15 grudnia 2019 r. poinformowano, że Turcja wyprawiła trzy kontenery uzbrojonych i nieuzbrojonych dronów na lotnisko Geçitkale na północnym Cyprze, by ochraniać tureckie statki wiertnicze i statki badawcze na wschodnich wodach Morza Śródziemnego[1]. Tego samego dnia doniesiono, że izraelskie siły lotnicze krążyły nad tureckim statkiem na wschodnim Morzu Śródziemnym, prawdopodobnie w reakcji na incydent sprzed dwóch tygodni, kiedy turecka marynarka wygnała izraelski statek badawczy Bat Galim z tego terenu[2]. Przez ostatni rok rząd Turcji rozszerzał swoje wiercenia w poszukiwaniu gazu ziemnego na wschodnim Morzu Śródziemnym (patrz MEMRI Special Dispatch No. 8372 Following Announcement Of EU Sanctions Over Turkish Drilling In Eastern Mediterranean, Turkey Doubles Down, November 19, 2019).
„Kolejna destabilizująca akcja Turcji w regionie”
Ersin Tatar, premier tureckiej Republiki Północnego Cypru, powiedział, że tureckie drony wyprawione do północnego Cypru są „ważną ochroną naszych praw i interesów: i że Turcja wysłała „pilne” żądanie użycia lotniska Geçitkale. Rzecznik rządu południowego Cypru, Kyriakos Koushos, powiedział 14 grudnia, kiedy lotnisko zostało określone jako miejsce użycia przez rząd turecki do dostawy dronów, że „to jest widoma kolejna akcja destabilizacyjna Turcji w regionie, który już stoi przed problemami ze stabilnością”[3].
Turcja wysłała drony na lotnisko Geçitkale na północnym Cyprze (źródło: Haberkibris.com).
Prezydent Erdoğan: „Jeśli to konieczne, zwiększymy ich liczbę”
O pierwszym locie tureckiej produkcji dronu, Bayraktar TB2, z lotniska Geçitkale poinformowano 16 grudnia[4]. 18 grudnia grecki minister obrony, Nikos Panagiotopoulos, oznajmił, że rozpoczęła się ”inicjatywa” Grecji zakupu trzech dronów z USA i dwóch z Izraela[5]. 19 grudnia turecki prezydent Recep Tayyip Erdoğan powiedział o dronach stacjonujących na północnym Cyprze: „Jeśli to konieczne, zwiększymy ich liczbę”[6]. Grecja podobno nie ma uzbrojonych dronów i ma cztery francuskie nieuzbrojone drony[7]. Według informacji z czerwca 2018 r. Turcja miała 40 uzbrojonych i nieuzbrojonych dronów[8].
Napięcia między północnym i południowym Cyprem utrzymują się z innych powodów. 22 grudnia Kudret Özersay, który jest zarówno wicepremierem, jak ministrem spraw zagranicznych północnego Cypru, wyraził w wywiadzie sprzeciw wobec domniemanych starań Greków cypryjskich niedopuszczania turystów do podróży z południowego do północnego Cypru. Powiedział: „Jeśli turysta dociera na północ [Cypru] przez lotnisko Larnaka, dlaczego miałoby to wam przeszkadzać? Jeśli próbujecie wykorzystać sytuację w celu zaszkodzenia mojej gospodarce, zrobię to samo… Turecka Republika Północnego Cypru będzie współpracować z Turcją tak bardzo, jak jej to potrzebne w ramach możliwości”[9].
[1] The Turkish Republic of Northern Cyprus, which is recognized only by Turkey, was established in 1974 after the Greek Army took over the government of Cyprus and the Turkish military invaded Northern Cyprus in response.
[2] Jpost.com/Breaking-News/IAF-aircraft-circle-over-Turkish-ship-near-Cyprus-611008, December 15, 2019; Aa.com.tr/tr/dunya/turk-donanmasi-israil-arastirma-gemisini-dogu-akdenizden-cikardi-iddiasi/1674028, December 15, 2019.
[3] Cna.org.cy/webnews-en.aspx?a=5488dab0302941e4b3c0cbc54fe090eb, December 14, 2019.
[4] Cnnturk.com/turkiye/kktcden-kalkan-iha-dogu-akdenizdeki-ilk-gorev-ucusuna-basladi, December 16, 2019.
[5] Cnnturk.com/dunya/yunanistan-abd-ve-israilden-iha-alacak, December 18, 2019.
[6] Pio.mfa.gov.ct.tr/erdogan-gerekirse-ihalarin-sayisi-daha-da-artabilir, December 19, 2019.
[7] Efadrones.org/countries/Greece, accessed December 23, 2019.
[8] Yenisafak.com/ekonomi/turkiyenin-iha-ve-siha-sayisi-40i-gecti-3357869, June 13, 2018.
[9] Yeniakit.com.tr/haber/rumlari-acik-acik-uyardi-turkiye-ile-isbirligi-yapacagiz-973243.html, December 22, 2019.
