Wprowadzenie
Katarskie podręczniki do Islamskiej Edukacji dla klas 6, 8, 9 i 12 zajmują się obszernie islamskim etosem dżihadu i męczeństwa. Książki przedstawiają dżihad jako czynnik, który doprowadził do zwycięstw islamu w jego wczesnej historii, jako dowód prawdziwej pobożności ze strony muzułmanina i jako szlachetny czyn, do którego Towarzysze Proroka aspirowali całym swoim sercem – tak bardzo, że byli zdruzgotani, kiedy uniemożliwiano im zrobienie tego. Ponadto, dżihad i męczeństwo są przedstawiane jako szlachetne czyny poświęcenia, nakazane przez Allaha, które uprawniają wiernego do specjalnych nagród i miejsca na najwyższym poziomie raju.
Do materiału dołączone są pytania i ćwiczenia, w których uczniowie mają rozwijać temat znaczenia dżihadu dla jednostki i społeczeństwa oraz uczyć się na pamięć wersetów koranicznych zachęcających do dżihadu i męczeństwa.
Niniejszy raport jest przeglądem indoktrynacji do tych wartości w katarskich podręcznikach do Islamskiej Edukacji dla wspomnianych klas.
Podręcznik dla klasy 6: Allah nakazał muzułmanom prowadzenie dżihadu, włącznie z poświęceniem własnej duszy
Temat dżihadu studiowany jest już w klasie 6. Rozdział w podręczniku edukacji religijnej dla tej klasy jest poświęcony Bitwie o Badr (624), w której muzułmanie pokonali plemię Kurajszów. Pisze, że była to pierwsza bitwa Mahometa przeciwko plemieniu Kurajszów, która odbyła się po tym, jak Allah pozwolił mu rozpocząć dżihad przeciwko uciskowi tego plemienia i w obronie islamu, i że Allah dał muzułmanom zwycięstwo nad ich wrogami, którzy przewyższali ich liczebnie[1].
Rozdział zaczyna się od listy tematów, które będą poruszone, a pierwszymi dwoma jest „znaczenie dżihadu na rzecz Allaha” i „rodzaje dżihadu”.
Pierwsza strona rozdziału o Bitwie o Badr
Rozdział przedstawia dżihad jako cnotliwy czyn nakazany przez Allaha, mający na celu osiągnięcie pokoju i sprawiedliwości na świecie, w odróżnieniu od innych rodzajów agresji, które są czynami ucisku. „Dżihad na rzecz Allah” jest zdefiniowany jako „robienie wszystkiego, co można, by odeprzeć wroga własną ręką [tj. przez czyny], językiem [tj., słowami] lub pieniędzmi, aby sławić słowo Allaha Wszechmogącego. Dżihad w islamie ma na celu osiągnięcie sprawiedliwości i pokoju na całym świecie. Allah nakazał nam „prowadzenie dżihadu dla Allaha, jak On zasługuje” [Koran 22:78]. Agresja, z drugiej strony, oznacza „uciskanie ludzi słowem, czynem lub innymi środkami, i Allah zakazał nam robienia tego…”[2]
Definicja dżihadu
Po definicji znajduje się rozwinięcie tematu różnych rodzajów dżihadu, włącznie z „dżihadem duszy, a mianowicie, braniem udziału w wojnie przeciwko niewiernym, bowiem Prorok walczył z niewiernymi i politeistami”. Ponadto: „po tym, jak Allah pozwolił [Mahometowi] na prowadzenie dżihadu, Posłaniec Allaha poprowadził 27 [militarnych] rajdów…” [3]
„Jednym rodzajem dżihadu [jest] dżihad duszy”
Podręcznika dla klasy 8 zajmuje się koraniczną surą o nagrodach za dżihad
Znaczenie dżihadu na rzecz Allaha jest podkreślone w podręczniku Islamskiej Edukacji dla klasy 8, który przedstawia to jako akt poświęcenia, dający fory u Allaha i nagrodzony bardziej niż jakikolwiek inny czyn. Pierwsza część książki, skupiająca się na czytaniu i zrozumieniu Koranu, . zawiera dział o Surze 61, która, jak stwierdza podręcznik, „podkreśla, że Allah da islamowi zwycięstwo nad wszystkimi innymi [religiami i wiarami” i „zachęca wiernych do wspierania religii Allaha i prowadzenia dżihadu na jego rzecz”. W tym dziale są przytoczone pierwsze wersety sury, włącznie z wersetem 4, który brzmi: „Zaprawdę, Bóg miłuje tych, którzy walczą na Jego drodze w zwartych szeregach, jak gdyby byli budowlą solidną”[4].
Wersety z sury 61
W rozdziale znajduje się następnie wyjaśnienie, dlaczego wojownicy dżihadu porównani są do „budowli solidnej”: „Allah wyjaśnia, kogo kocha: ludzi, którzy ciężko walczą, by wznieść jego religię, do tego stopnia, że ich determinacja, jedność i prawda [wiara] czynią ich jak solidną budowlę, której nikt nie może przełamać”[5]. W zakończeniu rozdziału wyliczone są nauki, jakie wynikają z tych wersetów, a jedną jest „preferowany [status] tych, którzy prowadzą dżihad na rzecz Allaha”.
Jedną z „nauk, jakie wynikają z tych wersetów jest „preferowany [status] tych, którzy prowadzą dżihad na rzecz Allaha”
Rozdział o Koranie w drugiej części książki zajmuje się pozostała częścią sury 61 (wersety 10-14). Te wersety otwarcie wzywają muzułmanów do prowadzenia dżihadu na rzecz Allaha swoim majątkiem i swoim życiem, i obiecuje, że ci, którzy to zrobią, zostaną rozgrzeszeni ze wszystkich grzechów i osiągną miejsce w raju. Wersety mówią: „O wy, którzy wierzycie! Czyż mogę ukazać wam handel, który by was wybawił od kary bolesnej? Będziecie wierzyć w Allaha i Jego Posłańca! Będziecie walczyć na drodze Allaha waszym majątkiem i waszymi duszami! To będzie lepsze dla was – o, gdybyście tylko mogli to wiedzieć! Wtedy On przebaczy wam wasze grzechy i wprowadzi was do ogrodu, gdzie w dole płyną strumyki, i do mieszkań przyjemnych w ogrodach. To jest nagroda ogromna!”[6]
Sura 61 wersety 11-14
Następny dział wyjaśnia te wersety: ”Ponieważ Allah wyjaśnił, że politeiści pragną zagasić Jego światło, nakazał wiernym walkę z wrogami islamu i wezwał ich do poświęcenia swojego majątku i swojego życia, i prowadzenie dżihadu na rzecz Allaha Wszechmogącego. Wyjaśnił im, że to jest warta tego transakcja dla każdego, kto szuka szczęścia w obu światach [tym świecie i następnym]”. Dalej następuje wyjaśnienie, że ktokolwiek wierzy w Allaha i prowadzi dżihad na Jego rzecz, będą mu oszczędzone bolesne męczarnie, co jest najlepszą transakcja, jaką można zrobić na tym świecie. Ponadto, ci, którzy prowadzą dżihad na rzecz Allaha, będą mieli odpuszczone wszystkie grzechy i otrzymają miejsce w raju, a także zostanie im dane szybkie zwycięstwo[7].
„[Allah] wezwał [wiernych] do poświęcenia ich majątku i ich życia, i do prowadzenia dżihadu na rzecz Allaha Wszechmogącego. Wyjaśnił im, że jest to cenna transakcja”
Po tym następują pytania i ćwiczenia zajmujące się znaczeniem i nagrodami dżihadu, włącznie z pytaniem, jak dżihad „przynosi korzyści jednostce i społeczeństwu”; tabela, w której uczniowie muszą wyliczyć nagrody dla wojownika dżihadu, odróżniając bezpośrednie nagrody od przyszłych, i kolejna tabela, gdzie uczeń ma wyjaśnić naturę „cennej transakcji”[8].
„Pomyśl i wywnioskuj z wersetu: Jak dżihad działa na korzyść jednostki i społeczeństwa?”
Z ostatniej części rozdziału uczniowie dowiadują się, że wśród nauk wyciągniętych z tych wersetów jest, że „wiara w Allaha i dżihad na Jego rzecz są cennymi transakcjami dla wiernych” i że „opóźnioną korzyścią dżihadu jest odpuszczenie grzechów, podczas gdy bezpośrednią korzyścią jest zwycięstwo nad wrogami” [9].
Cele dżihadu: nawrócenie nie-muzułmanów na islam
Kolejne nawiązanie do tematu dżihadu w podręczniku Islamskiej Edukacji dla klas 8 znajduje się w rozdziale o rajdzie na Chajbar (629) i jego żydowskich mieszkańcach. W rozdziale podkreśla się, że powodem rajdu była wrogość Żydów wobec islamu, ich nielojalność i ich spiskowanie przeciwko islamowi i muzułmanom[10]. Według opisu rajdu Prorok Mahomet wysłał 'Alego ibn Abi Taliba na czele muzułmańskiej armii i że ten najpierw wzywał Żydów z Chajbar, by nawrócili się na islam, zgodnie z instrukcjami Mahometa. Kiedy odmówili, zaczął zdobywać ich fortece jedna po drugiej. W zakończeniu rozdziału czytamy, że jedną z nauk wyciągniętych z Bitwy pod Chajbar jest, że „najwyższym celem dżihadu na rzecz Allaha jest wzywaniu ludzi do nawrócenia się na islam i kierowania ich na dobrą drogę”[11].
Podręcznik dla klasy 9: Poświęcenie majątku i duszy – oznaka autentycznej wiary
Podręcznik Islamskiej Edukacji dla klasy 9 także podkreśla znaczenie męczeństwa, przedstawiając je jako wskazówkę szczerej wiary. W rozdziale o Bitwie pod Tabuk (631) przeciwko Cesarstwu Bizantyjskiemu, znajduje się informacja, że Prorok poprosił muzułmanów, by przygotowali się do walki, a także dawali fundusze i wyposażenie dla armii; jednak wielu muzułmanów było niechętnych walce z powodu intensywnych upałów, a także z powodu ich biedy oraz wielkiej liczby i siły wroga. W rozdziale czytamy, że zakres gotowości ludzi do spełnienia prośby Mahometa ujawnił ich prawdziwą naturę. Wielu wiernych posłuchało wezwania i nie tylko dołączyło do armii, ale przyniosło ze sobą tak wiele pieniędzy i broni, jak tylko mogli. Inni byli biedni i nie mieli niczego do dania, ale mimo tego „poprosili Mahometa o zwierzęta juczne, by na nich jechać, żeby mogli dołączyć do niego w dżihadzie”. Mahomet dostarczył im wszystko, co mógł, a ci, którzy pozostali bez niczego, płakali ze smutku, ponieważ nie mogli przyłączyć się do bitwy, Byli także wierni i hipokryci, którzy unikali prośby i nie dołączyli do walki[12].
Według streszczenia tego rozdziału, naukami wyciągniętymi z Rajdu na Tabuk są: „dżihad przeciwko wrogom islamu nie ogranicza się do dżihadu duszy i czasami dżihad przez pieniądze jest ważniejszy”, a także, że „poświęcenie życia i pieniędzy jest dowodem prawdziwej wiary”[13].
Nauka wyciągnięta z Rajdu na Tabuk: „Poświęcenie życia i pieniędzy – dowodem prawdziwej wiary”
Podręcznik dla klasy 12: Jeden z Towarzyszy Proroka tęsknił do dżihadu od dzieciństwa; męczennicy wchodzą do raju
W podręczniku dla klasy 12 powtarza się twierdzenie, że dżihad jest szlachetną aspiracją i że męczennik, który ginie na rzecz Allaha, osiąga najwyższą nagrodę, jaka istnieje.
Towarzysz Proroka 'Abdallah Bin 'Umar Ibn Al-Chattab – „tęsknił do dżihadu od dzieciństwa”
Przedstawianie dżihadu jako pozytywnego i ważnego celu jest widoczne także w drugiej części książki, w rozdziale o Towarzyszu Proroka, 'Abdallahu ibn 'Umar ibn Al-Chattabie, synu drugiego Kalifa. W rozdziale jest on przedstawiony jako wzór osobowy, człowiek, który był bliski Prorokowi, sumiennie szedł jego drogą, był wykształcony, inteligentny, honorowy i dobry, i tęsknił do uczestniczenia w dżihadzie obok Proroka od młodego wieku. W książce jest opisany: „Od dzieciństwa tęsknił do dżihadu, ale posłaniec Allaha [Mahomet], niechaj modły Allaha będą nad nim, posłał go do domu tą drogą, jaką przyszedł [po tym, jak starał się wziąć udział w] kilku rajdach, z powodu jego młodego wieku… Nie uczestniczył w Bitwie pod Badr, w którym to czasie miał 13 [lat, ale] razem z grupą dzieci Towarzyszy Proroka, poprosił go [Mahometa], by pozwolił im pójść i prowadzić dżihad. Posłaniec Allaha posłał ich z powrotem tą drogą, którą przyszli z powodu młodego wieku. [Po tym] te cnotliwe dzieci zaczęły płakać, bo nie dano im [osiągnąć] honoru dżihadu obok posłannika Allaha – [honoru], jakiego pożądały ich dusze”[14].
W dalszej części książki znajduje się cytat z hadisu, w którym sam 'Abdallah ibn 'Umar ibn Al-Chattab opowiada, jak kiedy miał 13 lat, zapytał Proroka, czy może dołączyć do Bitwy pod Badr i Prorok mu odmówił. Rok później, kiedy miał 14 lat zapytał Proroka, czy może dołączyć do Bitwy pod Uhud (w 625), ale on znowu odmówił. Dopiero kiedy 'Abdallah miał 15 lat, Prorok pozwolił mu walczyć w Bitwie pod Trench (w 626).
Rozdział kończy się stwierdzeniem, że nauką z tego rozdziału jest „honor dżihadu na rzecz Allaha”[15].
W islamie przywódca musi prowadzić dżihad przeciwko każdemu, kto przeszkadza szerzeniu islamu
Rozdział o przymiotach godnego muzułmańskiego władcy (imama) zalicza do tych przymiotów przewodzenie armii, by prowadzić dżihad[16]. Wśród obowiązków władcy jako pierwszy wymienia „szerzenie religii i zachowanie jej zasad… i prowadzenie dżihadu przeciwko każdemu, kto nie dopuszcza, by szerzyło się światło islamu – żeby ludzie mieli wolność wyboru [tj. wolność wybrania islamu]”[17].
Ci, którzy są męczennikami dla Allaha, nie umierają – żyją i sięgają najwyższego poziomu w raju
Wraz z podkreślaniem dżihadu podręcznik do Islamskiej Edukacji dla klasy 12 przedstawia męczenników – to jest tych, którzy zostają zabici na rzecz Allaha – jako osiągających najwyższy poziom w raju i cytuje Koran oraz hadisy na ten temat. Na przykład, w drugiej części książki, w dziale studiowania Koranu, uczniowie uczą się wersetów 153-167 z Sury 2, i są proszeni o nauczenie się ich na pamięć i recytowanie ich. Werset 154: ”I nie mówcie na tych, którzy zostali zabici na drodze Allaha: ‘Umarli!’ Przeciwnie, oni są żyjący! Lecz wy nie jesteście świadomi”.[18]
Cytaty z Koranu rozdział 2, które uczniowie muszą nauczyć się na pamięć.
Podobnie, w dziale o raju i piekle książka wyjaśnia, że raj ma szereg poziomów i że prorocy, sprawiedliwi i męczennicy osiągają najwyższy z nich. Dla udowodnienia tego podręcznik cytuje werset 69 z sury 4: „A kto posłucha Allaha i Jego Posłańca, będzie wraz z tymi, którym Allah okazał dobroć: z prorokami i sprawiedliwymi, z męczennikami i świętymi.
Jakże oni są piękni jako towarzysze!”[19].
[1] Islamic Education for grade 6, pp. 65-66.
[2] Islamic Education for grade 6, p. 65.
[3] Islamic Education for grade 6, p. 66.
[4] Islamic Education for grade 8, p. 22.
[5] Islamic Education for grade 8, pp. 24-25.
[6] Islamic Education for grade 8, p. 114.
[7] Islamic Education for grade 8, p. 116.
[8] Islamic Education for grade 8, p. 116, 118.
[9] Islamic Education for grade 8, p. 116, 117.
[10] The second part of this report will deal with the Anti-Semitic messages and portrayal of the Jews as traitors, infidels and schemers in Qatari Islamic textbooks.
[11] Islamic Education for grade 8, pages 75-80.
[12] Islamic Education for grade 9, pages 108-111.
[13] Islamic Education for grade 9, page 112.
[14] Islamic Education for grade 12, p.182.
[15] Islamic Education for grade 12, p. 86.
[16] Islamic Education for grade 12, p. 98
[17] Islamic Education for grade 12, p. 99.
[18] Islamic Education for grade 12, p. 116; Quran.com/2/154.
[19] Islamic Education for grade 12, p. 163; Quran.com/4/69.
