W wywiadzie 25 listopada 2015 r. dla telewizji irańskiej irański wiceminister spraw zagranicznych, Abbas Araghchi, powiedział, że prowadził ostatnio rozmowy z dyrektorem generalnym MAEA, Yukiyą Amano, o „zamknięciu dossier Możliwego Wymiaru Militarnego (PMD)” i że Amano informował go o „niektórych punktach, jakie przedstawi” w nadchodzącym raporcie MAEA w tej sprawie. Araghchi powiedział, że rozmawiał także z Amerykanami i Europejczykami w Wiedniu i zrozumiał, że “oni także zmierzają do zamknięcia dossier PMD” [1].
Abbas Araghchi (Zdjęcie: Press TV, Iran)
Należy przypomnieć, że Ali Akbar Salehi, przewodniczący Irańskiej Organizacji Energii Atomowej i członek zespołu negocjacyjnego w sprawie nuklearnej, powiedział 21 czerwca 2015 r. w wywiadzie dla telewizji irańskiej, że Iran “doszedł do porozumienia z MAEA” w sprawie PMD i dodał: „Teraz istnieje wsparcie polityczne [ze strony P5+1], i kwestia [PMD] powinna zostać rozwiązana”. Powiedział następnie: “Do 15 grudnia [2015], pod koniec roku, kwestia [PMD] powinna być rozstrzygnięta. MAEA przedstawi swój raport zarządowi. Tylko przedstawi go. Wspólny Kompleksowy Plan Działania będzie kontynuowany niezależnie od wyników tego raportu. Doszliśmy do porozumienia z MAEA… Kwestie techniczne są teraz rozwiązywane w ramach politycznych. Ustalili ramy czasowe i, z wolą Boga, ta kwestia musi zostać rozwiązana do 15 grudnia”. W odpowiedzi na uwagę prowadzącego wywiad, że MAEA ma „złą historię” (w kategoriach kooperacji z Iranem), Salehi powiedział: „Krótko mówiąc, oni [MAEA] będą przegranymi. Jak powiedziałem, ta kwestia otrzymała wsparcie polityczne. Praca [MAEA] musi być rozsądna. Nie mogą zrobić niczego nierozsądnego. Kiedy nie ma wsparcia politycznego, robią, co chcą, ale teraz jest wsparcie polityczne i kwestia powinna zostać rozwiązana” [2].
W wywiadzie z 25 listopada Araghchi powiedział: “W ciągu następnych kilku dni nasi eksperci będą w kontakcie z ekspertami MAEA i, jeśli to konieczne, przedstawią dodatkowe punkty. Mogę także znowu spotkać się z Amano… Oni [nasi eksperci] powiedzieli nam, że było kilka słabych punktów w raporcie MAEA i skomentowałem je. Jestem pełen optymizmu, że zostaną poprawione…”
Dodał: “Nie sądzę, by za kulisami były jakieś plany pozostawienia otwartego dossier PMD. Nie otrzymaliśmy żadnych wskazówek, że istnieje plan [tego rodzaju] za kulisami. W każdym razie dostarczyłem Amerykanom i Europejczykom niezbędnych komentarzy”.
Następnie powiedział: “Oczekujemy, że ten raport zostanie opublikowany i przedstawiony Radzie Bezpieczeństwa 1 grudnia 2015 r. Na 15 grudnia 2015 r. wyznaczono specjalne spotkanie Rady Bezpieczeństwa, na którym zostanie przyjęta rezolucja w sprawie raportu MAEA. Przez ten czas [tj. do 15 grudnia] grupa P5+1 przedstawi [projekt] rezolucji [Radzie Bezpieczeństwa] z celem zamknięcia dossier PMD i [ten projekt rezolucji] będzie poddany pod głosowanie na spotkaniu 15 grudnia 2015 r. A także, 7 grudnia 2015 r. odbędzie się spotkanie Wspólnej Komisji JCPOA w Wiedniu, z uczestnictwem [przedstawicieli] Iranu i P5+1, na którym omówimy [projekt] rezolucji P5+1 o zamknięciu PMD. Podjęliśmy wszystkie niezbędne kroki, żeby 15 grudnia 2015 r. [Rada Bezpieczeństwa] zamknęła dossier PMD i ta sprawa zostanie zamknięta”.
Według Araghchiego, „jeśli Rada Bezpieczeństwa nie zamknie dossier PMD, proces realizacji JCPOA zatrzyma się. Tak więc P5+1 muszą zdecydować między PMD a JCPOA… W przeszłości P5+1 wybrały JCPOA. List [Najwyższego] Przywódcy [Chameneiego] o realizacji przez Iran kroków nuklearnych [dokument opublikowany przez Chameneiego 21 października z wyliczeniem 9 dodatkowych warunków dla zastosowania się Iranu do JCPOA] [3] także podkreślał, że muszą wybrać między JCPOA a PMD” [4].
Według irańskiej agencji informacyjnej Press TV, Araghchi powiedział w tym samym wywiadzie: „Jeśli Yukiya Amano lub zarząd [MAEA] przedstawią swój raport w taki sposób, że nie spełni przewidzianych zobowiązań, Islamska Republika Iranu także zatrzyma [realizację] JCPOA” [5]. W tej wypowiedzi Araghchi sugeruje, że Iran otrzymał zobowiązanie, że dossier PMD zostanie zamknięte.
Wywiad Araghchiego wskazuje, że Iran śledził powstawanie raportu MAEA i przedstawiał komentarze do MAEA i P5+1, i w rzeczywistości wywierał nieustanny nacisk na Amano i na P5+1 w celu zapewnienia, że dossier PMD zostanie zamknięte i raport będzie sformułowany jednoznacznie i w sposób całkowicie satysfakcjonujący Iran.
Należy przypomnieć, że inspekcja obiektu militarnego Parchin, przeprowadzona w celu ustalenia, czy program Iranu miał wymiar militarny, składała się z przedstawienia przez Iran próbek, które nie były zebrane w obecności inspektorów MAEA, i zostały one następnie przekazane MAEA, a więc nie daje się ustalić ich pochodzenia.
Jeśli chodzi o kroki podejmowane obecnie przez Iran, by spełnić zobowiązania z JCPOA, Araghchi wyjaśnił, że “żaden z kroków podjętych jak dotąd przez Iran w tej sprawie nie jest sprzeczny z listem [Najwyższego] Przywódcy… i, na ile mi wiadomo, nadal jesteśmy na etapie demontażu nieczynnych centryfug. (Zarówno rzecznik Irańskiej Agencji Atomowej, Behrouz Kamalvandi, jak i sekretarz Irańskiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego, Ali Szamchani, istotnie powiedzieli, że Iran przeniósł nieczynne centryfugi z jednego obiektu do drugiego, ale żadne czynne centryfugi nie zostały zdemontowane) [6].
Przypisy (nie spolszczone):
[1] ISNA (Iran), November 25, 2015.
[2] See MEMRI TV Clip No. 5014, We Have Reached Understandings with the IAEA about the PMD; Technical Issues Are Now Being Resolved on a Political Level, July 21, 2015.
[3] See MEMRI Daily Brief No.65, MEMRI: 'The Emperor Has No Clothes,’ October 30,
2015.
[4] ISNA (Iran), November 25, 2015.
[5] Press TV (Iran), November 26, 2015.
[6] Kamalvandi: ISNA (Iran), November 3, 2015; Shamkhani: Fars (Iran), November 10, 2015.
Visit the MEMRI site in Polish: http://www2.memri.org/polish/
If you wish to reply, please send your email to memri@memrieurope.org
