Wprowadzenie
W ostatnich kilku tygodniach było coraz więcej informacji o tym, że siły walczące z reżimem syryjskim przechwyciły kontrolę nad bazami obrony powietrznej armii syryjskiej i zdobyły znaczne ilości broni i amunicji, włącznie z pociskami rakietowymi, wyrzutniami tych pocisków, moździerzami i radarami. Podczas niektórych walk reżim bombardował bazy, żeby zniszczyć je zanim wpadną w ręce rebeliantów. Operacje nasiliły się podczas ostatniego weekendu (12-13 października 2012), kiedy trzy bazy obrony powietrznej w Damaszku, Aleppo i Homs przejęli rebelianci.
W większości wypadków operacji przejęcia dokonywała główna siła walcząca opozycji, Wolna Armia Syryjska. W wypadku jednak bazy koło Aleppo donoszono, że w zdobyciu jej brały także udział siły dżihadystyczne.
W dodatku gazeta libańska “Al-Akhbar” informuje, że siły zbrojnej opozycji zdobyły fabrykę napełniającą cysterny płynnym gazem chloru, którego można używać jako śmiertelnej broni chemicznej.
Wolna Armia Syryjska zdobywa bazy obrony przeciwlotniczej w okolicach Damaszku i Homs
W październiku 2012 r. Wolna Armia Syryjska w regionie Damaszku często informowała o zdobyciu baz obrony przeciwlotniczej we wschodniej Ghouta (region wiejski na wschód od stolicy) i pojmaniu żołnierzy syryjskich, jak również broni i sprzętu, włącznie z pociskami rakietowymi, wyrzutniami i radarami. Rada wojskowa Wolnej Armii Syryjskiej w Damaszku i na jego przedmieściach informowała 1 października, że batalion Wolnej Armii Syryjskiej zdobył bazy w tym regionie [1] i informowała o tym ponownie 4 października [2] . Rada opublikowała także wideo z tych akcji.
Z wideo dokumentującego zdobycie bazy obrony przeciwlotniczej w pobliże Al-Aszhari przez Wolną Armię Syryjską 1 października [3]
Według innego doniesienia bataliony Wolnej Armii Syryjskiej zdobyły inną bazę obrony przeciwlotniczej w tym regionie 8 października. Wideo z tej akcji także zostało opublikowane, pokazując zdobytą bazę i przechwyconą broń.
Żołnierze Wolnej Armii Syryjskiej pozują na szczycie wyrzutni rakietowej w zdobytej bazie obrony przeciwlotniczej [4]
13 października 2012 r. cztery bataliony Wolnej Armii Syryjskiej zdobyły jeszcze inna bazę obrony przeciwlotniczej w pobliżu Al-Otaibah w tym samym regionie. Według relacji rady wojskowej Wolnej Armii Syryjskiej w Damaszku to przechwycenie zostało osiągnięte po trudnej, ośmiogodzinnej bitwie, w której siły rządowe atakowały wojowników Wolnej Armii Syryjskiej z ziemi i z powietrza, ale ci zwyciężyli i pojmali żołnierzy oraz broń, włącznie z pociskami przeciwlotniczymi i innymi, czołgami i moździerzami [5] . W wideo ze zdobytej bazy, opublikowanym przez radę, słychać kamerzystę mówiącego: „To są pociski rakietowe, które Wolna Armia Syryjska przechwyciła 13 października 2012 r., i które były wycelowane w lud syryjski zamiast w Izrael… Teraz należą one do Wolnej Armii Syryjskiej i będą wycelowane w serce Assada” [6] .
Wideo Wolnej Armii Syryjskiej pokazuje radar, pocisk i wyrzutnię zdobyte w bazie Al-Otaibah [7]
Tego samego dnia Brygada Pancerna Al-Ghouta Wolnej Armii Syryjskiej zaatakowała konwój sił obrony przeciwlotniczej Assada w tym regionie, który wyruszył z Szabaa w Ghouta Wschodnim. Według relacji wielu żołnierzy zginęło w ataku i zdobyto pociski rakietowe.
Pociski zdobyte z konwoju wojskowego [8]
Także 13 października zdobyto bazę obrony przeciwlotniczej w Deir Foul w pobliżu Al-Rastan w okręgu Homs [9] . Dowódca rady wojskowej Wolnej Armii Syryjskiej Qassem Saad Al-Din powiedział francuskiej agencji informacyjnej AFP, że zdobycie bazy Deir Foul „zaopatrzyło [wojowników] w nową amunicję”, która pomoże im przełamać oblężenie Homs [10] .
Należy zanotować, że rozmaite relacje dają wrażenie, że Wolna Armia Syryjska nie działa jak zjednoczone ciało ze zdefiniowaną hierarchią i że jej kwatera główna w Turcji pod przewodnictwem Riyadha Al-Asada nie panuje nad oddziałami w terenie. W rzeczywistości siły Wolnej Armii Syryjskiej często wyraźnie oznajmiały, że nie przyjmują rozkazów od dowódców w Turcji i że posiadają autonomię decydowania o własnych posunięciach [11] . Ponadto wszyscy oni nazywają siebie „Wolną Armią Syryjską”, nie wydają się koordynować działań, ale raczej funkcjonują jak luźna koalicja batalionów i brygad, każdy operujący we własnym okręgu.
Relacje o wspólnych atakach Wolnej Armii Syryjskiej z dżihadystami w okolicach Aleppo
Podczas gdy w zdobyciu baz obrony powietrznej w okolicach Damaszku i Homs brała udział wyłącznie Wolna Armia Syryjska, podobna akcja, która miała miejsce 12 października na obszarze Al-Taaneh w pobliżu Aleppo, obejmowała – według relacji – również siły dżihadystyczne, takie jak ruch Al-Fajr, który jest związkiem szeregu walczących grup; Jund Al-Islam, która jest jedną z tych grup, oraz dobrze znaną organizację dżihadystyczną Jabhat Al-Nusra.
Strona Facebooka dla Brygady Al-Umayyad Brigade [12] , która została stworzona we wrześniu 2012 r. z batalionów Wolnej Armii Syryjskiej działających w Aleppo, poinformowała podczas akcji w Al-Taaneh, że jej wojownicy wdarli się do bazy obrony przeciwlotniczej w pobliżu Aleppo wraz z członkami tych trzech organizacji dżihadystycznych. W wideo opublikowanym po akcji wojownicy Wolnej Armii Syryjskiej opisywali przechwycenie [bazy] jako wspólną akcję z ruchami Jabhat Al-Nusra i Al-Fajr, i pokazali trzech pojmanych żołnierzy [13] .
Strona na Facebooku brygady Al-Umayyad donosi o wspólnej akcji z Jabhat Al-Nusra i ruchem Al-Fajr [14]
Siły dżihadu także informowały o tej operacji, ale nie wspomniały o współpracy z Wolną Armią Syryjską. W informacji zamieszczonej na dżihadystycznych witrynach internetowych ruch Al-Fajr twierdził, że Jund Al-Islam (która do niego należy) przeprowadziła tę akcję we współpracy z Jabhat Al-Nusra. Doniesienie brzmiało: „Dzisiaj Allah pozwolił nam zdobyć [bazę] batalionu obrony przeciwlotniczej opodal Al-Taaneh… Przygotowania [do tej akcji] trwały ponad miesiąc. Przeprowadzono wielokrotną obserwację bazy w nocy i w dzień, co było bardzo niebezpiecznym i śmiałym wyzwaniem [reżimu]. Potem sformułowaliśmy końcowy plan, wybierając trzy trasy ataku…” [15]
Informacja ruchu Al-Fajr i Jund Al-Islam ogłaszająca odpowiedzialność za atak [16]
Z wideo załączonego do informacji ruchu Al-Fajr [17]
Należy wspomnieć, że ruch Al-Fajr, jeden z ruchów salafickich działających w Syrii, został najprawdopodobniej założony w kwietniu tego roku i rozpoczął działania militarne w czerwcu. Jak wspomniano powyżej, składa się z szeregu zbrojnych grup, włącznie z Jund Al-Islam, która została założona na początku października. Ogłoszenie o jej założeniu wskazuje, że jest to twardogłowa grupa salaficka, która działa według islamistycznego programu, włącznie z ustanowieniem państwa islamskiego. W ogłoszeniu tym czytamy: „Jund Al-Islam została założona jako część związku szeregu batalionów wojskowych i grup cywilnych, które wierzą… że islamski szariat jest systemem rządzącym [działaniami] człowieka… że rządzenie należy wyłącznie do Allaha i że reżim musi opierać się na prawie islamskim… Pierwszym celem [organizacji] jest założenie państwa islamskiego i przywrócenie islamskiego szariatu we wszystkich dziedzinach życia… W celu osiągnięcia tych celów organizacja będzie używać wszystkich środków dozwolonych przez szariat, czy to poprzez dżihad, czy przez daawa …” [18]
Zdjęcie towarzyszące oświadczeniu ruchu Al-Fajr z logo Jund Al-Islam logo. [19]
Z drugiej strony relacja zamieszczona 12 października na syryjskiej witrynie opozycyjnej Sooryoon przypisała tę akcję wyłącznie Jabhat Al-Nusra, bez wspominania udziału Wolnej Armii Syryjskiej ani innych organizacji dżihadystycznych [21] . Reporter Al-Dżaziry, Ahmad Zaidan, który donosił z bazy, także mówił, że jest ona pod kontrolą Jabhat Al-Nusra, której członkowie, powiedział, odmówili pokazania swoich twarzy oraz mówienia do kamery [22] . Do chwili obecnej jednak sama Jabhat Al-Nusra nie opublikowała żadnego oficjalnego oświadczenia o swoim udziale w ataku, inaczej niż w wypadku poprzednich akcji [23] . Jednak strona na Facebooku „Zwolenników Jabhat Al-Nusra”, która nie jest oficjalną stroną tej organizacji, zamieszczała na żywo uaktualnienia podczas akcji i wspomniała, że była to współpraca z ruchem Al-Fajr [24] .
Mimo różnic ideologicznych między Wolną Armią Syryjską a dżihadystami, współpraca między nimi nie ogranicza się do tej akcji. Strona Facebooka Brygady Al-Tawhid Wolnej Armii Syryjskiej informowała 11 października, że brygada wraz z Jabhat Al-Nusra i niezależnymi siłami islamistycznymi przez dwa dni oblegała batalion obrony przeciwlotniczej na wiejskim obszarze Kafr Takharim w prowincji Idlib [25] . Strona Facebokka „Zwolenników Jabhat Al-Nusra” donosiła trzy dni później, że oblężenie trwa z uczestnictwem Jabhat Al-Nusra, brygady Al-Tawhid i innych sił [26] .
Ponadto artykuł o siłach opozycji w Aleppo, opublikowany kilka miesięcy temu w “Washington Post” mówił, że nie istnieje “żaden znaczący rozłam” między bojownikami Jabhat al-Nusra a bardziej świeckimi jednostkami. Według tego artykułu dowódca Jabhat Al-Nusra w Aleppo powiedział, że jego ludzie pracują razem z Wolną Armią Syryjską i zachowują z nią „dobrą koordynację”. Rzecznik Rady Rewolucyjnej w Aleppo powiedział: „Chociaż wielu w Wolnej Armii Syryjskiej mówi, że odrzuca ideologię islamistycznego ekstremizmu, wojownicy Jabhat al-Nusra są uważani w Aleppo za bohaterów. Walczą bez strachu i bez wahania” [27] . Kilka dni temu działacz opozycyjny w Aleppo powiedział BBC: “Grupy islamistyczne pomagają nam odzyskać nasze prawo, podczas gdy Zachód patrzy z boku” [28] .
Mimo dowodów współpracy dżihadystów i Wolnej Armii Syryjskiej, wydają się oni konkurować o medialne przypisywanie zasług za te akcje. Nie ma oficjalnego przyznania wspólnych akcji, a oznajmienia poszczególnych grup po akcjach często ignorują udział innych sił. Takie pominięcia są czasami wyraźne w ogólnych mediach i wywoływały krytykę. Strona Facebooka, umieszczająca aktualności z Homs, krytykowała niedawno Al-Dżazirę i Al-Arabiya za zignorowanie udziału Wolnej Armii Syryjskiej w akcji Al-Taaneh. Kiedy brygada Al Umayyad Wolnej Armii Syryjskiej opublikowała później wideo, przyjmując odpowiedzialność za tę akcję, ta strona zamieściła informację: „Jest to dowód, że brygada Al-Umayyad uczestniczyła w akcji wyzwolenia [bazy] batalionu obrony przeciwlotniczej, mimo że Al-Dżazira i Al-Arabiya [przypisały] tę akcję Jabhat Al-Nusra. Pomóżcie nam szerzyć ten klip [wideo] do wszystkich kanałów, żeby nikt, biorący udział w kampanii wyzwolenia Syrii nie stracił swoich praw, skoro media nas marginalizują” [29] .
Reżim syryjski bombarduje bazy obrony przeciwlotniczej, żeby nie dopuścić do przechwycenia ich przez rebeliantów
Należy wspomnieć, że podczas ataków rebeliantów na bazy armia reżimowa często bombardowała bazy, żeby nie dopuścić, by wpadły w ręce rebeliantów. Ogłoszenie Wolnej Armii Syryjskiej o zdobyciu bazy obrony przeciwlotniczej w okolicach Damaszku 13 października stwierdza, że akcja udała się, „mimo trwającego bombardowania samolotami Mig, helikopterami i działami…” Ogłoszeniu towarzyszyło wideo pokazujące bombardowanie bazy przez armię reżimową [30] .
Dowody na to znajdujemy także w relacjach wojowników dżihadu. Ogłoszenie o przechwyceniu bazy w Aleppo stwierdzało, że „akcja zakończyła się o 3:00 i myśliwce nasiliły ataki do szalonych poziomów w celu zniszczenia batalionu i jego wyposażenia, nie zwracając uwagi na [żołnierzy], którzy tam pozostali. Wtedy Allah Wszechmogący zesłał gęstą mgłę, żeby bracia użyli jej jako osłony i wycofali się w bezpieczne miejsce nie zostawszy uderzeni pociskami …” [31]
Artykuł redakcyjny na syryjskiej witrynie opozycyjnej Sooryoon atakował reżim za tę strategię i wzywał rebeliantów do obrony broni przeciwlotniczej: „W ciągu dwóch dni sekciarski reżim w Syrii stracił trzy bataliony obrony przeciwlotniczej, które mają pociski rakietowe i duże ilości wyposażenia bojowego zapłaconego pieniędzmi, potem i wysiłkiem ludu syryjskiego, żeby walczyć z syjonistami. Po tym wszystkim, reżim Qarmatian [32] w Syrii traci nad nimi kontrolę i niszczy je odrzutowcami. To właśnie widzieliśmy w Homs, Damaszku i Aleppo… Naszą radą dla naszych syryjskich braci w dżihadzie jest, by czynili wielkie wysiłki w obronie [pocisków] przeciwlotniczych, w nadziei, że uda nam się przenieść je do dających się obronić obszarów. Będziemy ich potrzebować, o bohaterowie. Zakładając, że jest to dla was możliwe…” [33]
Spalony pocisk rakietowy po przechwyceniu przez Wolną Armię Syryjską i dżihadystów bazy obrony przeciwlotniczej w Aleppo [34]
Gazeta libańska: Siły zbrojne opozycji zdobyły fabrykę chemiczną
W dodatku do zdobycia baz obrony przeciwlotniczej przez siły rebelianckie gazeta libańska „Al-Akhbar”, która jest zbliżona do Hezbollahu, cytowała „godne zaufania źródło”, mówiące, że siły zbrojnej opozycji przechwyciły jedyną fabrykę w Syrii, która specjalizuje się w napełnianiu cystern ciekłego chloru. Fabryka mieści się 40 kilometrów na wschód od Aleppo niedaleko rzeki Eufrat przy drodze Al-Raka. Twierdziła, że fabryka ta ma duże 100-kilogramowe cysterny, z których każda „może zniszczyć 25-tysięczne miasto”.
Według tego źródła reżim, po informacji, że siły opozycji przechwyciły tę fabrykę, poprosił obserwatorów międzynarodowych, którzy byli wówczas w Syrii, o interwencję, obawiając się, że rebelianci użyją chloru do celów wojskowych. Podobno rebelianci odmówili obserwatorom usunięcia cystern chloru z fabryki, ale zgodzili się na opuszczenie fabryki i ogłoszenie jej „strefą zamkniętą”, zachowując równocześnie kontrolę na obszarem, na którym znajduje się fabryka.
Gazeta dała wyraz obawom reżimu syryjskiego, że chlor może z czasem zostać użyty do akcji militarnych, ponieważ rebelianci panują na tym obszarze. W artykule stwierdzono: „Opozycja nadal ma opcję broni chemicznej, jeśli postanowi złamać daną obietnicę… wejść do fabryki, przelać gaz chloru z dużych cystern do ładunków lub mniejszych pojemników i użyć ich dla celów militarnych” [35] .
* L. Barkan jest pracownikiem badawczym w MEMRI; Y. Yehoshua jest dyrektorką MEMRI.ORG
Przypisy (nie spolszczone):
[1] Fsa-dam.com, October 2, 2012. The report specified that the bases were in the Al-Ash’ari area.
[2] Fsa-dam.com, October 4, 2012.
[3] See video at: http://www.youtube.com/watch?v=vSc4OSFRF1k .
[4] See video at: http://all4syria.info/Archive/56221, October 8, 2012.
[5] Fsa-dam.com, October 13, 2012.
[6] Fsa-dam.com, October 14, 2012.
[7] Fsa-dam.com, October 14, 2012.
[8] See video at: http://www.youtube.com/watch?v=cfBcF-zoqe0
[9] See video at: http://syrianarmyfree.com/vb/showthread.php?t=18958 .
[10] Sooryoon.net, October 13, 2012.
[11] Recently, however, some of the FSA top commanders have returned to Syria, which might strengthen their ties with the fighters there.
[12] https://www.facebook.com/Umayyads.Brigade
[13] http://www.youtube.com/watch?&v=fGt33b19V7M#!
[14] https://www.facebook.com/Umayyads.Brigade, October 12, 2012. It should be noted that a previous announcement, from October 11, mentioned collaboration with Jund Al-Islam.
[15] Shumoukh Al-Islam, As-ansar.com, October 13, 2012.
[16] Shumoukh Al-Islam, October 13, 2012.
[17] See MEMRI TV clip No. 3605, Rebels Seize Control of Syrian Air Defense Base and Missiles, October 12, 2012.
[18] http://www.facebook.com/jond.islam .
[19] As-ansar.com, October 13, 2012.
[20] http://www.facebook.com/AlfajrArmy .
[21] Sooryoon.net, October 12, 2012.
[22] http://www.youtube.com/watch?v=UUJIJKuJOo4&feature=plcp
[23] In the past, the organization has taken responsibility for major attacks against the Syrian regime, such as attacks on security service and military headquarters in the heart of Damascus and in Aleppo.
[24] http://www.facebook.com/Ansar.Gbha.AlNosrh?fref=ts, October 12, 2012.
[25] https://www.facebook.com/AlTawheed.Brigade, October 11, 2012.
[26] http://www.facebook.com/Ansar.Gbha.AlNosrh?fref=ts, October 14, 2012.
[27] The Washington Post (USA), August 20, 2012.
[28] Sooryoon.net, October 14, 2012.
[29] http://www.facebook.com/HomsEvent/posts/452436428139793, October 13, 2012.
[30] Fsa-dam.com, October 13, 2012.
[31] As-ansar.com, October 13, 2012.
[32] The Qarmatians were members of a ninth century Shi’ite-Isma’ili sect that rebelled against the 'Abbasid caliph and sacked Mecca, desecrating its holy places.
[33] Sooryoon.net, October 14, 2012.
[34] http://www.facebook.com/Umayyads.Brigade, October 12, 2012. [35] Al-Akhbar (Lebanon), October 13, 2012.