Opublikowanie przez MEMRI 3stycznia 2013 r. antysemickich wypowiedzi prezydenta Muhammada Mursi’ego , wygłoszonych podczas jego kampanii prezydenckiej w marcu 2010 r., w których nazwał Żydów “potomkami małp i świń” i odrzucił możliwość pokoju z nimi, rozgłoszono na całym świecie. Te antysemickie wypowiedzi wywołały potępienie i żądanie odwołania ich ze strony administracji[1] .
Odpowiedź prezydenta Mursiego zawiera twierdzenia, że jego wypowiedzi zostały wyjęte z kontekstu oraz oświadczenie, że “nie akceptuje… obraźliwych wypowiedzi w stosunku do żadnej religii”; administracja USA uznała to za „ważny pierwszy krok”. Mursi zasugerował także, że jest prześladowany przez media USA, opanowane przez Żydów.
Antysemickie wypowiedzi prezydenta Mursiego relacjonowane na całym świecie
11 stycznia Forbes opublikował artykuł redaktora Richarda Behara o wideo MEMRI TV zawierającym wypowiedzi Mursiego. Artykuł notuje, że chociaż kanał telewizyjny Fox News już donosił o tym[2] , media głównego nurtu zachowały milczenie o tych wypowiedziach, mimo że warte były opublikowania, i zapytał, dlaczego nie podchwyciły tej sprawy[3] .
14stycznia Jeffrey Goldberg napisał w “The Atlantic ” o klipie wideo MEMRI TV, powtarzając krytykę z artykułu z “Forbes” o braku nagłośnienia medialnego.
Wreszcie, 15 stycznia “New York Times ” opublikował na pierwszej stronie artykuł o wypowiedziach Mursiego; artykuł zawierał klip MEMRI TV.
Po relacjach medialnych Biały Dom, Departament Stanu, kanadyjski minister spraw zagranicznych, senatorzy USA potępili wypowiedzi Mursiego; Niemcy: raniące uwagi „z jakiejkolwiek strony” nie są pomocne
Wypowiedzi Białego Domu i Departamentu Stanu
Później tego samego dnia, 15 stycznia, zarówno Biały Dom, jak Departament Stanu USA potępiły wypowiedzi Mursiego z tego klipu. Na konferencji prasowej Białego Domu, sekretarz prasowy Jay Carney nazwał je „głęboko obraźliwymi” . Rzeczniczka Departamentu Stanu Victoria Nuland także nazwała te uwagi „głęboko obraźliwymi ” i powiedziała: “Uważamy, że te uwagi powinny zostać stanowczo odrzucone”. Powiedziała także: „Całkowicie odrzucamy te wypowiedzi, jak to robimy z każdym językiem, który wiąże się z nienawiścią religijną. Ten rodzaj retoryki jest używany w tym regionie zdecydowanie zbyt długo”. (Aby zobaczyć obie wypowiedzi, kliknij tutaj .)[4]
Kanadyjski minister spraw zagranicznych potępia wypowiedzi Mursiego
W wywiadzie dla CBC kanadyjski minister spraw zagranicznych John Baird potępił wypowiedzi Mursiego, mówiąc: “Uważam, że za każdym razem, kiedy słyszy się coś przypominającego ten typ antysemickich wymysłów, powoduje to głęboki niepokój nas wszystkich. Te uwagi były całkowicie ohydne i oczywiście rząd Kanady potępia każdą taką wypowiedź”.
Senatorzy USA potępiają te wypowiedzi
16 stycznia Senator John McCain, który był w tym czasie w Egipcie na uprzednio nieujawnionej wizycie delegacji senatorskiej, potępił wypowiedzi prezydenta Mursiego, ale dodał, że będzie popierał pakiet pomocowy dla Egiptu. Członek delegacji Sentor Richard Blumenthal powiedział, że delegacja “wyraziła swój pogląd w jednoznacznych słowach”, iż uwagi Mursiego “są sprzeczne z celem przyjaźni między naszymi dwoma narodami”; członek delegacji Senator Kirsten Gillibrand powiedziała, „Byłam bardzo konkretna i bezpośrednia z prezydentem Mursim, piętnując te wypowiedzi w dodatku do poruszenia stosunków Egiptu z Izraelem i praw kobiet w Egipcie… Będę uważnie śledziła te kwestie”. Dodała: „Informacje, które wyszły niedawno na światło dzienne, o obraźliwych uwagach prezydenta Mursiego wobec Izraela i narodu żydowskiego, są niepokojące i głęboko zatrważające”.
Rząd niemiecki: Agresywne lub raniące komentarze “z jakiejkolwiek strony” nie są pomocne
25 stycznia Reutersa doniósł, że przed wizytą prezydenta Mursiego w Niemczech w przyszłym tygodniu rzecznik niemieckiego ministerstwa spraw zagranicznych powiedział na konferencji prasowej, że “nie [będzie] komentował uwag przypisywanych panu Mursiemu”. Rzecznik dodał, że „agresywne lub raniące komentarze jakiejkolwiek ze stron” nie są pomocne.
Na spotkaniu z senatorami USA prezydent Mursi zasugerował, że jest ofiarą kierowanych przez Żydów mediów
Podczas spotkania z prezydentem Mursim, które według blogu Foreign Policy’s The Cable było „pełne kontrowersji”, Mursi sugerował, że jest prześladowany przez media USA, którymi kierują Żydzi. Choć według gazety egipskiej “Al-Ahram” Mursi „przeprosił członków” delegacji senatorów USA, Senator Chris Coons powiedział: „Próbował się wytłumaczyć… potem powiedział: ‘No cóż, myślę, że wszyscy wiemy, że media w Stanach Zjednoczonych zrobiły z tego wielką sprawę, i wiemy, że media w Stanach Zjednoczonych są kontrolowane przez pewne siły i nie patrzą na mnie przychylnie”. Kontynuował: „Nie powiedział [Żydzi], ale obserwowałem jak inni senatorowie fizycznie wzdrygnęli się, co i ja zrobiłem”, i dodał: “Myślę, że jest niemożliwe wyciągnięcie żadnego innego wniosku”.
Coons kontynuował: „Wtedy spotkanie przyjęło bardzo silny, negatywny zwrot na pewien czas. To naprawdę groziło, że całe spotkanie rozpadnie się i nie będziemy mogli kontynuować”.
W relacji podano następnie, że senatorowie uświadomili Mursiemu, że jeśli mówi, iż krytyka jego wypowiedzi była spowodowana przez Żydów w mediach, takie stwierdzenie jest potencjalnie jeszcze bardziej obraźliwe niż jego pierwotne wypowiedzi z 2010 r.
Reakcja biura prezydenta Mursiego: Wypowiedzi zostały wyjęte z kontekstu, a on “nie akceptuje… obraźliwych uwag o jakiejkolwiek religii”
„TheNew York Times ”, “Washington Post ”, Associated Press i AFP informowały, że prezydent Mursi twierdzi, iż uwagi zostały wyrwane z kontekstu. Ponadto Global Post i Salon.com donosiły, że Egipt minimalizuje wypowiedzi Mursiego.
Kiedy Departament Stanu przemilczał te uwagi, biuro prezydenta Mursiego wydało oświadczenie po angielsku, mówiące, że „prezydent mocno wierzy, iż musimy szanować, wręcz świętować nasze wspólne człowieczeństwo i nie akceptuje ani nie godzi się na obraźliwe wypowiedzi dotyczące jakiejkolwiek religii lub grupy etnicznej”.
Departament Stanu: oświadczenie Mursiego jest tylko “ważnym pierwszym krokiem”
17 stycznia Associated Press poinformowała, że rzeczniczka Departamentu Stanu Victoria Nuland wyjaśniła, iż USA nie są przekonane, że Mursi nie wyznaje dłużej poglądów, jakie wyraził w 2010 r. i że potrzebuje czegoś więcej niż oświadczenie biura Mursiego.
Powiedziała: „Z naszego punktu widzenia to oświadczenie było ważnym pierwszym krokiem w celu wyjaśnienia, że ten typ obraźliwej retoryki z 2010r., jaki zobaczyliśmy, nie jest do przyjęcia, nie jest produktywny i nie powinien być częścią demokratycznego Egiptu… Powiedziawszy to, oczekujemy, że prezydent Mursi i przywódcy egipscy pokażą zarówno słowami, jak czynami swoje zobowiązanie do tolerancji religijnej i dotrzymania wszystkich międzynarodowych zobowiązań Egiptu”.
Potępienie wypowiedzi Mursiego przez media na całym świecie
Poczynając od 15 stycznia wiodące gazety potępiły uwagi Mursiego w artykułach redakcyjnych i wyraziły wątpliwości w sprawie jego szans na odgrywanie pozytywnej roli w regionie. Artykuł w “New York Times” nosił tytuł „Odrażające komentarze prezydenta Mursiego „; artykuł redakcyjny “Globe and Mail (Canada) ”wzywał Mursiego do „odwołania swoich zjadliwie antysemickich wymysłów”; a “Los Angeles Times ”napisał, że “prezydent Egiptu mógł miarkować swoje słowa o Izraelu od czasu wyborów, ale jasne jest, że uczucia przetrwały”.
Kanały telewizji egipskiej niemal całkowicie zignorowały tę kontrowersję, z kilkoma tylko informującymi o suchych faktach. Jednak 16 stycznia Tahrir TV przeprowadziła wywiad z egipskim socjologiem i działaczem praw człowieka Saadem Eddinem Ibrahimem, który powiedział, że krytyka Izraela jest uprawniona, ale rasizm nie jest.
Reportaż o Mursim i jego wypowiedziach w Deutsche Welle, niemieckim nadawcy na zagranicę, podkreślił rolę MEMRI w opublikowaniu wypowiedzi Mursiego. Reportaż pokazał także wypowiedzi eksperta spraw Bliskiego Wschodu, który mówił o tym, że poglądy Mursiego są podzielane przez ogół Egipcjan i że Mursi powtarzał jedynie to, co myśli wielu Egipcjan.
Ponadto artykuł na stronie internetowej The American Interest prześledził drogę od opublikowania uwag Mursiego przez MEMRI do relacji medialnych i komentarzy oraz zauważył, że poglądy Mursiego są “całkowicie [poglądami] głównego nurtu” w Egipcie. Również w artykule zatytułowanym „Mursi, antysemityzm i wolność słowa w Egipcie” Council on Foreign Relations odniosła się do klipu MEMRI TV i wypowiedzi Mursiego w nim zawartych.
Reakcje w mediach egipskich
“Al-Shorouq”: „MEMRI podważa stosunki Egiptu z USA”
18 stycznia 2013 r. gazeta egipska “Al-Shourouq” opublikowała artykuł pod tytułem “MEMRI podważa stosunki Egiptu z USA przez nadanie wypowiedzi Mursiego o Żydach”. W artykule napisano: „Wysoki rangą przedstawiciel Ameryki podkreślił, że obecny kryzys między Kairem a Waszyngtonem na tle wypowiedzi przypisywanych prezydentowi Mursiemu [z] 2010 r. nie miałby miejsca, gdyby ‘New York Times’ nie użyła fragmentów nadanych przez organizację MEMRI na swojej witrynie internetowej, które zawierały szkalowanie Żydów i syjonistów przez prezydenta Mursiego.
‘Al-Shourouq’ została poinformowana, że pod koniec 2011 r. Departament Stanu USA potajemnie dał grant 200 tysięcy dolarów dla Middle East Media Research Institute (MEMRI), który monitoruje w mediach arabskich wiadomości wrogie wobec Zachodu i zaprzeczające Holocaustowi, jak zanotowało ogłoszenie Departamentu Stanu w owym czasie”.
Relacja “Al-Balad”o wypowiedziach byłego kandydata na prezydenta egipskiego: “Prezydent Egiptu rządzi w oparciu o mentalność średniowieczną”
W reakcji na wypowiedzi prezydenta Mursiego oraz jego inne wypowiedzi z 2010 r. nawołujące Egipcjan do wychowywania swoich dzieci w nienawiści do Żydów (obejrzyj te wypowiedzi w MEMRI TV tutaj ), były egipski kandydat na prezydenta Ahmad Shafiq, który kandydował przeciwko Mursiemu, skrytykował go na swojej stronie na Facebooku.
Według relacji z 17 stycznia 2013 r. w gazecie egipskiej “Al-Balad” Shafiq napisał: “W Egipcie prezydent rządzi w oparciu o średniowieczną mentalność człowieka z okresu prehistorycznego…” Shafiq wezwał Mursiego, by przyjął konsekwencje swoich wypowiedzi “jak mężczyzna”, ponieważ jego wycofanie tych wypowiedzi jedynie wystawiło go na pośmiewisko przed całym światem.
Redaktor naczelny “Al-Dustour”: „Mursi nie tylko wygląda jak rasista – ale jego wypowiedzi są sprzeczne z religijnym prawem [islamskim]”
Także 17 stycznia Ibrahim Issa, redaktor naczelny gazety egipskiej “Al-Dustour”, zaatakował Mursiego za jego wypowiedzi, mówiąc: „Mursi nie tylko wygląda jak rasista, ale jego wypowiedzi są całkowicie sprzeczne z religijnym prawem [islamskim]. Issa wyjaśnił, że Żydzi, których Allah zamienił w małpy i świnie, byli tylko małą grupą, która pogwałciła prawo żydowskie i pracowała w szabat, i w każdym razie umarli trzy dni po tym incydencie i nie pozostawili potomstwa. Allah nie ukarał Żydów, którzy dotrzymywali szabatu, i to ci Żydzi mieli potomstwo.
Issa powiedział także, że nienawiść Mursiego do Żydów nie jest zaskakująca, jako że on i jego zwolennicy wzywają także do nienawiści do muzułmanów, którzy się im przeciwstawiają.
[1] On January 16, 2013, MEMRI released additional statements from January 2010 by
President Mursi: Obama Insincere; We Must Nurse Our Children and Grandchildren on Hatred of Jews .
[2] The Hannity show aired segments of the clip on January 4 and on January 9 .
[3] On January 15, 2013, Richard Behar published a follow-up piece in Forbes .
[4] Some the numerous reports on the official U.S. statements included the MEMRI TV clip. The Washington Post reported on the official U.S. condemnation of Mursi’s antisemitic comments, as did Reuters and Al-Arabiya; in its report, Al-Arabiya referred specifically to the MEMRI TV clip. In its report on the U.S. response, the BBC linked to MEMRI.org; Le Figaro/AFP and Middle East Online also reported on the U.S. condemnation.