[2].  Libańscy aktywiści próbowali nawet zdemontować stoisko i jeden z nich próbował zedrzeć plakat, krzycząc: “Bejrut jest wolny, precz z Iranem!” W reakcji inni odwiedzający zaatakowali aktywistów i pobili ich[3]. Próby ludzi zbliżonych do Hezbollahu i Iranu zakazania muzyki na targach, także wywołały protesty[4].

Wystawa na targach wywołała również krytykę libańskich polityków przeciwnych Iranowi. Były minister Aszraf Rifi tweetował, że plakat z Solejmanim był “prowokacją wobec Libańczyków, których paliły płomienie irańskiej okupacji”[5]. Chodr Ghadban, członek Postępowej Partii Socjalistycznej Walida Jumblatta, tweetował: “Plakat Solejmaniego na Międzynarodowych Targach Książki w Bejrucie – przepraszam, Irańskich Targach Perskich Książek – jest kulturową inwazją Iranu na Bejrut”[6].  

Stoisko Dar Mawadda na targach książki z plakatami i figurkami Solejmaniego, Chomeiniego i Chameneiego (Źródło: Almodon.com, 7 marca 2022)

Krytykę wyrażano także w artykułach w libańskiej prasie. Wśród nich był artykuł libańskiej postaci medialnej, 'Omara Al-Farouka Nachala, który ostro zjechał próbę Iranu, by „kulturowo okupować” Liban jako ciąg dalszy politycznej okupacji kraju. Iran, napisał, próbuje szerzyć swoją ideologię w Libanie, która jest “kulturą śmierci”, a równocześnie działa nad zlikwidowaniem wszystkich innych form kultury, takich jak literatura, poezja i sztuka. Ta kulturowa wojna, dodał, jest nawet gorsza niż militarne wojny Iranu z rozlewem krwi i zabijaniem, i dlatego libańscy aktywiści mieli rację sprzeciwiając się temu i krzycząc “Bejrut jest wolny, precz z Iranem!”  

Należy zauważyć, że to nie jest pierwszy raz, kiedy w Libanie rozlega się krytyka upamiętniania i czczenia Solejmaniego[7].

Iran miażdży Liban przez przejęcie Międzynarodowych Targów Książki w Bejrucie (Źródło: Facebook.com/MajdolineBlog, 5 marca 2022.

Poniżej podajemy przetłumaczone fragmenty artykułu Nachala:[8]

Byłoby niesprawiedliwością podsumowanie marnej jakości sceny kulturalnej Iranu przez [wspominanie jedynie] incydentu na Międzynarodowych Targach Książki w Bejrucie, w którym pobito i zraniono aktywistów za ośmielenie przeciwstawienia się pokazowi plakatu z Kasemem Splejmanim na jednym ze stoisk irańskich, kiedy krzyczeli „Bejrut jest wolny!” Problem jest głębszy niż to.

Wybory Iranu są marne, także kiedy chodzi o wybór czasu na kulturowe ataki, które obrażają arabskie i libańskie uczucia narodowe. Targi książki w [Bejrucie] od lat dostarczały kulturalnej platform do ożywiania i kultywowania tych uczuć przez konferencje, fora i dialogi, które tworzą mosty między różnymi kulturalnymi a także politycznymi punktami widzenia. Tak [jednak] było zanim irańscy mułłowie przybyli [do Libanu] ze swoimi młotkami, żeby zdusić tę atmosferę, ingerując w treści i przesłania targów i nie pozwalając na działalność artystyczną i muzyczną, która jest nieodłączna od każdej kulturalnej platformy… 

Wyrazy libańskiego gniewu i sprzeciwu wobec tego irańskiego zachowania wyraźnie odzwierciedlają wojnę [jaka toczy się obecnie] między kulturą życia a kulturą śmierci i niepotrzebnego zabijania. [Ta kultura śmierci] była streszczona w plakacie generała [Solejmaniego], który należy do kręgu rozlewu krwi i terroru, i grzebie naszą nowoczesną kulturę w popiołach zniszczonych stolic i krwi nieskończonych masakr.     

Przez decyzję [infiltracji] najbardziej autentycznej kulturalnej platformy w Bejrucie, Teheran zmusza Libańczyków do oglądania książek o śmierci i wojnie, i narzuca tę treść jako kulturalną ideologię, która odrzuca malarstwo, rzeźbę [i inne] sztuki plastyczne, jak również literaturę, poezję i prozę, i kulturę, i sztukę. Tym surowym przesłaniem chce szerzyć kulturową okupację [Libanu], jako ciąg dalszy politycznej okupacji… Iran mógł powstrzymać się przed wnoszeniem tej kulturowej głupoty na Międzynarodowe Targi w Bejrucie, ale, niestety, we wszystkich atakach [zawsze] nalega na eksportowaniu najgorszej wersji swojej politycznej, społecznej i psychologicznej demagogii. Na szczęście wolny Bejrut nie był skłonny tego zaakceptować i powstał uzbrojony w słowa i opinie, by przeciwstawić się koncepcjom śmierci, zabijania i niepotrzebnej wojny!

Najpoważniejszym aspektem incydentu na targach książki było to, że Iran oficjalnie ogłosił swoją kulturową głupotę w Bejrucie. I odwrotnie, najlepszą rzeczą, jak się zdarzyła, było to, że Bejrut ujawnił tę głupotę przez zdefiniowanie jej jako [irańskiej] wojny, która jest jeszcze bardziej godny ubolewania niż wojny, zabijanie, bombardowanie, ucisk, zubożenie i głód. Używając broni naszego głosu, słów i wolnej opinii, mówimy: Bejrut jest wolny, precz z Iranem! 


[1] Almodon.com, March 6, 2022; Alhurra.com, March 8, 2022.

[2] Al-Quds Al-Arabi (London), March 7, 2022; Alhurra.com, March 8, 2022.

[3] Alhurra.com, March 8, 2022; Al-Nahhar (Lebanon), almodon.com, March 7, 2022.

[4] Al-Quds Al-Arabi (London), March 7, 2022; alhurra.com, March 8, 2022.

[5]  Twitter.com/Ashraf_Rifi, March 7, 2022.

[6] Twitter.com/GhadbanKhodr, March 7, 2022.

[7] See MEMRI Inquiry and Analysis No. 1550 – Hizbullah’s Widespread Campaign To Commemorate Qassem Soleimani Sparks Criticism In Lebanon, January 25, 2021; Special Dispatch No. 8568 – Statue Of Qassem Soleimani Put Up By Hizbullah In South Lebanon Sparks Criticism: It Is An Expression Of Iran’s Patronage Over Lebanon, February 19, 2020.

[8] Asasmedia.com, March 8, 2022.