11 listopada 2024 r., około rok po wybuchu wojny Gaza-Izrael po inwazji Hamasu i masakrach w południowym Izraelu 7 października 2023 r. oraz około dwa miesiące po poważnej eskalacji konfliktu Izrael-Hezbollah w Libanie, Arabia Saudyjska była gospodarzem Wspólnego Nadzwyczajnego Szczytu Arabsko-Islamskiego w Rijadzie. Celem szczytu było omówienie „ostrego kryzysu” w „Państwie Palestyńskim” i „rozszerzenia konfliktu na Republikę Libanu”. [1]
Prezydent Syrii Baszar Al-Assad został zaproszony na szczyt i wygłosił przemówienie, co zostało opisane w prasie arabskiej jako część normalizacji stosunków z reżimem Assada. [2] Zgodnie z oczekiwaniami, podczas przemówienia Assad zaatakował Izrael, nazywając go „barbarzyńcą” i „nielegalnym tworem kolonialnym” ze „świeckim światopoglądem rozlewu krwi” i „złudzeniem wyższości”. Oskarżył go również o „schizofrenię”, ponieważ „zewnętrznie okazuje nienawiść do nazistów, jednocześnie przyjmując nazizm jako integralny składnik”. Wezwał uczestników szczytu, aby „podejmowali właściwe decyzje, abyśmy nie mówili do złodzieja językiem prawa, do przestępcy językiem moralności, a do arcymordercy językiem ludzkości…” [3]
Należy zauważyć, że od czasu wybuchu antyreżimowych protestów w Syrii w marcu 2011 r. reżim Baszara Al-Assada stosuje świadomą politykę gwałtownych, nieograniczonych i masowych represji wobec ludności cywilnej, która obejmuje stosowanie niekonwencjonalnej broni i bomb beczkowych przeciwko skupiskom ludności, oblężenie i głodzenie ludności cywilnej oraz przeprowadzanie czystek demograficznych i etnicznych w całej Syrii. [4] Według stron internetowych ONZ i syryjskiej opozycji, podczas wojny domowej w Syrii zginęły setki tysięcy cywilów, a miliony zostały przesiedlone, w tym duża liczba palestyńskich uchodźców. [5]
W świetle tego zaproszenie Assada na szczyt i wygłoszenie przemówienia wywołało wiele krytyki wśród przeciwników reżimu syryjskiego, którzy podkreślili odpowiedzialność Assada za masakrę i zabicie setek tysięcy Syryjczyków i Palestyńczyków. Twierdzili, że zaproszenie Assada na szczyt poświęcony śmierci Palestyńczyków i Libańczyków jest „historyczną farsą” i „żartem”. Dodali, że Assad nie tylko nigdy nie podjął żadnych praktycznych działań na rzecz Palestyńczyków, ale jest w rzeczywistości odpowiedzialny za śmierć tysięcy Palestyńczyków w Syrii i musi zostać osądzony za wszystkie swoje zbrodnie.
W niniejszym opracowaniu przeanalizowano reakcje przedstawicieli syryjskich mediów antyreżimowych na zaproszenie Asada na szczyt i na jego przemówienie.
Zaproszenie „zbrodniarza wojennego” takiego jak Assad na szczyt poświęcony zatrzymaniu wojny to farsa; zabił on milion ludzi w Syrii
Jak wspomniano, przeciwnicy reżimu syryjskiego skrytykowali sam fakt zaproszenia Baszara Al-Assada, który ich zdaniem jest odpowiedzialny za śmierć i wysiedlenie milionów ludzi, na szczyt wzywający do zakończenia agresji na Gazę i Liban. Na przykład Ahmad Al-Kasoum, syryjski działacz opozycji, napisał na swoim koncie X: „Zaproszenie zbrodniarza wojennego, takiego jak Baszar Al-Assad, do udziału w szczycie arabsko-islamskim, który potępia agresję na nasz lud w Gazie i wzywa do jej zaprzestania, jest historyczną farsą, którą przeżywa każdy, kogo dotknęła ta nikczemna polityka oparta na częściach ciała cywilów, ruinach domów mieszkańców, którzy zostali zmuszeni do migracji, i na fizycznych cierpieniach Syryjczyków, których miejsce pobytu jest nieznane, którzy są [uwięzieni] w więzieniach karnych Assada od ponad dekady”. [6]
Syryjski dziennikarz Mahmoud Talha napisał na X: „Ten szczyt jest naprawdę niezwykły, ponieważ wzywa do zakończenia wojny w Strefie Gazy, w której zginęło 50 tysięcy ludzi, a uczestniczy w nim Baszar Al-Assad. Co sądzisz o tym niezwykłym szczycie[?]!! To szczyt absurdu”. [7]
Kilku autorów wspomniało o masakrze dokonanej przez siły reżimu syryjskiego w 2013 r. w dzielnicy Al-Tadamun w obozie dla uchodźców palestyńskich Jarmuk w pobliżu Damaszku, podczas której Palestyńczycy zostali rozstrzelani i wrzuceni do masowego grobu.
Mohamed Hanid, tunezyjski naukowiec mieszkający we Francji, napisał na swoim koncie X: „Wyobraźcie sobie, że Baszar Al-Assad, którego milicje dokonały masakry Palestyńczyków w obozie dla uchodźców Jarmuk, jutro wygłosi przemówienie na temat praw narodu palestyńskiego podczas arabskiego szczytu hańby”. [8]
Syryjski badacz Abbas Szarifeh udostępnił nagranie przedstawiające mężczyznę, którego stracono i wrzucono do masowego grobu, i skomentował: „Nie czekajcie na przemówienie. Prawda jest taka, że młody człowiek, którego agenci reżimu Assada zaprowadzili do grobu, aby go stracić, był Palestyńczykiem”. [9]
Krytyka przemówienia Assada: Płakał nad zabijaniem Palestyńczyków w Gazie, podczas gdy sam zabił znacznie większą liczbę Syryjczyków i Arabów
Sporo krytyki skierowano również pod adresem treści przemówienia Asada na szczycie, w którym ostro skrytykował on Izrael za zabicie wielu Palestyńczyków i Libańczyków. Jego przeciwnicy nazwali to hipokryzją, mówiąc, że sam Assad jest odpowiedzialny za śmierć i wysiedlenie znacznie większej liczby Palestyńczyków i Syryjczyków. Oskarżając go o wykorzystywanie kwestii palestyńskiej w celu zyskania sympatii w świecie arabskim i islamskim oraz odwrócenia uwagi od własnych zbrodni, dodali, że Assad jest przeszkodą dla pokoju w regionie i powinien zostać osądzony.
Syryjski dziennikarz: „Bękart” Assad, który mówi o prawach Palestyńczyków, dokonał masakry wielu Palestyńczyków w Syrii
Niektórzy przeciwnicy Assada oskarżali go o masowe zabijanie Palestyńczyków w Syrii, jak to miało miejsce w obozie dla uchodźców Jarmuk.
Faisal Al-Kassem, obywatel Syrii, który jest prezenterem w katarskiej stacji telewizyjnej Al-Dżazira i jest zagorzałym przeciwnikiem reżimu Assada, udostępnił na swoim koncie X nagranie przemówienia Assada na szczycie wraz z nagraniem Palestyńczyków z obozu dla uchodźców Jarmuk w Damaszku po tym, jak „żołnierze Assada zniszczyli [obóz] nad ich głowami bombami beczkowymi”. Napisał: „… Czy wiesz, że ten, który atakuje izraelskie zbrodnie, [w rzeczywistości] skrzywdził o wiele więcej Palestyńczyków w Syrii niż Izraelczycy skrzywdzili w Gazie? … Ten drań mówi o prawach Palestyńczyków, a to właśnie zrobił im w obozie dla uchodźców Jarmuk”. [10]
Użytkownik X „Abu Kassem” udostępnił wideo przedstawiające syryjskie siły bezpieczeństwa dokonujące egzekucji Palestyńczyka w Jarmuk wraz z nagraniem przemówienia Assada i skomentował: „Przestępca Assad udaje, że płacze nad Palestyńczykami w Palestynie, chociaż sam pochował ich w dole w dzielnicy Al-Tadamun”. [11]
Syryjski opozycjonista Sarouti Kalamouni również udostępnił film dokumentujący masakrę, głód i zniszczenia dokonane przez reżim syryjski w obozie Al-Jarmouk wraz z filmem przemówienia Assada i napisał: „W swoim wczorajszym przemówieniu na szczycie arabskim, który zwołano w celu omówienia sposobów zakończenia wojny w Strefie Gazy, przestępca, morderca, arcyrzeźnik i dyktator Baszar Al-Assad mówił o humanitaryzmie, podczas gdy sam zabijał, wydalał i oblegał Palestyńczyków w Syrii”. [12]
Assad wygłosił przemówienie, podczas gdy sam używa dronów samobójczych przeciwko cywilom w Syrii. Wykorzystuje sprawę palestyńską, aby odwrócić uwagę ludzi od swoich działań
Syryjski dziennikarz Mus’ab Al-Jassin napisał na syryjskiej stronie internetowej opozycji Daradż Media: „Baszar Al-Assad wsiadł do samolotu na lotnisku w Damaszku dopiero po wydaniu rozkazu eskalacji bombardowań Aleppo i Idlib, aby mieć pewność, że jego zbrodnie przeciwko Syryjczykom będą kontynuowane nawet podczas jego przemówienia na szczycie arabsko-islamskim w Arabii Saudyjskiej… Podczas gdy kamerzyści nagrywali Assada na szczycie, jego drony-samobójcze zaatakowały domy cywilów we wsi na zachód od Idlib i zraniły czterech cywilów… Udał się do Arabii Saudyjskiej i wygłosił wzniosłe przemówienie o masakrach dokonywanych przez Izrael oraz o prawach człowieka i człowieczeństwie, podczas gdy ponosi odpowiedzialność za śmierć ponad 15 tysięcy mężczyzn, kobiet i dzieci, którzy zostali torturowani na śmierć w więzieniach jego reżimu od marca 2011 r., a 136 tysięcy osób nadal jest uwięzionych lub zaginionych i torturowanych w Syrii…” [13]
Syryjski uchodźca dr Alaa Al-Din Aal Rashi oskarżył również Assada o zabicie wielu osób – Palestyńczyków i Syryjczyków – i powiedział, że wykorzystuje sprawę palestyńską, aby odwrócić uwagę ludzi od własnych zbrodni przeciwko Syryjczykom i Palestyńczykom w jego kraju. Napisał w artykule na stronie internetowej syryjskiej opozycji:
„Czy myślisz, że zapomnieliśmy, że Izrael zabił mniej niż jedną czwartą liczby osób, które ty i twój ojciec zabiliście? Że to wy zamieniliście Syrię w scenę zniszczenia i śmierci? Jak ktoś taki jak ty, który stworzył własną tragedię własnymi rękami, może twierdzić, że ma empatię dla cierpienia Palestyńczyków? O jakiej sprawiedliwości mówisz? Jakich zasad udajesz, że przestrzegasz, depcząc sprawiedliwość każdego dnia swoimi decyzjami i tyranią?
Mówisz o 'wspólnej akcji arabskiej’ tak, jakbyś był gorliwie oddany jedności narodu i jakbyś nie był winny rozpadu syryjskiej tkanki [społecznej] na grupy etniczne i wyznaniowe oraz [winny] faktu, że twój naród jest na wygnaniu na całym świecie. Jakaż absolutna sprzeczność istnieje w twoich słowach: wzywasz do obrony Palestyńczyków i zapominasz – lub udajesz, że zapominasz – że ty i twój reżim jesteście odpowiedzialni za tysiące tragedii, które zostały napisane krwią niewinnych ludzi na ulicach Syrii. Popełniłeś zbrodnie nie tylko wobec Syryjczyków; także Palestyńczycy w obozach dla uchodźców byli narażeni na twoje represje i ucisk. Być może zapomniałeś, ale my nie…
Wykorzystałeś sprawę palestyńską, aby ukryć swoją politykę, wiedząc, że jest to najłatwiejszy sposób na zdobycie aprobaty społeczeństwa arabskiego i islamskiego. Mówiłeś o Palestynie, jakby była twoją własnością i twoim najwyższym priorytetem, podczas gdy jest ona tylko narzędziem, którego użyłeś do realizacji swoich prywatnych interesów…
Przypomnę ci coś, co celowo zignorowałeś: nigdy nie przedstawiłeś jasnego planu wsparcia narodu palestyńskiego. Twoje przemówienie jest pełne sloganów i pozbawione treści… Twoje przemówienie wywyższa cię jako głównego obrońcę Palestyny, ale w rzeczywistości jesteś głównym winowajcą zniszczenia Syrii. Być może uważasz, że twoje przemówienie podkreśli twoje poparcie dla sprawy palestyńskiej, ale ja widzę to jako próbę oczyszczenia twojego imienia i odwrócenia uwagi ludzi od twoich zbrodni… Twoje slogany nie sprawią, że wybaczymy twoje czyny… Nie uda ci się ukryć prawdy za przemówieniami i sloganami. Naród syryjski dobrze cię zna i wie, że używasz Palestyny jako przykrywki i że sprzedajesz ojczyznę obcokrajowcom”. [14]
Dopóki nie będziemy mówić o twoich zbrodniach, twoje rozmowy o pokoju – w Syrii lub Palestynie – będą bezsensowne
Niektórzy domagali się również osądzenia Assada za jego zbrodnie, twierdząc, że jest to jeden z warunków pokoju w regionie. Tarek Chindeb, libański prawnik, który sprzeciwia się Hezbollahowi, napisał na swoim koncie X: „Chemiczny Baszar – przestępca i arcymorderca, znany jako ogon psa… jest przestępcą i arcymordercą, którego losem musi być więzienie lub stryczek”. [15]
Syryjski dziennikarz opozycyjny Sziar Chalil, redaktor londyńskiej gazety „The Levant News”, również napisał w artykule opublikowanym przez tę gazetę, że Assad wykorzystuje kwestię palestyńską, aby odwrócić uwagę ludzi od swoich zbrodni, i wezwał do osądzenia Assada, aby ułatwić pokój w regionie. Napisał:
„Podczas pełnego sprzeczności widowiska na szczycie islamskim w Rijadzie Baszar Al-Assad mówił o pokoju, zakończeniu walk i sprawie palestyńskiej, lecz jego przemówienie było wyraźną próbą przedstawienia siebie jako przywódcy ruchu oporu w regionie, przy jednoczesnym świadomym pominięciu głównej roli, jaką odegrał w zniszczeniu swojego kraju, wygnaniu i aresztowaniu swojego narodu oraz otwarciu drzwi dla Iranu, aby ten mógł realizować swoje ekspansjonistyczne plany.
Podobnie jak jego ojciec, Hafez Al-Assad, Baszar Al-Assad używa sprawy palestyńskiej jako pretekstu do uzasadnienia swojej polityki ucisku… Baszar zwiększył eksploatację sprawy palestyńskiej, aby uzyskać regionalną legitymację, nawet gdy jego samoloty i artyleria uderzały w naród syryjski. Dla reżimu syryjskiego Palestyna zawsze była narzędziem propagandowym służącym do odwracania uwagi ludzi od ucisku i zbrodni wojennych, a nie prawdziwą sprawą, której [reżim] bronił…
Przemówienie Assada o pokoju i zawieszeniu broni nie pokrywa się z jego działaniami, które zabiły setki tysięcy Syryjczyków… Baszar Al-Assad próbuje oczyścić swoje imię za pomocą międzynarodowych szczytów i konferencji, używając starych haseł odziedziczonych po ojcu. Jednak rzeczywistość pokazuje, że reprezentuje on opresyjne państwo policyjne, które służy celom Hezbollahu i Iranu i nie ma miejsca w żadnym prawdziwym regionalnym planie pokojowym. Dopóki Assad nie zostanie osądzony za swoje zbrodnie, wszelkie rozmowy o pokoju – w Syrii lub Palestynie – są całkowicie bezużyteczną iluzją polityczną”. [16]
[1] An-Nahar (Lebanon), November 5, 2024.
[2] See for example Al-Arab (London), November 12, 2024. The process of normalization between the Arab Leage and the Assad regime – after the latter’s suspension from the Arab League in 2011 due to its oppression of the Syrian people – peaked in May 2023, when, for the first time in twelve years, the Assad regime was invited to the Arab League summit in Riyadh. See MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1693, After 12-Year Suspension, Syrian Regime Is Welcomed Back Into The Arab League, May 17, 2023.
[3] SANA (Syria), November 11, 2024.
[4] For more about the regime’s policies, see: MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1069, Syria Regime’s Tactic Against Opponents: 'Surrender Or Starve’, February 13, 2014; MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1221, Local Ceasefire Agreements In Syria: Capitulation To Regime’s Siege-And-Starvation Strategy Under UN Sponsorship, January 26, 2016; MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1280, Together With Its Allies, The Syrian Regime Is Forcing Demographic Change In Areas Of The Country – For Self-Protection And Self-Preservation, November 15, 2016; MEMRI Inquiry & Analysis Series No. 1226, Hizbullah Faces Criticism In Lebanon For Besieging Madaya: Its Starvation Of Syrians Recalls Past Crimes Of Mass Extermination In History, February 9, 2016.
[5] According to a U.N. report, as of 2022 over 300,000 civilians had been killed in Syria’s civil war (Ohchr.org, May 11, 2023). A report published in March 2024 by the Syrian Observatory for Human Rights (SOHR), a London-based oppositionist information office, states that over half a million people had been killed since the outbreak of the war, including over 164,000 civilians, most of them at the hands of the Syrian regime (Syriahr.com, March 15, 2024).
[6] X.com/Ahmad_ALKasoum, November 11, 2024.
[7] X.com/mahmoudtalha22, November 11, 2024.
[8] X.com/MohamedHnid, November 11, 2024.
[9] X.com/abbas_sharifeh, November 11, 2024
[10] X.com/kasimf, November 12, 2024.
[11] X.com/apohesm135235, November 11, 2024.
[12] X.com/SQlmwny, November 12, 2024.
[13] Daraj.media, November 12, 2024.
[14] Alarabiaalqdeem.com, November 13, 2024.
[15] X.com/tarekchindeb, November 13, 2024.
[16] Thelevantnews.com, November 11, 2024.
