Dieudonné M’bala M’bala jest francuskim komikiem i byłym działaczem politycznym. W 2007 roku on i francuski przywódca ultranacjonalistów Jean-Marie Le Pen połączyli siły polityczne. M’bala M’bala był związany z francuskim negacjonistą Holokaustu Robertem Faurissonem i byłym irańskim prezydentem, Mahmoudem Ahmadineżadem, i jest znany we Francji z opisywania pamięci o Holokauście jako „pamiątkowej pornografii”. Oprócz tego, że został skazany za mowę nienawiści, propagowanie terroryzmu i oszczerstwa w Belgii, Francji i Szwajcarii, kilkakrotnie zabroniono mu występów ze względu na antysemickie treści jego programów. MEMRI i MEMRI-DTTM śledziły M antysemickie przemówienia, nagrania wideo i działania M’bala M’bali od 2010 r. Ostatnia część tego raportu zawiera szereg linków do niektórych z tych raportów MEMRI i DTTM.
10 stycznia 2023 r. 56-letni antysemicki komik Dieudonné M’bala M’bala poprosił społeczność żydowską o przebaczenie w liście opublikowanym przez André Darmona na stronie internetowej francusko-izraelskiego pisma Darmona „Israel Magazine”. W filmach opublikowanych na własnej stronie komik wyjaśnił, dlaczego zdecydował się szukać przebaczenia. List wywołał intensywną dyskusję we francuskiej społeczności żydowskiej, przy czym niektórzy członkowie postrzegali przeprosiny jako szczere, a inni argumentowali, że po nich muszą nastąpić działania mające na celu naprawienie szkód wyrządzonych przez promowanie antysemickich teorii spiskowych i zaprzeczanie Holokaustowi. Podczas gdy duży odsetek francuskich Żydów uważał prośbę M’bali M’bali o przebaczenie za kolejny z kiepskich żartów komika, wielu jego fanów na Telegramie wyraziło rozczarowanie i niesmak z powodu jego „poddania się Żydom”. Poniżej znajdują się fragmenty listu i filmów M’bala M’bali.
Francuski piosenkarz i autor tekstów, Francis Lalanne, zachęcił Dieudonné’a do napisania listu
W filmie udostępnionym na jego kanale YouTube „La Dieudosphere” 15 stycznia 2023 r. M’bala M’bala wyjaśnia, co skłoniło go do proszenia o przebaczenie. Wspomina francuskiego piosenkarza i autora tekstów, Francisa Lalanne’a, który zasugerował napisanie listu, aby pomóc w rehabilitacji kariery Dieudonné. Komik mówi:
„[0:26] Prosiłem [o przebaczenie] przez kilka lat, na próżno. Tę dłoń pokoju i przebaczenia wyciągałem do tych, których zaszokowałem podczas moich artystycznych występów: zwróciłem się w szczególności do członków francuskiej społeczności żydowskiej, którzy poczuli się urażeni moimi uwagami i którzy bardzo jasno to powiedzieli. Musiałam móc przyjść do nich ze szczerą prośbą o przebaczenie – z powodu mojego przesadnego i skandalicznego zachowania. Niestety, czas mijał, a moje wyciągnięte ręce nigdy nie znalazły braterskiego uścisku, którego szukały (…)”.
M’bala M’bala wspomina następnie o pomocy Francisa Lalanne’a: „[4:01:] Pewnego dnia Franciszek zadzwonił do mnie i poprosił o przebaczenie [za zniesławienie mnie w telewizji] (…) Chciał pracować nad moją rehabilitacją: [Lalanne powiedział:] ‘Dlaczego Francuzi mieliby być ciebie pozbawieni? Jesteś jednym z najzabawniejszych komików. Musimy cię zrehabilitować’. Zapytał mnie: ‘Czy mógłbyś poprosić o przebaczenie?’ Powiedziałem, że wielokrotnie podejmowałem ten krok, ale nigdy nie udało mi się znaleźć posłuchu dla mojej prośby [o przebaczenie]. Dlatego poprosił mnie o napisanie tekstu – tekstu, który obiegł całą Francję – prośby o przebaczenie. Ja to zrobiłem. Przekazał ją swojemu przyjacielowi Frankowi Kalifatowi, którego nie znałem, który z kolei przekazał ją [dyrektorowi „Israel Magazine”] André Darmonowi. Poznałem go 20 lat temu. Po wielu wahaniach André Darmon zgodził się na opublikowanie tego listu w swoim internetowym „Izrael Magazyn”. Wywołało to rodzaj szaleństwa. Stworzyło to rodzaj medialnej eksplozji, jakiej nikt nie mógł sobie wyobrazić. (…)” [1]
List z przeprosinami Dieudonné’a został opublikowany we francusko-izraelskim czasopiśmie
André Darmon napisał we wstępie do listu: „(…) Po namyśle zgodziłem się, aby komik napisał to, co ma do powiedzenia tym, których tak źle potraktował, Żydom, i których chciał prosić o przebaczenie. Pozostawiam Wam, Czytelnicy, do własnej oceny. (…)” W liście czytamy:
„Proszę o przebaczenie.
Minęło kilkadziesiąt lat, odkąd wypowiadałem się w oficjalnych mediach i nie sądziłem, że kiedyś to powtórzę, ale tak już jest, czas płynął i nie oszczędzał żadnego z moich pewników. Jestem komikiem od 35 lat.
Dużo więcej niż praca, to zadanie było dla mnie prawdziwą pasją, kapłaństwem, któremu poświęciłem większość życia i energii, często ze szkodą dla mojego najbliższego otoczenia, a w szczególności siedmiorga moich dzieci, których dorastania prawie nie widziałem.
Korzystam z nadarzającej się okazji, aby prosić ich o przebaczenie i jeszcze raz powiedzieć, jak bardzo ich kocham. Chcę też prosić o przebaczenie tych wszystkich, których mogłem zranić, zszokować, skrzywdzić przez niektóre z moich artystycznych występów. Myślę w szczególności o moich rodakach ze społeczności żydowskiej, którym pokornie przyznaję, że posunąłem się za daleko. To prawda, czasami posuwałem się za daleko i zachowywałem się skandalicznie, pozwalając sobie na niestosowne prowokacje.
Za wszystkie te przewinienia i wykroczenia proszę o przebaczenie. Moim celem było rozśmieszenie wszystkich, a społeczność żydowska jest częścią mojego świata.
Nie udało mi się ich rozśmieszyć i żałuję tego. Krótko mówiąc, mój wiek i stan zdrowia zmuszają mnie dzisiaj do przygotowania się do emerytury w Kamerunie, na ziemi moich przodków. Dążę też do tego, aby ze sceny odejść w pokoju: w pokoju ze sobą, w pokoju z innymi, we wzajemnym i szczerym szacunku. Chcę dołożyć kamień do budowy pojednania w kontekście zaostrzających się ogólnych napięć.
Bardziej niż kiedykolwiek jestem przekonany, że śmiech i szyderstwo odegrają rolę w odbudowie zerwanej więzi braterstwa. Jestem niedoskonałym, ale szczerym człowiekiem, który stara się naprawić swoje błędy i wady.
Z całego serca dziękuję za zgodę na publikację i przeczytanie tego listu. Postawmy sprawę jasno: nie szukam żadnych wymówek, bo ich nie ma, kiedy człowiek widzi, że skrzywdził bliźnich. Po prostu proszę o przebaczenie krzywd, które wyrządziłem, nie zawsze celowo” [2] .
Fani poczuli się zdradzeni; teoretyk spiskowy i antysemita Alain Soral zakwestionował szczerość Dieudonné
Wielu fanów poczuło się „zdradzonych” listem komika. W wideo Alain Soral, teoretyk spiskowy i antysemita, kpił z tego, nazywając list aktem „Tszuwa” (po hebrajsku „skrucha”) i wyjaśniając, że M’bala M’bala był prawdopodobnie motywowany względami ekonomicznymi, ponieważ mówi się o jego całkowitym bankructwie. [3]
W 23-minutowym filmie opublikowanym na jego stronie internetowej „Quenelplus” komik odpowiedział Soralowi, mówiąc [4]: „[7:03] Wkraczając na ścieżkę przebaczenia, nie oczekiwałem od ciebie wsparcia, Alain, nie. Ale przynajmniej pełna szacunku cisza, biorąc pod uwagę wszystkie próby, które razem przeszliśmy. Jaki jestem rozczarowany. (…) [13:04] Kiedy myślałeś, że jestem słaby, bo szukam przebaczenia, powiedziałeś sobie: wykorzystam to. Powinieneś wiedzieć, że nigdy nie czułem się tak silny, tak lekki. (…) [15:07] My mężczyźni musimy prosić o przebaczenie. Jesteśmy grzesznikami. Mamy tę zdolność proszenia o przebaczenie, kiedy skrzywdziliśmy ludzi. I za ból, który spowodowaliśmy. Ty też, Alainie. Sprawiamy ból każdego dnia. Robiłem żarty w złym guście. Przyznaję się do niego. Chciałbym również przeprosić matkę Ilana Halimi, ponieważ zrobiłem przedstawienie w czasie dramatu – strasznego, nie do zniesienia dramatu, który dotknął jej rodzinę. [5] W rzeczywistości odpowiadałem na ataki ludzi, którzy próbowali uczynić mnie częścią tej historii, i posunąłem się za daleko. To prawda, że te ataki były niesprawiedliwe, ale ja nie potrzebowałam sprawiać bólu [innym], więc proszę o wybaczenie, pani Halimi. (…)”
Lista raportów MEMRI i MEMRI-DTTM o Dieudonné
A French Holocaust Denier and Repeat Offender on Tour To Include France, French Overseas Territories, Belgium, Spain, Switzerland, Great Britain And Canada, https://www.memri.org/dttm/french-holocaust-denier-and-repeat-offender-tour-include-france-french-overseas-territories, November 23, 2023.
Antisemitic Comedian Dieudonné M’bala M’bala, Who Was Fined, Banned From Performing And Sentenced To Prison For Hate Speech — And Is On Twitter — Performed On A Tour Bus Across France, Proceeded To Belgium And Luxembourg, https://www.memri.org/dttm/antisemitic-comedian-who-was-fined-banned-performing-and-sentenced-jail-hate-speech-performed, May 31, 2022.
French Holocaust Denier Publishes About The War In Ukraine, https://www.memri.org/dttm/french-holocaust-denier-publishes-about-war-ukraine, March 15, 2022.
Antisemitic Comedian Dieudonné M’bala M’bala, Who Was Fined, Banned From Performing And Sentenced To Prison For Hate Speech — And Is On Twitter — Performed On A Tour Bus Across France, Proceeded To Belgium And Luxembourg, https://www.memri.org/dttm/antisemitic-comedian-who-was-fined-banned-performing-and-sentenced-jail-hate-speech-performed, May 31, 2022.
Following MEMRI’s Exposure Of Leading French Antisemites Alain Sorel And Dieudonné, YouTube Removes Their Channels, https://www.memri.org/reports/following-memris-exposure-leading-french-antisemites-alain-sorel-and-dieudonn%C3%A9-youtube, July 24, 2020.
French Antisemitic Comedian Dieudonné Hijacks 'Yellow Vests’ Protests To Promote His Views, https://www.memri.org/reports/french-antisemitic-comedian-dieudonn%C3%A9-hijacks-yellow-vests-protests-promote-his-views, December 17, 2018.
The 'Quenelle+’ Facebook Page – Popular Among Followers Of Antisemitic French Comedian Dieudonné, https://www.memri.org/reports/quenelle-facebook-page-popular-among-followers-antisemitic-french-comedian-dieudonn%C3%A9, May 4, 2016.
French Comedian Dieudonné Promotes New Humor-Based Antisemitic Subculture, https://www.memri.org/reports/french-comedian-dieudonn%C3%A9-promotes-new-humor-based-antisemitic-subculture, January 16, 2014.
Canadian Promoter Cancels Montreal Show by Antisemitic French Comedian Dieudonné, https://www.memri.org/reports/canadian-promoter-cancels-montreal-show-antisemitic-french-comedian-dieudonn%C3%A9, May 18, 2012.
Iranian 'Conference on Hollywoodism and Cinema’ Honors Prominent French Holocaust Deniers, https://www.memri.org/reports/iranian-conference-hollywoodism-and-cinema-honors-prominent-french-holocaust-deniers, February 23, 2012.
Iranian-French Co-production by French Comedian Dieudonné Presents Spoof on Auschwitz Gas Chambers, https://www.memri.org/tv/iranian-french-co-production-french-comedian-dieudonn%C3%A9-presents-spoof-auschwitz-gas-chambers, February 16, 2012.
From the MEMRI Archives: French Comedian Dieudonné Praises Antisemitic 'Quenelle’ Salute, Calls For Coup d’Etat In France, https://www.memri.org/tv/memri-archives-french-comedian-dieudonn%C3%A9-praises-antisemitic-quenelle-salute-calls-coup-detat, February 13, 2011.
Antisemitic French Comedian Dieudonné M’bala M’bala To Release Iran-Produced Film, 'The Anti-Semite’, https://www.memri.org/reports/antisemitic-french-comedian-dieudonn%C3%A9-mbala-mbala-release-iran-produced-film-anti-semite, November 23, 2011.
French Comedian Dieudonné M’bala M’bala Promotes His New Song 'Shoahnanas’ (’Holocaust Pineapples’), Claims: Greater Freedom of Speech in Iran Than in France; Most Slave Traders Were Jews, https://www.memri.org/reports/french-comedian-dieudonn%C3%A9-mbala-mbala-promotes-his-new-song-shoahnanas-holocaust-pineapples, April 21, 2010.
French Comedian Dieudonné M’bala M’bala tells Iranian TV about His New Children’s Song „Holocaust Pineapple” and States: Most Slave Traders Were Jews; More Freedom of Speech in Iran Than in France, https://www.memri.org/tv/french-comedian-dieudonn%C3%A9-mbala-mbala-tells-iranian-tv-about-his-new-childrens-song-holocaust, April 6, 2010.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=yYGwc32FTZY, January 15, 2023.
[2] https://israelmagazine.co.il/je-demande-pardon-dieudonne/, January 10, 2023
[3] Alain Soral’s reaction: https://t.me/AlainSoral/340, Telegram, January 25, 2025
[4] Dieudonné replies to Alain Soral: https://quenelplus.com/vod/watch/dieudonne-repond-a-soral, January 29, 2025
[5] Ilan Halimi was a French Jew who was kidnapped, tortured and murdered in France in 2006 by a group calling themselves the Gang of Barbarians.
