Reakcje w Iranie na zajęcie miast irackich przez Islamskie Państwo Iraku i Syrii (ISIS) główne składały się z potępień [1], wezwań do Irakijczyków – szczególnie szyitów – by zorganizowali się i odparli „ataki terrorystyczne” ISIS [2] oraz ostrzeżenia, że wypadki mogą rozszerzyć się do pełnej wojny sunnicko-szyickiej, która zacznie się w Iraku i rozleje na cały region.
Tuby reżimu, zarówno te, które popierają rząd Rohaniego, jak te, które popierają Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) i obóz ideologiczny, oskarżyły Arabię Saudyjską o to, że stoi za działalnością ISIS w Iraku po tym, jak poniosła porażkę w Syrii, albo na rozkaz USA i Izraela, albo niezależnie, jako siła sunnicka zwalczająca szyitów.
Godna uwagi reakcja w Iranie na załamanie się państwa irackiego i implikacje tego dla regionu, a szczególnie dla samego Iranu, znajduje się w gazecie “Ebtekar”, która jest bliska zwolennikom Haszemiego Rafsandżaniego. Gazeta twierdziła, że upadek Iraku jest niebezpieczny dla bezpieczeństwa narodowego Iranu i ostrzegła, że Irak może zostać podzielony na trzy różne kraje: Kurdów, Sunnitów i Szyitów. Według „Ebtekar” ten scenariusz już dzieje się i wpłynie na mniejszości w Iranie, głównie na Kurdów, którzy wzmocnią żądania realizacji własnych aspiracji narodowych, prowadząc do podziału Iranu – celu, który supermocarstwa, szczególnie USA, starają się osiągnąć. „Ebtekar” podkreśliła, że Iran „powinien poprawnie ocenić nowe cele Ameryki i bronić się przed negatywnymi konsekwencjami wstrząsów w Iraku”. Gazeta dodała, że Iran powinien prowadzić odpowiednią politykę wobec kryzysu w Iraku w celu zabezpieczenia własnych interesów narodowych [3] .
Niniejsze opracowanie jest przeglądem reakcji w Iranie na zajęcie przez ISIS miast irackich:
Doniesienia, że dowódca Sił Kuds IRGC Qods, Suleimani, jest w Bagdadzie, żeby przygotować obronę miasta
Początkowe doniesienia, włącznie z tweetami Irakijczyków w Iraku i za granicą, wskazują, że dowódca Sił Kuds IRGC, Qasem Suleimani, jest w Bagdadzie, by koordynować przygotowania do obrony miasta [4] .
Należy wspomnieć, że prasa arabska opublikowała raport anonimowego funkcjonariusza IRGC, w którym twierdzi on, że IRGC jest w pełni zmobilizowany, ale ten raport nie ukazał się w prasie irańskiej. Ponadto prasa irańska donosiła, że siły na granicy Iranu z Irakiem są postawione w stan najwyższej gotowości [5] . Prezydent Iranu Rohani ogłosił, że zwoła Najwyższą Radę Bezpieczeństwa Narodowego, żeby omówić rozwój sytuacji w Iraku [6] .
Reakcje polityków irańskich
Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Narodowego i Polityki Zagranicznej Madżlisu, Alaa Al-Din Boroudżerdi i gazeta irańska “Kayhan” twierdzili, że ISIS wywiera zemstę na ludziach Iraku, będąc na służbie USA i ich sojuszników po tym, jak ponieśli porażkę w Syrii, ale twierdzili, że zostaną oni pokonani [7] .
Ismail Kothari, członek Komisji Bezpieczeństwa Narodowego i Polityki Zagranicznej Madżlisu, także wspomniał, że ISIS, “które składa się z najemników”, jest narzędziem USA, Izraela i Arabii Saudyjskiej, których celem jest rozmontowanie Iraku. Wezwał kraje regionu, by działały w celu zachowania integralności Iraku i dodał, że ta organizacja nie stanowi żadnego zagrożenia dla Iranu [8] . Rzeczniczka irańskiego ministerstwa spraw zagranicznych, Marzia Afkham, podkreśliła, że “jak dotąd Irak nie poprosił Iran o przysłanie sił dla zwalczania terrorystów” [9] .
Gazety irańskie: Arabia Saudyjska, USA i Izrael stoją za ISIS
Gazeta irańska “Javan”, która jest bliska IRGC, twierdziła, że działalność „ISIS – nowej wersji Al-Kaidy” w Iraku ma początek w Arabii Saudyjskiej, która odmawia przyznania swojej porażki w Syrii i innych krajach bliskowschodnich; w Izraelu, który podsyca napięcia sunnicko-szyickie w celu udaremnienia rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego w postaci dwóch państw; i w krajach zachodnich, które boją się powracających terrorystów, którzy wyjechali z ich krajów do walki w Syrii.
“Javan” twierdzi, że działalność ISIS w Iraku jest wynikiem zwycięstw armii Baszara Assada w Syrii i “odwrotu takfiri z powodu ofensywy armii syryjskiej”, jak również faktu, że „Arabia Saudyjska nadal nie uznała oficjalnie nowego rządu i porządku politycznego w Iraku”. Gazeta twierdzi, że Arabia Saudyjska „spodziewała się urzeczywistnienia swoich celów w Syrii, Iraku i innych terenach Bliskiego Wschodu, ale teraz widzi, że Irak, Syria i inne sprawy, włącznie z irańską kwestią jądrową postępują sprzecznie z ich celami i urojeniami. Pod tym względem jest jak zraniony tygrys, który ignoruje rzeczywistość…
Gdy tylko debaty międzynarodowe o rozwiązaniu w postaci dwóch państw w Palestynie stają się poważne i wywiera się nacisk na reżim [syjonistyczny], by wprowadzić w życie ten plan, zdarzają się nagłe kryzysy i wydarzenia w regionie, a nawet poza nim, które opóźniają realizację rozwiązania w postaci dwóch państw i spychają je na boczny tor… Być może najważniejszym czynnikiem są kraje zachodnie, a szczególnie kraje europejskie, obawiające się powrotu takfiri z podwójnym obywatelstwem. W tej sprawie, zamiana Iraku w nową Syrię w celu umożliwienia armii irackiej eliminację aktywistów Al-Kaidy i ISIS może pomóc [tym krajom]…
Niedawne wydarzenia w Iraku, szczególnie na obszarach sunnickich i kurdyjskich, nie były wynikiem jakiejś spontanicznej decyzji, ale raczej praktycznego i z góry zaplanowanego programu, który pośrednio i bezpośrednio obejmował przegranych w wojnie w Syrii, którzy co najmniej mają szansę odnieść z tego korzyści” [10] .
12 czerwca 2014 r. gazeta “Jomhouri-e Eslami”, która popiera rząd Rohaniego, oskarżyła skrycie Arabię Saudyjską i czyniła aluzje, że stoi ona za działalnością ISIS w Iraku: „Terrorystyczna grupa takfiri ISIS nie mogła podjąć takiego kroku bez zagranicznego poparcia finansowego i zbrojnego. Nie ulega wątpliwości, że to obejmuje pewne rządy… to pokazuje jawną i skrytą wrogość wobec rządu i ludu Iraku [chodzi o Arabię Saudyjską]… Niewątpliwie ognie fitna [podsycane] przez te przestępcze grupy terrorystyczne rozszerzą się na frakcje i rządy [tj. Arabię Saudyjską], które milczały w obliczy zbrodni popełnionych przez takfiri z powodu ich nienawiści do rządu Iraku” [11] .
Arabia Saudyjska i USA podają ISIS nożyczki do ceremonii przecięcia wstęgi “Nowej Autostrady Terroryzmu” w Iraku (Źródło: Fars, Iran, 11 czerwca 2014)
USA, Arabia Saudyjska i Izrael wrzucają ISIS, sunnicką partię Baas do kotła z napisem „Kryzys iracki” (Źródło: Fars, Iran, 12 czerwca 2014)
W artykule analizującym rozwój sytuacji w Iraku gazeta “Kayhan” twierdziła, że jest to spisek sunnicki przeciwko szyitom: “Szybki upadek Mosulu był wynikiem spisku między arabskimi funkcjonariuszami w prowincji a ISIS i ich kolaboracji przy zdobywaniu miasta” [12] .
Przypisy (nie spolszczone):
[1] Iranian Foreign Ministry Spokeswoman Marzia Afkham and Foreign Minister Mohammad Javad Zarif, in a phone conversation with his Iraqi counterpart Zebari, condemned the „terrorist activity” in Iraq and stressed that Iran vigorously supports the Iraqi government in its struggle against „takfiri terrorism.” IRNA (Iran), June 12, 2014; Fararu (Iran), June 11, 2014.
[2] Assembly of Experts member Ayatollah Hashemi Shahroudi, who is of Iraqi origin, issued a communique on June 11 calling on the Iraqi people to unite and stressing that internal disagreement would only serve Iraq’s enemies. He called on the Iraq nation to send its sons to fight against any danger to Iraq. Hawzahnews.com, June 11, 2014. Senior Ayatollah Safi Golpaygani called on Iraqis to unite under the senior ayatollahs and „put out the fires of fitna [civil strife]” in their country. Shia-news.com, June 11, 2014.
[3] Ebtekar(Iran), June 12, 2014.
[4] See MEMRI Special Dispatch No. 5764, ISIS Spokesman: The Real Battle Will Be In Baghdad, June 12, 2014; MEMRI Special Dispatch No. 5765, Following Capture Of Mosul, ISIS Launches 'March On Baghdad’ Campaign, June 12, 2014; and MEMRI JTTM, ISIS Celebrates Takeover Of Nineveh Province, Says The 'Sykes-Picot Borders’ Have Been Removed, June 11, 2014.
[5] See, for example, Iranian Police Chief Esmail Ahmadi-Moghaddam in Mehr (Iran), June 11, 2014. Raja News, which is close to supporters of Ayatollah Mesbah-Yazdi, exclusively reported on June 10, 2014, that commando forces belonging to the Kata’ib Hezbollah Iraq Shi’ite militia were dispatched to Mosul to liberate it from ISIS. Raja News explained that Katai’ib Hezbollah forces were also on the ground in Syria and played an important part in liberating Rif Dimashq, Kalamoon, Al-Qusayr, Homs, and Aleppo, after carrying out operations against the Americans in Iraq.
[6] Tasnim(Iran), June 12, 2014.
[7] Kayhan(Iran), June 10, 2014; yjc.ir, June 11, 2014.
[8] ISNA (Iran), June 12, 2014.
[9] Fars (Iran), June 11, 2014.
[10] Javan(Iran), June 11, 2014.
[11] Jomhouri-e Eslami(Iran), June 12, 2014. [12] Kayhan (Iran), June 12, 2014.
