Wprowadzenie
W ciągu ostatniego tygodnia działacze syryjscy używali Facebooka, żeby wezwać do masowego protest w Syrii w sobotę, 5 lutego 2011 r., nazywając to „Dniem gniewu”. Na stronach Facebooka, stworzonych specjalnie w tym celu, członkowie wzywali społeczeństwo syryjskie do wyjścia tego dnia na ulice i prowadzenia pokojowych demonstracji i wieców we wszystkich częściach kraju, jak również przed ambasadami syryjskimi w stolicach arabskich i europejskich w proteście przeciwko opartym na ucisku reżimowi syryjskiemu. Te strony Facebooka pokazują także obrazy i wideo ostro krytykujące syryjskiego prezydenta Baszara Al-Assasa i popierające protest przeciwko jego rządom.
Organizatorzy protestów syryjskich wyrazili poparcie dla demonstrantów w Tunezji i Egipcie oraz przyjęli ich metody [1] : otwieranie specjalnych stron na Facebooku, na których umieszczają informacje dotyczące miejsca i czasu planowanych protestów, oraz tworzenie specjalnych obrazów profilowych, związanych z protestami, do użytku wszystkich członków Facebooka, którzy sympatyzują ze sprawą. Wydaje się jednak, że zasięg ich działalności jest ograniczony w porównaniu do działaczy tunezyjskich i egipskich. Jak dotąd liczba ludzi, którzy zarejestrowali się jako członkowie na tych stronach Facebooka, jest stosunkowo mała, a niektórzy z tych członków mieszkają poza krajem.
Wśród propagujących „Dzień gniewu” jest Niezależny Blok Islamski – część ruchu opozycyjnego „Deklaracji z Damaszku” – który wezwał Syryjczyków do uczestnictwa w „szerokich protestach i masowych wiecach” przed budynkiem parlamentu w Damaszku w dniu 5 lutego. W swoim oświadczeniu organizacja ta chwaliła protesty w Tunezji i Egipcie i ostrzegła reżim syryjski przeciwko dalszemu uciskowi, korupcji i aresztom politycznym [2] . Witryny internetowe opublikowały także przesłanie „Ludowych Komitetów Prowincji Aleppo”, ogłaszając na 5 lutego wiec protestacyjny w centrum Aleppo, drugim największym mieście w Syrii [3] .
Organizatorzy planowanych demonstracji w Damaszku i Aleppo wyliczyli swoje żądania: poprawa warunków życia, respektowanie praw człowieka, wolność słowa dla wszystkich obywateli Syrii i większe wpływy dla młodzieży syryjskiej. Poprosili, by protestujący przychodzili wyłącznie z flagami syryjskimi i transparentami wyrażającymi ich żądania [4] .
Syria jest w stanie pogotowia wobec możliwego rozszerzenia się protestów na jej terytorium. 29 stycznia 2011 r. władze syryjskie nie dopuściły do przeprowadzenia demonstracji solidarności z protestującymi w Egipcie przed ambasadą egipską w Damaszku, bojąc się rozniesienia pożaru [5] . Doniesiono również, że syryjski szef bezpieczeństwa, Ali Mamlouk, spotkał się z gubernatorami prowincji, żeby przygotować się na możliwe protesty w kraju [6] .
Są sprzeczne doniesienia w sprawie dostępu do Facebooka, który odegrał zasadniczą rolę w zmobilizowaniu społeczeństwa do obecnej fali protestów w świecie arabskim. Według relacji z Alarabiya.net z 25 stycznia 2011 r. władze syryjskie ograniczyły dostęp do Facebooka w próbie powstrzymania rozszerzenia się protestów na Syrię, ale niektórzy użytkownicy potrafili wejść na portal przez inne domeny [7] . Syryjska agencja informacyjna SANA zaprzeczyła temu, mówiąc, że dostęp do Internetu jest nieograniczony w całym kraju [8] .
Poniżej podajemy przegląd przygotowań na Facebooku do protestów 5 lutego w Syrii:
Strony Facebooka stworzone do ogłaszania protestów 5 lutego
W oczekiwaniu wydarzeń otwarto szereg stron na Facebooku, takich jak strony zatytułowane „Syryjski dzień gniewu”, „Syryjska Rewolucja przeciwko Baszarowi Al-Assadowi” o „Ku powszechnej akcji w Syrii: 5 lutego 2011 dzień gniewu”. W momencie pisania niniejszego te trzy strony mają 5 tysięcy zarejestrowanych członków, ale więcej dochodzi z każdą godziną.
Strona Facebooka otwarta w oczekiwaniu na protest z 1500 członkami
Facebook page launched in advance of the protests, with 1,500 members
http://www.facebook.com/pages/ywm-alghdb-alswry/147151028676674?ref=nf
Strona „Powszechna akcja” z 1000 członków
http://www.facebook.com/pages/nhw-hrak-shby-fy-swryt-ywm-alghdb-5-shbat-2011/175027102541306
Strona zatytułowana „Syryjska rewolucja przeciwko Baszarowi Al-Assadowi”
http://www.facebook.com/note.php?note_id=136763013004194#!/Syrian.Revolution
Wezwania do dołączenia się do grup “Dnia gniewu” na Facebooku i do uczestnictwa w protestach były także szerzona przez Twitter:
Konto na Twitterze poświęcone syryjskiemu Dniu gniewu:
http://twitter.com/AngrySyriaDay
Zostały także stworzone specjalne strony na Facebooku, by uczestnicy mogli potwierdzić swoje uczestnictwo w protestach. Na przykład strona zatytułowana “Syryjski dzień gniewu – akcja powszechna w Syrii”, wzywająca do demonstracji w Syrii i za granicą, ma 127 potwierdzeń, a strona ogłaszająca planowaną demonstrację na placu Saad Allah Al-Jabiri w Aleppo ma 194 potwierdzenia.
Strona „Akcji Powszechnej” z 127 potwierdzeniami
http://www.facebook.com/event.php?eid=175308452510885#!/event.php?eid=149985825055327
Strona poświęcona demonstracji w Aleppo z 194 potwierdzeniami
Komunikat krążący na Facebooku: Dzień gniewu – apolityczny protest, żeby zmienić naszą gorzką sytuację
Komunikat umieszczony na różnych stronach Facebooka i witrynach internetowych, zatytułowany: “Syryjski dzień gniewu 5 lutego 2011 r.” mówi: „Protesty zorganizowane przez inne ludy arabskie nie były motywowane wolą większą od naszej ani [umożliwione] przez potencjał większy [od naszego]. Reżimy [w Egipcie i Tunezji] są nie mniej okrutne i agresywne niż reżim w naszym kraju, ale ludy [Egipcjan i Tunezyjczyków] podniosły sztandar wolności i honoru i trzymają się tego kursu. Syryjski Dzień Gniewu jest wezwaniem narodowym, które nie ma nic wspólnego z żadnym blokiem lub nurtem politycznym. [Wyraża] wolę ludu, który aspiruje do wolności i pragnie powstać przeciwko swojej gorzkiej sytuacji i zmienić złą sytuację ekonomiczną, która pogarsza się z dnia na dzień”. Strony Facebooka wzywają do szerzenia tego komunikatu do tylu witryn i platform, ile to możliwe.
Komunikat
http://www.facebook.com/pages/ywm-alghdb-alswry/147151028676674
Anons wzywający do demonstracji: „W sobotę 5 lutego [protest] w całej Syrii, na każdej ulicy, przeciwko uciskowi i korupcji”
http://www.facebook.com/pages/ywm-alghdb-alswry/147151028676674?ref=nf#!/photo.php?fbid=147362948655482&set=a.147230262002084.27852.147151028676674
Obrazy profile Dnia Gniewu
Podobnie jak podczas poprzednich kampanii protestacyjnych, wielu użytkowników Facebooka przyjęło specjalne obrazy profilowe zaprojektowane na tę okazję, składające się z flagi syryjskiej i napisu “Syryjski dzień gniewu – 5 lutego 2011 r.”
„Dzień gniewu”, obraz profilowy
http://www.facebook.com/pages/ywm-alghdb-alswry/147151028676674?ref=nf#!/photo.php?fbid=147230265335417&set=a.147230262002084.27852.147151028676674
Liczni członkowie używają tego specjalnego obrazu:
Wizerunki przeciwko Assadowi na syryjskich stronach Facebooka
Syryjskie strony Facebooka przedstawiają także wizerunki przeciwko Assadowi, takie jak poniżej, pokazujące syryjskiego prezydenta podzielającego los Saddama Husajna.
Podpis pod zdjęciem mówi: “wkrótce”
http://www.facebook.com/event.php?eid=175308452510885#!/photo.php?fbid=1821234888256&set=o.420796315726
Podobne zdjęcie przedstawiające Mubaraka pojawiło się na egipskiej stronie Facebooka.
http://www.facebook.com/ElShaheeed?ref=mf
Wizerunki ze strony “Syryjski dzień gniewu”:
Syryjska kontrkampania poparcia dla reżimu
Naturalnie stworzono również strony na Facebooku, które popierają reżim syryjski i sprzeciwiają się protestom 5 lutego.
Strona zatytułowana „Przeciwko wiecowi dnia gniewu 5 lutego – Allah jest obrońcą Syrii”
http://www.facebook.com/pages/dd-wqft-5-shbat-w-dd-ywm-alghdb-alswry-w-swrya-allh-hamyha/160085677377630
Strona poświęcona organizacji marszu poparcia Assada 15 lutego
http://www.facebook.com/pages/msyrt-mhbt-lqayd-alwtn-wlswrya-alhbybt-fy-15-shbat/126060727462044?v=wall#!/pages/msyrt-mhbt-lqayd-alwtn-wlswrya-alhbybt-fy-15-shbat/126060727462044?v=wall
Y. Yehoshua jest dyrektorką badań w MEMRI.
[1] Patrz także MEMRI Seria Specjalnych Komunikatów – Nr 3521 – 19 stycznia 2011
Arabskie i irańskie reakcje na powstanie tunezyjskie; i MEMRI Seria Badań I Analiz – Nr 659 – 26 stycznia 2011
Portale społecznościowe wykorzystane przez ruch protestu w Egipcie .
[2] Syriahr.com, 27 stycznia 2011.
[3] Elaph.com, 28 stycznia 2011.
[4] http://www.syriakurds.com/home/index.php?option=com_content&task=view&id=21854&Itemid=28;
[5] Syriahr.com, 30 stycznia 2011.
[6] Sooryoon.net, 29 stycznia 2011.
[7] Alarabiya.net, 27 stycznia 2011.
[8] Sana.sy, 29 stycznia 2011.
