W artykule redakcyjnym z 11 kwietnia 2016 r. gazeta irańska “Kayhan”, rzeczniczka irańskiego Najwyższego Przywódcy, Alego Chameneiego, omawiała interesy Rosji w Syrii i na Bliskim Wschodzie oraz stosunki Iran-Rosja. W artykule znalazło się ostrzeżenie Moskwy, by nie zawierała tajnego porozumienia z Waszyngtonem kosztem prezydenta syryjskiego Baszara Al-Assada i Iranu w zamian za zniesienie nacisków Waszyngtonu na Rosję w sprawie Ukrainy i Krymu. Podkreślono także, że takie porozumienie byłoby w każdym razie skazane na niepowodzenie, ponieważ byłoby bez wiedzy i zgody Teheranu. Stwierdzono także, że Teheran sprzeciwia się federacyjnemu planowi Rosji dla Syrii.

Zauważono, że choć Syria jest ważna dla Rosji, nie jest dla niej tak strategicznie ważna jak jest ważna dla Iranu i Hezbollahu. Potęga Rosji w regionie wynika wyłącznie z jej obrony osi oporu Iran-Hezbollah-Syria i jeśli Rosja sprzeda Assada i Syrię, stanie się pomniejszym graczem w regionie, jak Francja i Wielka Brytania.

W artykule ujawniono, że armia rosyjska weszła do Syrii w październiku 2015 r. na prośbę Teheranu oraz przyznano, że duże części Syrii północnej i południowej są pod bezpośrednim panowaniem Hezbollahu i Iranu. Ponadto w artykule czytamy, że Teheran od pewnego czasu zaopatruje Assada w broń strategiczną i że Rosja wycofała się z Syrii, bo jej obecność nie była już dłużej potrzebna.

Poniżej podajemy fragmenty tego artykułu:

„Jaką rolę odgrywa Syria w rosyjskiej polityce zagranicznej?”

…Jaką rolę odgrywa Syria w rosyjskiej polityce zagranicznej? Czy jest ona duża, czy mała? Do jakiego stopnia polityka syryjska Rosji oparta jest na współpracy z Zachodem? Dużego czy małego? Czy sytuacja bezpieczeństwa Rosji jest taka, że wolałaby przehandlować Syrię za Ukrainę – w znaczeniu, że Rosja otrzyma Ukrainę i odda Syrię Zachodowi? Jaką wagę ma Rosja w Syrii – w znaczeniu, jak bardzo Rosja realnie wpływa na kwestię bezpieczeństwa Syrii? A w tej sprawie, historycznie, przez ostatnich 50 lat, czy Syria była, czy nie była częścią Bloku Wschodniego i [po upadku Związku Radzieckiego] jednym z państw satelickich Rosji?

Jaki jest rozmiar stosunków militarnych między Rosją a Syrią? Jak zależna jest armia syryjska od broni rosyjskiej? Jaki był cel Rosji w [fizycznym] zaangażowaniu w sytuacji bezpieczeństwa Syrii w październiku ubiegłego [roku]? Do jakiego porozumienia między USA a Rosją dotarto w rozmowach genewskich?

Czy Rosja nie staje się punktem ogniskowym w rozmowach genewskich i czy jej tajne porozumienie z USA nie ma na celu osłabienia roli Iranu [w Syrii] i złożenia losu sojuszników Iranu w rękach porozumienia Moskwa-Waszyngton?

Według tego oraz w świetle faktu, że jest jasne, jaki będzie wynik tajnych rozmów Kreml-Biały Dom, jaki był sens pięcioletniego wysiłku obrony rządu syryjskiego i nasze poświęcenie umiłowanych męczenników? I, w ostatecznym rachunku, w świetle jej minionej reputacji, czy grze Rosji można ufać?…

„Cała potęga Rosji polega na ochronie Iranu, Hezbollahu i Syrii; jeśli tego nie robi, [Rosja] zostanie pomniejszym graczem, jak Francja i Anglia”

Syria odgrywa dużą rolę w polityce zagranicznej Rosji… Syria i jej wybrzeże śródziemnomorskie jest jedynym punktem na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej, który ma [fizyczny] kontakt z południowym zasięgiem terytorium NATO. Do pewnego stopnia te miejsca są pod kontrolą rosyjską i każdy plan, który wpływa na trwającą obecność Rosji w tym wrażliwym regionie z pewnością jest sprzeczny z interesami i bezpieczeństwem narodowym Rosji.

Z drugiej strony, Rosja w żaden sposób nie może ufać, że jakiekolwiek porozumienie z Zachodem, które odrzuca Assada, nie odrzuci także wpływów Rosji. Dlatego możemy powiedzieć, że w kategoriach interesów geopolitycznych i strategicznych nie ma możliwości na osiągnięcie porozumienia między Rosją a Zachodem w sprawie obecnego rządu Syrii – chyba że Rosjanie popełnia błąd w rozmowach. Nawet jednak, jeśli to się zdarzy, istnieje możliwość naprawienia [takiego błędu Rosji] dzięki dobrym stosunkom Iran-Rosja. Dodatkowo, przez ostatni rok lub dwa, widzieliśmy przynajmniej dwa takie błędy, które zostały następnie naprawione.

Jeśli chodzi o panowanie rosyjskie nad Ukrainą Wschodnią i nad Krymem oraz kontrolę Morza Czarnego przez armię rosyjską: nie ma powodu, by Rosja wprowadzała Syrię [do równania] w celu zdobycia Ukrainy. Obecnie w kwestii ukraińskiej Zachód i zachodni rząd w Kijowie obawiają się wpływów Rosji i ekspansji militarnej i [sił] bezpieczeństwa Rosji na Wschodniej i Południowej Ukrainie. Dlatego wypowiedź podniesiona w Iranie – tj., że Rosja chce przehandlować Syrię za Ukrainę, nie jest zgodna z rzeczywistością.

Jaką wagę ma Rosja w Syrii? Niewątpliwie, Rosja jest jednym z krajów, które wpływają na kwestię syryjską. Obecność militarna Rosji w portach Latakia i Tartus, jak też porozumienia wojskowe Rosja-Syria, dają Rosji wysoki status. W porównaniu jednak ze statusem Iranu i Hezbollahu, status [Rosji] nie jest uważany za strategiczny.

W zasadzie w pewnych sprawach strategicznych istnieją strategiczne kwestie sporne między Rosją i Syrią – ale nie ma takich sporów między Damaszkiem a Teheranem… Wpływ Rosji w Syrii nie jest tak wielki, by [Rosja] mogła podejmować decyzje w imieniu rządu syryjskiego i jego sojuszników w regionie… to jest, Rosja nie ma żadnych strategicznych związków ani z rządem syryjskim, ani z głównymi rebeliantami, takimi jak Dżabhat Al-Nusra i ISIS. które pozwoliłyby jej na ustanowienie danej sytuacji w Syrii. Cała potęga Rosji polega na ochronie Iranu, Hezbollahu i Syrii; jeśli tego nie robi [Rosja] zostanie pomniejszym graczem, jak Francja i Anglia.

„Duże części linii obrony, jak też operacje na północy i południu Syrii są obecnie bezpośrednio w rękach Hezbollahu i Iranu”

Przez ostatnich 50 lat Syria nigdy nie była uznawana jako część Bloku Wschodniego i nigdy nie wyrażała z nim solidarności, mimo dobrych stosunków ze Związkiem Radzieckim i z Rosją. Być może głównym powodem, że nie było takiego sojuszu, są czynne stosunki Rosji z reżimem syjonistycznym. W każdym razie Syria nie była definiowana jako część [interesów] Rosji i od początku zwycięstwa Rewolucji [Islamskiej w Iranie] jest częścią frontu oporu i sojusznikiem Iranu – i także teraz zawdzięcza swoje istnienie specjalnej i wpływowej pomocy Iranu.

W odróżnieniu od Rosji, która nie ma nic w Syrii, co by do niej należało, duże części linii obrony, jak też operacje na północy i południu Syrii są obecnie bezpośrednio w rękach Hezbollahu i Iranu. Jeśli Rosja dojdzie do porozumienia z trzecim krajem, które jest nie do przyjęcia dla Iranu, takie porozumienie z pewnością nie powiedzie się – ponieważ przez ostatnich 30 lat każda decyzja podjęta dla państw i ruchów oporu, w której Iran nie miał udziału, poniosła porażkę.

Syria w absolutnie żaden sposób nie zależy od broni rosyjskiej, a Iran od długiego czasu dostarcza Syrii broni strategicznej. Dlatego w [drugiej] wojnie [libańskiej] rząd Assada dał broń rosyjską Hezbollahowi w Libanie, bez obawy, że naruszy to protokoły militarne z Rosją lub warunki rosyjskie. Rosji nie udało się też wyrazić poważnego sprzeciwu [wobec tego ruchu]. Dlatego, gdyby Moskwa była jedynym źródłem broni Syrii, Assad nie byłby w stanie jednostronnie złamać porozumienia.

„Pierwszego października 2015 r. Rosja wkroczyła [fizyczne] w kwestię bezpieczeństwa syryjskiego po tym, jak Iran oficjalnie ją o to poprosił”

Pierwszego października 2015 r. Rosja wkroczyła [fizyczne] w kwestię bezpieczeństwa syryjskiego po tym, jak Iran oficjalnie ją o to poprosił. Dwa dni po wizycie [w Moskwie] wysokiej delegacji irańskiej, Moskwa wysłała swoje siły powietrzne i systemy obrony rakietowej na wojnę z elementami terrorystycznymi w Syrii, a pięć i pół miesiąca później wycofała część swoich sił wojskowych z Syrii. Było tak dlatego, że porozumienie Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) z Putinem obowiązywało na najwyżej pięć miesięcy. Po zakończeniu porozumienia [Rosja-Iran] Rosja wycofała tylko część swoich sił z Syrii.

Rosja weszła do Syrii na zaproszenie Iranu, kiedy taka [interwencja militarna] była konieczna i cenna, i [Rosja] wycofała część swoich sił, kiedy nawet wycofanie ich wszystkich nie zaszkodziłoby ani trochę rządowi [Assada] i syryjskim aparatom bezpieczeństwa. W tym wypadku wnioskiem Iranu było, że siły rosyjskie powinny wrócić [do Rosji].

Prawdą jest, że zeszłego lata, z powodu ofensywy elementów terrorystycznych w Idlib, Szajk Maskin, Sachaneh i Tadmor elementy terrorystyczne były entuzjastyczne i Syria potrzebowała szoku psychologicznego; ponadto, przed wkroczeniem Rosji, Hezbollah przejął ważny region Zabadani.

Ten szok [tj. wejście Rosji do Syrii] został zrealizowany na początku października i dał drugi oddech amii [syryjskiej] i siłom z nią związanym, i wykonali oni operacje Nasser 2 w zachodniej części miasta Aleppo, a także określili los wojny w Syrii. Dlatego, kiedy Rosjanie wycofali swoje siły [z Syrii] nie było dłużej potrzeby ich obecności. Nie jest więc poprawne powiedzenie, że Iran i Syria byli zaskoczeni, kiedy to się zdarzyło.

Dla Syrii potrzebne są rozmowy dyplomatyczne i Iran zawsze podkreślał [potrzebę] tego wraz z operacjami militarnymi. Iran ma użyteczną obecność w większości [tych rozmów], szczególnie w dwóch niedawnych rundach rozmów w Monachium i Genewie. Tutaj rola Rosji była dwustronna: po pierwsze, w rozwoju areny [wojny]; w tej sprawie [Rosja] w pełni koordynuje [działania] z Iranem. Drugim jest specjalny plan Rosji, którego głównym punktem jest federalizacja [Syrii] Iran ani nie odrzucił, ani nie zaaprobował [tego planu], ale uznaje go za przedwczesny i nie służący interesom uczestników rozmów dyplomatycznych w Genewie.

Visit the MEMRI site in Polish: http://www2.memri.org/polish/

If you wish to reply, please send your email to memri@memrieurope.org .