Ministerstwo Edukacji Arabii Saudyjskiej ogłosiło niedawno wprowadzenie nowego programu nauczania dla szkół w królestwie, co wiąże się m.in. ze zmniejszeniem liczby godzin poświęconych na nauczanie religii. W ramach reformy studia nad Koranem i islamem zostały połączone w jeden przedmiot, a liczba zajęć poświęconych tym dwóm tematom została zmniejszona z 34 do 15 tygodniowych zajęć w gimnazjum i z 38 do 30 tygodniowych zajęć w szkole podstawowej.
Ponadto w liceum wprowadzony zostanie nowy przedmiot – edukacja finansowa. Dalsze zmiany w programie nauczania nie zostały upublicznione, ale londyński dziennik internetowy Raialyoum.com poinformował, że liczba godzin poświęconych na matematykę, nauki ścisłe, angielski i arabski zostaną zwiększone.
Liberalny intelektualista Turki Al-Hamad, który jest uważany za bliskiego saudyjskiemu księciu Muhammadowi bin Salmanowi, napisał na Twitterze o swojej aprobacie dla reformy, nazywając ją „właściwą decyzją”. Kilku dziennikarzy saudyjskich również pochwaliło reformę, nazywając ją odważną decyzją, która była od dawna konieczna i która pomoże wychować nowe pokolenie, które przyczyni się do rozwoju kraju i gospodarki saudyjskiej.
Należy zauważyć, że bin Salman położył nacisk na reformę religijną, nazywając ją warunkiem koniecznym przygotowania królestwa do wyzwań współczesności. W wywiadzie, jakiego udzielił w maju 2021 r. kilku saudyjskim kanałom telewizyjnym, z okazji piątej rocznicy programu Arabii Saudyjskiej Vision 2030, powiedział, że zawsze można zastosować niezależne rozumowanie (ijtihad) w interpretacji islamskiego szariatu. [1]
Saudyjska szkoła (Źródło: Alarabiya.net)
Niniejsze opracowanie jest analizą szczegółów ogłoszonej przez saudyjskie Ministerstwo Edukacji reformy edukacyjnej oraz reakcji na nią kilku intelektualistów i dziennikarzy.
Saudyjskie Ministerstwo Edukacji: Nowy program nauczania obejmuje mniej lekcji religii
Relacjonując reformę oświaty, anglojęzyczna „Saudi Gazette” napisała 23 sierpnia 2022 r.: „Ministerstwo [Edukacji] stwierdziło, że przestało pracować według poprzedniego planu nauki, który został wydany w poprzednim roku szkolnym, a rozpoczęło pracę zgodnie z nowym planem na rok bieżący 1444 AH [2022].Ministerstwo wydało dyrektywy w tym zakresie dla wszystkich publicznych szkół oświatowych, przedszkoli, szkół nauki Koranu, szkół kształcenia specjalnego i dalszej edukacji, instytutów naukowych, instytutów religijnych w Mekce i Medynie oraz programów tożsamości narodowej w szkołach międzynarodowych.
Według nowego planu przedmioty islamu i Koranu w szkołach podstawowych i średnich zostaną połączone w jeden przedmiot pod nazwą Święty Koran i Studia Islamskie. Zmniejszono z 34 zajęć tygodniowych na poziomie gimnazjalnym do 15, natomiast liczbę zajęć na poziomie podstawowym zmniejszono z 38 do 30. Przedmiot wiedzy finansowej zatwierdzono na I roku gimnazjum…
Nie było żadnych innych znaczących zmian w planach badań poza [zwiększeniem] tygodniowych godzin nauki niektórych przedmiotów i skróceniem godzin nauki niektórych innych przedmiotów.” [2]
Internetowy dziennik Raialyoum.com podał tego samego dnia, że w ramach reformy więcej godzin zostanie przeznaczonych na przedmioty matematyczne, przyrodnicze, angielski i arabski. Dodał, że „ta decyzja jest zgodna z wizją saudyjskiego następcy tronu Muhammada bin Salmana 2030 i jego zaangażowaniem w walkę z ekstremistami… Wydaje się, że [reforma] została starannie przemyślana i ma na celu wychowanie pokoleń Saudyjczyków, którzy będą mniej ekstremistyczni. ” [3]
Saudyjski intelektualista: to właściwy krok; Prosty muzułmanin musi znać tylko rytuały i modlitwy
Turki Al-Hamad, liberalny intelektualista, który jest uważany za współpracownika saudyjskiego księcia Muhammada bin Salmana, z zadowoleniem przyjął reformę, pisząc na swojej osobistej stronie na Twitterze: „To słuszna decyzja. Wszystko, co prosty muzułmanin musi wiedzieć w swoim życiu jest to, jak wykonywać rytuały religijne i co Allah dał nam do przeczytania w Świętym Koranie, aby wykonać modlitwę. Wszystko więcej niż to jest niepotrzebne, z wyjątkiem osób, które chcą specjalizować się w prawie religijnym”. [4]
Tweet Turkiego Al-Hamada
Dziennikarz saudyjski: Nie ma żadnego problemu w reformowaniu edukacji religijnej; Chodzi o to, aby naprawdę to zrobić, a nie tylko mówić
Saudyjski dziennikarz Maszari Al-Dhaidi również z zadowoleniem przyjął wiadomość o reformie. W swoim artykule z 24 sierpnia w gazecie „Al-Sharq Al-Awsat” napisał : „Prawie co tydzień słyszymy o debacie w jakimś kraju arabskim lub muzułmańskim na temat jakiejś fatwy lub kontrowersyjnej opinii religijnej. Incydentom tym towarzyszy uporczywe, ciągłe żądanie o ‘reformę religijną’, która jest zasadniczo reformą edukacji religijnej. Jednak z chwilą, gdy zaczynamy debatować nad sposobami wdrożenia [tej reformy], pojawiają się spory i walki ideologiczne, co powoduje, że żądanie wdrożenia staje się mniej skuteczne i wykonalne Przynajmniej [tak było] do tej pory.
Debata na temat reformy edukacji religijnej nie jest nowa. Była to główna troska i program wielu z tych, których nazywamy pionierami reform w świecie muzułmańskim, w tym tunezyjskiego Al-Tahira ibn 'Aszura, a także egipskiego Muhammada Abduha… który walczył o reformę edukacji religijnej w Al-Azhar i spotkał się z odmową ze strony szejków Al-Azhar…
Tym, co sprawiło, że pomyślałem o tym, była informacja, że saudyjskie Ministerstwo Edukacji poleciło szkołom… przyjęcie [nowego] programu nauczania, które [ministerstwo] opracowało i opublikowało…
„Religioznawstwo to dziedzina praktyczna i akademicka, która nie jest odporna na rozwój, a jej zmiana nie jest wykroczeniem. Dzieje się tak dlatego, że [islamski] szariat sam w sobie jest żywą istotą, w której [nowe] aspekty pojawiają się, podczas gdy inne usychają i zamierają. Przykładem są prawa dotyczące niewolników i niewolnictwa, [takie jak] pisemna umowa między niewolnikiem a jego panem, w której niewolnik kupuje swoją wolność, [inne prawa] dotyczące uwalniania niewolników oraz dodatkowe kwestie, które dominowały w pisma religijne od pokoleń. Gdzie są te prawa dzisiaj? To samo dotyczy praw dotyczących jeńców i łupów [wojennych]…
Chcę tu powiedzieć, że łatwo jest mówić o potrzebie reformy religijnej, w tym reformy edukacji religijnej – ale prawdziwym osiągnięciem jest faktyczne wdrożenie tej reformy i obrona jej przed tymi, którzy się jej sprzeciwiają”. [5]
Saudyjska dziennikarka: Reforma edukacyjna stworzy nowoczesne społeczeństwo zdolne do konkurowania na globalnej arenie
Saudyjska dziennikarka i pisarka Nora Szanar napisała w artykule na liberalnej saudyjskiej stronie internetowej Elpah.com: „Edukacja przeszła przez kilka etapów, zanim rozwinęła metody nauczania i przedmioty akademickie, które istnieją dzisiaj. Królestwo [Saudyjskie] jest zainteresowane edukacją, ponieważ jest to ważny element jej Wizji 2030… Absolwenci [systemu] edukacji to ci, którzy dzięki kultywowaniu kapitału ludzkiego, specjalizującego się w różnych dziedzinach, przyczynią się do rozwoju naszej gospodarki…
Z pomocą Allaha nasz rząd podejmuje intensywne wysiłki, aby szkolić nauczycieli i rozwijać programy i metody nauczania dla saudyjskich studentów, a także szkół i uniwersytetów, tak aby absolwenci byli sprawnymi administratorami, którzy mogą służyć gospodarce narodowej.
Niedawna decyzja o reformach ma na celu kultywowanie społeczeństwa posiadającego wiedzę [zdolnego do] konkurowania na globalnej [arenie]… To dlatego Ministerstwo Edukacji królestwa saudyjskiego postanowiło połączyć tematykę Koranu i studiów islamskich… i tym samym zwiększyć nowoczesność tematów, aby przystosować nas do [wieku] rewolucji naukowej…” [6]
[1] See MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1575, Saudi Crown Prince Mohammed Bin Salman’s Far-Reaching Statements On Religion Herald Further Reforms In The Kingdom, May 4, 2021.
[2] Saudi Gazette (Saudi Arabia), August 23, 2022.
[3] Raialyoum.com, August 23, 2022.
[4] Twitter.com/TurkiHAlhamad1, August 22, 2022.
[5] Al-Sharq Al-Awsat (London), August 24, 2022.
[6] Elpah.com, August 23, 2022.
