Wprowadzenie
W dniach 10-11 stycznia odbyla sie w Kairze konferencja, która byla pierwsza konferencja tego rodzaju w swiecie arabskim. Zatytulowana „Poparcie dla ludu Ahwaz” konferencja wyrazala po raz pierwszy publiczne wsparcie arabskie dla mniejszosci arabsko-sunnickiej zyjacej w rejonie Ahwaz w Iranie, jak równiez potepiala uciskanie przez szyicki Iran tej mniejszosci sunnickiej.
Ahwaz jest nazwa arabska prowincji Chuzestan w poludniowozachodnim Iranie. Region ten ma wielkie znaczenie geopolityczne, z powodu umiejscowienia na pólnocnym brzegu Zatoki Perskiej i wzdluz granicy z Irakiem, a takze z powodu obfitosci zasobów energetycznych, z których Iran czerpie znaczna czesc swojego eksportu energii.
Wraz z innymi mniejszosciami etnicznymi w tym kraju organizacje Ahwazów w Iranie, które sa sponsorowane przez Arabie Saudyjska, prowadza wojne przeciwko rezimowi centralnemu w Teheranie w celu oderwania sie od Iranu. W odpowiedzi Teheran prowadzi osiedlanie perskich szyitów w Ahwazie, zeby wymazac wszelki slad arabsko-sunnickiej tozsamosci regionu[1] .
Nalezy podkreslic, ze Arabowie, a szczególnie Saudyjczycy, czesto oskarzaja Iran o destabilizacje rezimów arabsko-sunnickich przez wspieranie mniejszosci szyickich w ich krajach. W rezultacie niektórzy wzywali do odplacenia ta sama moneta przez arabskie wspieranie mniejszosci w Iranie, szczególnie mniejszosci arabsko-sunnickiej w Ahwaz [2] .
Od czasu rewolucji w Egipcie 25 stycznia 2011 r. Narodowa Organizacja Wyzwolenia Ahwazu – grupa parasolowa dla szeregu ruchów poswieconych niepodleglosci Ahwazu – zaczela wystepowac otwarcie. Ich dzialalnosc obejmuje demonstracje i wiece protestacyjne przed Biurem Interesów Iranskich w Kairze, z których kilka rozwinelo sie w gwaltowne starcia z personelem biura[3] . W sierpniu 2012 r. dzialacze tej organizacji oglosili “Rewolucje Arabów Ahwazi” na kairskim placu Al-Tahrir, wzywajac mlodziez rewolucji egipskiej, by sie przylaczyla do ich walki[4] .
Styczniowa konferencja w Kairze zostala przeprowadzona z inicjatywy i z godnym uwagi uczestnictwem elementów salafickich i islamistycznych w Egipcie, wlacznie z politykami, duchownymi i innymi postaciami publicznymi. Wsród najbardziej znanych byl egipski doradca prezydencki i byly przewodniczacy salafickiej partii Al-Watan, Imad Abd Al-Ghafour orasz szereg islamistycznych poslów do parlamentu. Obecny byl takze duchowny saudyjski Muhammad Al-Arifi. Nalezy jednak zauwazyc, ze ani szejk Al-Azhar, ani zaden czlonek Bractwa Muzulmanskiego nie bral udzialu w konferencji, chociaz poczatkowo informowano, ze przybeda.
Mówcy na konferencji, która zbiegla sie w czasie z pierwsza oficjalna wizyta w Egipcie iranskiego ministra spraw zagranicznych Alego Akbara Salehiego, atakowali Teheran, potepiajac go za represyjna polityke wobec arabsko-sunnickich mieszkanców Ahwazu, przejawiajaca sie w wysiedlaniu ich i zastepowaniu ich Persami; dlawieniu sunnickiej wiary i kultury; zakazie mówienia i uczenia sie arabskiego oraz rabowaniu zasobów naturalnych Ahwazu. Niektórzy mówcy wzywali uczestników do identyfikowania sie z wszystkimi mniejszosciami sunnickimi w Iranie i mówili o „iranskiej okupacji” Ahwazu. Oswiadczenie koncowe konferencji wezwalo do umieszczenia sprawy Ahwazu na porzadku dziennym krajów arabskich i calego swiata oraz zadalo zwrotu zagarnietych praw ludu Ahwazu. Postanowiono takze organizowac doroczna konferencje w tej sprawie i zalozyc organ monitorowania realizacji postanowien konferencji.
Podczas gdy iranski minister spraw zagranicznych próbowal minimalizowac znaczenie konferencji, wielu innych Iranczyków potepilo ja twierdzac, ze stoja za nia kraje takiej jak Arabia Saudyjska, których celem jest zaszkodzenie stosunkom iransko-egipskim.
Ponizej przedstawiamy fragmenty oswiadczenia koncowego konferencji oraz przemówien wygloszonych przez jej uczestników, jak równiez wazniejsze reakcje na te konferencje z mediów saudyjskich i iranskich.
[Calosc raportu mozna przeczytac po angielsku tutaj: http://www.memri.org/report/en/0/0/0/0/0/0/7013.htm Ponizej podajemy tylko tlumaczenia sródtytulów]
Koncowe oswiadczenie konferencji: Wstawmy sprawe Awhazu na arabski porzadek dnia
[…]
Imad Abd Al-Ghafour: Stanmy razem z naszymi sunnickimi bracmi w Iranie – Arabami, Beludzami i Kurdami
[…]
Czlonek egipskiej Rady Szura: Ahwaz “musi zostac wyzwolony spod okupacji… wyrazajacej sie czystka etniczna”
[…]
Kaznodzieja saudyjski Muhammad Al-Arifi: „Iran uzywa ropy naftowej i gazu Ahwazu, zeby walczyc z muzulmanami”
[…]
Szejk Al-Azhar: Podnioslem sprawe Ahwazu podczas spotkania z iranskim ministrem spraw zagranicznych Salehim
[…]
Reakcje na konferencje w Kairze w mediach saudyjskich
[…]
Publicysta saudyjski: Pomoc arabska umozliwi ludziom w Ahwazie odzyskac ich prawa
[…]
Gazeta saudyjska: Arabowie powinni ujawnic “eksplozyjna” prawde o traktowaniu mniejszosci przez Iran
[…]
Reakcje w Teheranie na konferencje o Ahwazie
[…]
Stanowisko iranskiego ministerstwa spraw zagranicznych: Rzad egipski nie kolaboruje z przeciwnikami Iranu
[…]
Potepienia Kairu w Teheranie
Przewodniczacy Narodowej Rady Bezpieczenstwa Majlisu: Ostrzezenie dla Egiptu i prezydenta Mursiego
[…]
Iranska witryna internetowa Tabnak: Teheran powinien oficjalnie zaprotestowac przeciwko umyslnemu posunieciu egipskiemu
[…]
Publicysta Hassan Hanizadeh: Teheran musi powsciagnac swoje podniecenie wznowionymi stosunkami z Kairem
[…]
Iranska witryna internetowa Asr-e Emrooz: Konferencja miala na celu wzniecenie zamieszek w Chuzestanie i podzial Iranu
[…]
*A. Savyon jest dyrektorka Iranian Media Project; R. Green i Y. Mansharof sa pracownikami badawczymi w MEMRI.
[1] See MEMRI Special Dispatch No.2579, Ahwazi Organization: Iran is Planning to Attack the Gulf Countries; Iran is Producing Chemical Weapons and Burying the Waste in Ahwaz, October 6, 2009, on the Ahwazi organization’s claims against Tehran.
[2] See MEMRI Inquiry & Analysis No. 562, Saudi-Iranian Tension Increases Following Clashes Between Houthi Rebels, Saudi Military, November 24, 2009.
[3] Alarabiya.net, March 26, 2011; ahwaz.org, August 5, 2012.
[4] Alsharq.net, August 23, 2012; see also http://www.youtube.com/watch?v=iSRYR1_sbiQ, accessed February 12, 2013.
