Wprowadzenie
W ostatnich dniach wojsko egipskie wzmoglo dzialalnosc przeciwko tunelom miedzy Egiptem a Gaza i zaczelo zalewac je sciekami [1] . Wedlug jednego z wlascicieli tuneli Egipt koncentruje te dzialalnosc w miejscach, gdzie sa liczne tunele, powodujac znaczne zmniejszenie szmuglu [2] . Zródla w Gazie podaja, ze wojsko egipskie zwiekszylo swoje sily wzdluz granicy z Gaza i wykopalo tam studnie artezyjskie, by zalac tunele [3] .
Rezim Hamasu w Gazie krytykowal te dzialalnosc armii egipskiej, twierdzac, ze jest to odnowienie oblezenia Gazy przez Egipt. Krytyka ta nie wydaje sie jednak powstrzymywac Egiptu – egipski doradca prezydenta ds. zagranicznych Issam Al-Haddad wypowiadal sie nawet niedawno na ten temat mówiac, ze Egipt zapobiega trwajacemu szmuglowi broni i ludzi przez tunele, co szkodzi bezpieczenstwu Egiptu [4] .
Media egipskie donosily równiez, ze w ostatnim tygodniu dwie izraelskie delegacje ds. bezpieczenstwa odwiedzily Egipt i ze analogiczna delegacja egipska odwiedzila Izrael 18 lutego, by omówic, miedzy innymi, problem szmuglowania broni z Egiptu do Gazy [5] .
Nalezy wspomniec, ze nie jest to pierwszy raz, kiedy antytunelowa akcja Egiptu popsula stosunki tego kraju z rezimem Hamasu. W sierpniu 2012 r. stosunki Egiptu i Hamasu natknely sie na przeszkode w nastepstwie ataku terrorystycznego w Rafah, w którym zginelo 16 zolnierzy egipskich; w Egipcie twierdzono, ze niektórzy ze sprawców przeszli tunelami, a nawet ze Hamas byl odpowiedzialny za atak. Po ataku w Rafah prezydent Egiptu Muhammad Mursi nakazal kampanie militarna, by zlikwidowac komórki terrorystyczne na pólnocnym Synaju i w czasie tej akcji wojsko zniszczylo szereg tuneli na granicy [6] .
Funkcjonariusze egipscy: Jestesmy zdecydowani zakonczyc szmuglowanie broni tunelami
Zapytany niedawno, dlaczego Egipt zatapia tunele, doradca prezydenta egipskiego ds. zagranicznych, Issam Al-Hadad powiedzial, ze jego kraj nie bedzie tolerowal szmuglowania broni do i ze Strefy Gazy, poniewaz „doprowadzi to do destabilizacji Synaju” i dodal: „Nie chcemy, by te tunele byly uzywane do szmuglu… ani ludzi, ani broni, co mogloby spowodowac rzeczywista szkode bezpieczenstwu Egiptu”. Powiedzial takze, ze codzienna wspólpraca z Izraelem trwa jak zwykle i ze prezydent Mursi honoruje porozumienie pokojowe Egipt-Izrael [7] .
Byly oficer egipski, który sluzyl na Synaju, powiedzial gazecie londynskiej “Al-Sharq Al-Awsat”, ze Egipt jest zdecydowany zlikwidowac tunele, mówiac, ze sa one obecnie uzywane do handlu miedzy poszczególnymi osobami i w zaden sposób nie przyczyniaja sie do zlagodzenia cierpien mieszkanców Gazy – szczególnie dlatego, ze istnieje obecnie normalna aktywnosc na przejsciach granicznych. Byly gubernator Synaju Pólnocnego, który takze jest bylym oficerem armii egipskiej, wyjasnil, ze zatapianie tuneli nie jest nowa taktyka, ale dodatkowym sposobem niszczenia tuneli, gdzie rozbicie ich spowodowaloby zniszczenia pobliskich domów [8] .
Publicysta egipski: Nie ma zadnego uzasadnienia dla istnienia tuneli
Prasa egipska takze krytykowala uzycie tuneli przez Hamas. Dr Amr Abd Al-Sami, publicysta gazety egipskiej “Al-Ahram”, napisal: „Jakies 10 dni temu doniesiono, ze Egipt zalewa niektóre tunele [Hamasu] woda z jednej ze studni. Moja uwage zwrócila wsciekla reakcja Hamasu – jak gdyby Egipt nie mial prawa zamykac tych tuneli, które prowadza na jego terytorium. W zachowaniu Hamasu zdumialo mnie to, ze ta organizacja dzialala, jak gdyby byl uprawniona [do uzywania taktyki tuneli] lub jak gdyby te tunel (okolo 1300 tuneli, z których Egipt w ostatnich miesiacach zamknal dziesiatki) byly faktem natury, który musi zostac zaakceptowany”.
Abd Al-Sami notuje, ze w swietle doniesien, iz komórka terrorystyczna ze Strefy Gazy, która przeszla tunelami, brala udzial w ataku 12 sierpnia na zolnierzy egipskich w Rafah, powstaly obawy „dotyczace zagrozenia bezpieczenstwa Egiptu, jaki stanowia te tunele”. Powiedzial, ze byly takze doniesienia, iz „tunele sa prowadzone (jak firmy) przez kilku przywódców Hamasu w celu szmuglowania towarów skradzionych z egipskiego rynku… Problem polega na tym, ze Hamas nie dziala w sprawie tuneli jak panstwo – ale jak ruch zbrojny, który wymówkami usprawiedliwia naruszanie prawa – na przyklad, ze tunele sa jedynym sposobem zlamania izraelskiego oblezenia Gazy… – podczas gdy niepokoje o bezpieczenstwo w krajach sasiednich, takich jak Egipt, niewiele znacza dla Hamasu…”
Zakonczyl: “Nie wolno nam traktowac tych tuneli jako czegos naturalnego, wmuszonego nam przez ten ruch. Jak dlugo uzywa ich do celów zagrazajacych suwerennosci i bezpieczenstwu Egiptu i jak dlugo przejscie Rafah jest otwarte nad ziemia, nie ma zadnego uzasadnienia ani powodu istnienia tuneli pod ziemia” [9] .
Tunel na granicy egipskiej [10]
Hamas: Dzialania Egiptu stanowia odnowienie oblezenia
Jak powiedziano, czlonkowie Hamasu krytykowali zalanie tuneli sciekami przez Egipt. Rzecznik ministerstwa spraw wewnetrznych Hamasu, Shahwan, powiedzial: „Akcja egipskich [sil] bezpieczenstwa trwa przez ostatnich 10 dni, by zamknac wszystkie tunele na granicy Gazy z Egiptem… przez zalanie ich sciekami” i dodal, ze Egipt nie poinformowal Hamasu o swoich zamiarach. Powiedzial, ze ta akcja zagraza Strefie Gazy, poniewaz jej mieszkancy zaleza od Egiptu w sprawie wielu swoich potrzeb i ze Hamasowi nie udaly sie próby skontaktowania sie z Egipcjanami w tej sprawie [11] .
Inny przedstawiciel Hamasu, Khalil Al-Hayya, powiedzial, ze dzialalnosc Egiptu przeciwko tunelom jest „odnowieniem oblezenia” i wezwal Egipt do otwarcia przejscia Rafah i zmuszenia Izraela do calkowitego zniesienia “oblezenia” [12] . Powiedzial takze: „Tunele sa jedyna opcja Palestynczyków dania sobie rady z oblezeniem” [13] .
Nalezy wspomniec, ze rzecznicy Hamasu od jakiegos czasu twierdzili, ze rzad Hamasu nie sprzeciwia sie zapieczetowaniu tuneli, a jedynie zada, by zostalo to zrobione po otwarciu przejscia Rafah.
Publicysta: Nie wolno nam zadowalac Izraela i Zachodu kosztem przeplywu ludzi i towarów
Amjad Arar, publicysta niezaleznej palestynskiej agencji informacyjnej Sama News, skrytykowal dzialalnosc rezimu Mursiego przeciwko tunelom, mówiac, ze nawet minister spraw zagranicznych epoki Mubaraka, Ahmed Abu Al-Gheit, „który twierdzil, ze Palestynczycy próbujacy naruszyc granice powinni miec polamane nogi, przyznal, ze siec tuneli miedzy Egiptem a Gaza jest niezbedna lina ratownicza w uporaniu sie z oblezeniem”. Oskarzajac rezim Bractwa Muzulmanskiego w Egipcie – sojusznika Hamasu – o zniszczenie wiekszej liczby tuneli od sierpnia 2012 r. niz kiedykolwiek zrobil to rezim Mubaraka, skrytykowal takze powsciagliwa reakcje Hamasu, mówiac, ze „nawet jesli to jest zrozumiale, nie jest to usprawiedliwione”. Zakonczyl mówiac: „Istotnie zabezpieczenie granic i przejsc granicznych jest prawem kazdego kraju, ale przeplyw towarów miedzy Gaza a Egiptem nie moze zalezec od zadowalania Izraela i Zachodu” [14] .
Nie po raz pierwszy skrytykowano dzialalnosc przeciwko tunelom rezimu Bractwa Muzulmanskiego. W pazdzierniku 2012 r. po zamknieciu szeregu tuneli publicysta islamski Fahmi Huwaidi opublikowal artykul krytykujacy akcje przeciwko tunelom, ale wyjasnil, ze byl to bezposredni wynik nacisków USA i Izraela. W artykule w gazecie egipskiej “Al-Shorouq” napisal: “Dlaczego Egipt zdecydowal sie na zniszczenie tuneli laczacych Gaze z Synajem w zaskakujacym posunieciu, którego nigdy nie podjal [nawet] rezim Mubaraka?… To nie pasuje do [faktu, ze dzisiaj mamy] prezydenta pochodzacego z Bractwa Muzulmanskiego, o którym wielu sadzilo, ze bedzie traktowal Palestynczyków sprawiedliwiej i bedzie wykazywal wiecej zrozumienia dla potrzeb oblezonej Gazy. Ludzie spodziewali sie, ze prezydent egipski [Mursi] otworzy przejscie Rafah, zeby zlagodzic cierpienia oblezonych w Gazie; nigdy nawet nie rozwazali mozliwosci, ze rzad zacisnie oblezenie Strefy, wzmagajac tym ich nieszczescie…
Rozumiem, ze niektórzy funkcjonariusze palestynscy w Strefie Gazy mieli wyzsze oczekiwania po zwyciestwie w wyborach dra Muhammada Mursiego i ze nie zwrócili wystarczajaco duzo uwagi na drazliwosc i zlozonosc pozycji Egiptu wobec sprawy palestynskiej w swietle porozumienia pokojowego [z Izraelem] i na zobowiazania uczynione przez prezydentów Sadata i Mubaraka wobec Amerykanów i Izraelczyków. [Ci funkcjonariusze] musza poskromic swoje oczekiwania, przynajmniej na razie …” [15]
*H. Varulkar jest pracownikiem badawczym w MEMRI.
—————————————————–
[1] Al-Ayyam (Palestinian Authority), February 14, 2013.
[2] Al-Hayat Al-Jadida (Palestinian Authority), February 18, 2013.
[3] Al-Quds Al-Arabi (London) February 14, 2013.
[4] Al-Masri Al-Yawm (Egypt), February 18, 2013.
[5] Alarabiya.net, February 19, 2013; Al-Shorouq (Egypt), February 15, 2013; Al-Yawm Al-Sabi’ (Egypt), February 17, 2013; Al-Khaleej (UAE), February 20, 2013.
[6] See MEMRI Special Dispatch No. 4920, Egyptian Officials, Journalists Accuse Hamas Of Responsibility For Attack On Troops In Rafah, August 29, 2012.
[7] Al-Masri Al-Yawm (Egypt), February 18, 2013.
[8] Al-Sharq Al-Awsat (London), February 16, 2013.
[9] Al-Ahram (Egypt), February 20, 2013.
[10] Al-Quds Al-Arabi (Egypt), February 18, 2013.
[11] Amad.ps, February 17, 2013.
[12] Alaahd.ps, February 17, 2013.
[13] Al-Hayat Al-Jadida (Palestinian Authority), February 17, 2013.
[14] Samanews.com, February 16, 2013. [15] Al-Shorouq (Egypt), October 7, 2012.
