Gazeta egipska “Roz Al-Youssef” poinformowała niedawno o opublikowaniu “islamskiej” wersji Kopciuszka, w której bohaterka i inne kobiety noszą zasłony, a wątek zastąpiony jest motywami islamskimi. Książka, opublikowana Dar Al-Yanabi, została zredagowana przez Masouda Sabriego, członka Międzynarodowego Związku Uczonych Islamskich Jousufa Al-Karadhawiego (IUMS) i zilustrowana przez Rifata Muhi Al-Dina. Według “Roz Al-Youssef”, w tej wersji Kopciuszek przedstawiony jest jako dziewczynka, która cierpliwie znosi spadające na nią nieszczęścia i prosi Allaha o pomoc w dalszym ich znoszeniu. Nigdy nie wypowiada złego słowa o swojej macosze i siostrach przyrodnich, mimo że są dla niej okrutne, a stara, bogata kobieta zastępuje wróżki [1] .

W lutym 2013 r. egipski tygodnik koptyjski “Watani” opublikował obszerny artykuł [2] o tej książce autorstwa zastępcy redaktora naczelnego Robiera Al-Farisa. Napisał on: „Nigdy nie wyobrażałem sobie, że zobaczę Kopciuszka w hidżabie. Ta uniwersalna opowieść mówi o ładnej dziewczynce, która cierpi z rąk macochy i którą ratują dobre wróżki, które doprowadzają ją do księcia. Nie ma żadnego uzasadnienia dla tego hidżabu ani jej islamskiego wyglądu”. Al-Faris przedstawił także reakcje szeregu innych dziennikarzy i pisarzy. Niektórzy krytykowali islamską wersję Kopciuszka, nazywając ją wypaczeniem uniwersalnej bajki, podczas gdy inni usprawiedliwiali ją w imię wolności artystycznej i pluralizmu kulturowego.

Poniżej podajemy fragmenty reakcji:


Islamska wersja Kopciuszka (
Roz Al-Youssef, Egipt, 8 czerwca 2013)

Pisarka Hala Fahmy także twierdziła, że ta wersja jest wypaczeniem uniwersalnej literatury dla dzieci i napisała: “Możemy zrównoważyć [edukację] naszych dzieci przez pokazywanie im literatury z własnego, unikatowego dziedzictwa, czy to islamskiego, czy chrześcijańskiego, bez tworzenia takiej pracy, która jest obrazą dla umysłów i wrażliwości dzieci”. Również autor egipski Gaber Asfour utrzymywał, że ta wersja Kopciuszka stanowi islamizację literatury uniwersalnej i napisał: „Jest to świadome wypaczenie, które wskazuje na marne zdolności twórcze… [Na szczęście] przedstawianie tej uniwersalnej opowieści w ten sposób nie umniejszy [oryginalnego] charakteru [Kopciuszka]… Ta książka jest wypaczeniem, ale nic nie może wypaczyć oryginalnego Kopciuszka” [3] .

Z drugiej strony, autor Mahmoud Abu Aisha twierdził, że każda kultura ma prawo zaadaptować uniwersalne opowieści do własnych norm i dodał: “Wielu autorów z całego świata czerpało z dziedzictwa Tysiąca i jednej nocy i z opowieści w Koranie…” Zastrzegł się, że zaadaptowane opowieści musza pozostać wierne duchowi oryginału i że adaptacja Muso być wyraźnie przyznana: „Musimy wyraźnie stwierdzić, że [praca] została użyta w ten sposób i napisać na okładce, że opowieść jest islamską perspektywą na Kopciuszka…”

Autor Mustafa Bayoumi twierdził, że w zasadzie każdy pisarz ma prawo napisać na nowo każda opowieść zgodnie ze swoim poglądem artystycznym, ale wyraził niepokój, że ludzie odczuwają potrzebę “islamizacji”Kopciuszka: “Postać Kopciuszka nie należy do nikogo… Problemem nie jest przedstawianie Kopciuszka w ten sposób, ale raczej niezdolność pokazania opowieści z innej perspektywy”.

Ilustracje ze standardowej wersji Kopciuszka (u góry) i wersji islamskiej (u dołu) [4]

—————————————————————-

[1] Roz Al-Youssef (Egypt), June 8, 2013.

[2] Watani (Egypt), February 6, 2013.

[3] Watani (Egypt), February 6, 2013.

[4] Roz Al-Youssef (Egypt), June 8, 2013.