W Turcji wybuchła kontrowersja po przedostaniu się do wiadomości publicznej, że Ali Yüksel, doradca tureckiego premiera Recepa Tayyipa Erdogana, ma trzy żony i planuje poślubienie czwartej.

Pierwsza żona Yüksela powiedziała o swoim mężu, że “traktuje nas równo… Dzieli dzień na trzy, ale spędza noc z inną żoną każdego dnia. Nie pomija ani nie spędza dwóch kolejnych nocy z żadną z nas”. Ali Yüksel powiedział, że nie pytał pierwszej żony, kiedy brał drugą i trzecią żonę. “One powiedziałyby nie, gdybym zapytał – powiedział Yüksel – Ponadto, nie muszę prosić o pozwolenie [1] .

W powstałej kontrowersji o wiele żon Yüksela bloger Emine Aslaner rozpoczęła opartą o Twitter kampanię potępienia poligamii Ali Yüksela. Jej stronę internetową można znaleźć tutaj www.eminearslaner.com , a strona kampanii Twittera znajduje się tutaj: http://twitturk.com/tweet/search?q=noaliyuksel . Pani Aslaner, która nosi chustę, pisze o kwestiach współczesnych i o islamie.



Strona Twittera Emine Aslaner (http://twitter.com/Emi_Ars )

Poniżej podajemy fragmenty relacji zamieszczonej w języku angielskim w gazecie tureckiej „Hurriyet” o kampanii w Twitterze:

„Nie dla haremu”

6 sierpnia 2010 r. artykuł w “Hürriyet” stwierdził: „Na serwisie społecznościowym Twitter rozpoczęto kampanię pod nazwą 'NoAliYuksel’ w proteście przeciwko doradcy premiera, który ma trzy żony. Emine Aslaner, która nosi chustę, rozpoczęła kampanię, popieraną także przez mężczyzn. ‘NoAliYuksel’ jest teraz na liście trendów Twittera.

‘Nie dla haremu. Kobietom w chustach jest niewygodnie’; ‘Jeśli nie odeślesz ludzi takich jak Ali Yüksel, nie powiemy tak’; ‘Nie możesz oszukać nas prawami. Patrzymy na życie, jakie prowadzisz, i na decyzje, jakie podejmujesz, i nie wierzymy ci’; ‘Europejscy Turcy źle się czują’; oraz ‘Partia rządząca, której doradza mężczyzna reprezentujący islam w Niemczech swoim haremem, może tylko [doprowadzić] do wzrostu haremu’ – [takie zdania] umieścili członkowie grupy na stronie.

Yüksel, który został mianowany na doradcę premiera Recepa Tayyipa Erdoğana, jest bardzo krytykowany za poligamię, którą ujawnił wywiad do książki. Fehmi Çalmuk przeprowadził wywiad z Ali Yükselem do książki Dziewczyny przyciągające uwagę, opublikowanej w 2004 r. W wywiadzie tym Yüksel powiedział, że ma trzy żony i zamierza poślubić czwartą.

Historia przeszła niezauważona przez media aż do tego tygodnia, kiedy podchwyciły ją gazety ‘Radikal’ i ‘Birgün’ oraz inne media” [2] .

Ta sprawa jest jak “wersja Ankary amerykańskiego program telewizyjnego ‘Big Love’”

5 sierpnia Sevil Küçüksokum napisał w “Hürriyett”: „Rząd stoi przed burzą krytyki z powodu niedawno mianowanego doradcy premiera, o którym wielu mówi, że pociągnął retorykę partii rządzącej o ‘wartościach rodzinnych’ do niedającej się zaakceptować skrajności. Ma trzy żony.

Wersję Ankary amerykańskiego program telewizyjnego ‘Big Love’, który przedstawia poligamicznego mormona, żonglującego wieloma rodzinami, przedstawił parlamentowi w maju członek opozycji, który kwestionował to mianowanie. Historia przeszła w zasadzie niezauważona przez media aż do tego tygodnia, kiedy podchwyciły ją gazety ‘Radikal’ i ‘Birgün’ oraz inne media.

W czerwcu rząd potwierdził, że Ali Yüksel, mężczyzna, który poślubił trzy kobiety w ceremoniach religijnych i uważa się za ‘szejka islamu’, co jest tytułem wysokiego autorytetu w sprawach religijnych, jest zatrudniony jako doradca premiera Recepa Tayyipa Erdoğana.

‘Ten rodzaj małżeństw religijnych lub innych związków z więcej niż jedną kobietą, nie są uważane za problem przez Partię Sprawiedliwości i Rozwoju [AKP]. Rząd sankcjonuje poligamię w swojej społeczności’ powiedział w czwartek socjolog Yıldız Ecevit ‘Hürriyet Daily News & Economic Review’ w wypowiedzi krytycznej wobec tego mianowania.

Poligamiczny styl życia Yüksela stał się sprawą publicznego zainteresowania w 2004 r., kiedy cytowano jego wypowiedź z wywiadu dla książki Fehmi Çalmuka Merak Edilen Kızlar (Dziewczyny przyciągające uwagę), że ma trzy żony i zamierza poślubić czwartą.

Według niektórych interpretacji islamu, religia pozwala mężczyźnie na posiadanie czterech żon, jeśli może je utrzymywać i traktuje je równo.

‘Wiemy, że niektórzy posłowie AKP są poligamiczni. Jest to sprzeczne z wysiłkami osiągnięcia równości między mężczyznami i kobietami. Ta praktyka kwestionuje prawa kobiet – powiedział Ecevit – Nie nazywają tego cudzołóstwem. Usprawiedliwiają poligamię islamem’.

W 2004 r. AKP rozważała wprowadzenie paragrafu zabraniającego cudzołóstwa do kodeksu karnego, który poddawano rewizji pod kątem zgodności z Kryteriami Kopenhaskimi, ale wycofała się z powodu krytyki z Unii Europejskiej.

Kluczowi przedstawiciele AKP wypowiadali rozmaite poglądy konserwatywne o małżeństwie i rodzinie, z Erdoğanem wzywającym wszystkie pary tureckie do posiadania przynajmniej trójki dzieci i minister Selmą Alije Kavef, odpowiedzialną za sprawy kobiet i rodzin, wyrażającą głośne potępienie scen pocałunków w tureckich operach mydlanych.

Prawniczka Yasemin Öz z AMARGİ Woman Academy podkreśliła, że chociaż bigamia jest zakazana w Turcji, nie ma sankcji karnych dla ludzi z wieloma żonami. Powiedziała, że praktykowanie poligamii przez małżeństwa religijne jest niewłaściwe i nie należy dopuścić, by stało się precedensem, ponieważ te małżeństwa odbierają prawa kobietom.

‘Powinny istnieć sankcje. Na przykład prawo służby cywilnej mogłoby dawać możliwość akcji dyscyplinarnych w tych sprawach. Albo mogłoby być prawo w kodeksie karnym’ – powiedziała Öz.

W Turcji poligamia została oficjalnie uznana za niezgodną z prawem w 1926 r., chociaż nadal jest praktykowana w częściach kraju. Burmistrz Halil Bakırcı z prowincji Rize na Morzem Czarnym, który został wybrany z ramienia AKP, spotkał się niedawno z bardzo ostrą krytyką za propozycję poligamicznych małżeństw z Kurdyjkami ze wschodniej Anatolii, jako sposobem ‘rozwiązania’ problem kurdyjskiego bez uciekania się do środków militarnych. Przeprosił potem za swoje uwagi, które, jak powiedział, zostały źle zrozumiane, a partia rządząca rozpoczęła dochodzenie” [3] .



[1] “Cumhuriyet”, Turcja, 4 sierpnia 2010, cytowane w “Hurriyet Daily News”, Turcja, 4 sierpnia 2010. Najpierw relacjonowane w MEMRI Blog, http://www.thememriblog.org/blog_personal/en/29067.htm .

[2] “Hürriyet” (Turcja), 6 sierpnia 2010.

[3] “Hürriyet” (Turcja), 5 sierpnia 2010.