Pod koniec kwietnia 2024 r. reżim syryjski zaczął wysyłać posiłki wojskowe do prowincji Al-Suwajda w południowej Syrii, w pobliżu granicy z Jordanią, wśród których, według doniesień, są funkcjonariusze wspieranych przez Iran bojówek.
Chociaż prowincja Al-Suwajda, w której większość stanowią Druzowie, znajduje się oficjalnie pod kontrolą reżimu syryjskiego, reżimowi brakuje tam silnych sił bezpieczeństwa. Ponadto od sierpnia 2023 r. na tym obszarze doszło do serii protestów przeciwko prezydentowi Syrii Baszarowi Al-Assadowi, a czasami także przeciwko Iranowi. [1]
Al-Suwajda i inne prowincje w południowej Syrii to ważne regiony dla aktorów międzynarodowych i regionalnych, którzy są zaangażowani w wydarzenia w Syrii i na których mają one wpływ, a obecność wojskowa Iranu i jego bojówek budzi niepokój sąsiadów Syrii, Jordanii i Izraela. [2] Od wybuchu wojny w Gazie wzrosło znaczenie prowincji Al-Suwajda, gdyż może ona zostać wykorzystana przez Iran jako front przeciwko Izraelowi i przeciwko Jordanii, której Iran także zagraża. [3]
Posiłki wysłano do Al-Suwajda po aresztowaniu kilku syryjskich funkcjonariuszy przez zbrojne frakcje w prowincji przy próbie wywarcia nacisku na syryjskie agencje bezpieczeństwa, by zwolniły studenta z Al-Suwajda, który został aresztowany w prowincji Latakia w lutym ubiegłego roku pod zarzutem wspierania protestów przeciwko reżimowi. [4] Studenta rzeczywiście zwolniono 29 kwietnia 2024 r., co spowodowało uwolnienie syryjskich oficerów, [5] ale mimo to do prowincji wysłano syryjskie i irańskie posiłki wojskowe, w tym czołgi, pojazdy opancerzone i dziesiątki żołnierzy.
Należy zauważyć, że jeszcze zanim posiłki zostały wysłane do Al-Suwajda, Hezbollah i inne bojówki wspierane przez Iran utrzymywały tam obecność. Według Jusoor, instytutu badawczego powiązanego z opozycją syryjską, według stanu na listopad 2023 r. na tym obszarze znajdowało się 12 placówek wojskowych Hezbollahu i Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), których członkowie zajmowali się głównie werbowaniem wojowników, nadzorowaniem przemytu narkotyków i broni do Jordanii, zabezpieczając magazyny broni i obsadzając stanowiska obserwacyjne w pobliżu granic Izraela i Jordanii. [6]
Podobnie 22 kwietnia 2024 r., tak samo jak przed wysłaniem posiłków w ten obszar, kurdyjska Północna Agencja Prasowa poinformowała o powszechnym rozmieszczeniu wspieranych przez Iran bojówek w całej południowej Syrii. Agencja oszacowała, że dziesiątki tysięcy wojowników rozmieszczono wzdłuż granicy jordańsko-syryjskiej, od wschodniej części prowincji Al-Suwajda do Kotliny Jarmuk w prowincji Daraa. [7]
Według wydawanej w Londynie gazety „Al-Quds Al-Arabi” posiłki wysłane do Al-Suwajda obejmują 1200 żołnierzy syryjskich, a także funkcjonariuszy lojalnych wobec Iranu afgańskich bojówek Fatemiyoun i pakistańskich Zainebiyoun. [8] Hussein Abdulbaqi, dowódca lokalnej frakcji w Al-Suwajda, Tadżamu’ Ahrar Dżabl Al-Arab, potwierdził, że we wzmocnieniach biorą udział członkowie wspieranych przez Iran bojówek. [9]
Powiązane z opozycją media Euphrates Eye, zajmujące się wschodnią Syrią, poinformowały 4 maja 2024 r., że około 100 agentów wspieranej przez Iran irackiej milicji Al-Nudżaba przedostało się do Syrii z Iraku przed rozmieszczeniem w Al-Suwajda. [10]
Źródła oceniają: posiłki syryjskie i irańskie są skierowane przeciwko Jordanii, a nie przeciwko lokalnym protestom
Ponieważ reżim syryjski nie opublikował oficjalnego oświadczenia w sprawie rozmieszczenia sił w Al-Suwayda, pojawiło się wiele spekulacji na temat celu ich rozmieszczenia. Lokalne frakcje i druzyjscy uczeni religijni oceniali, że siły te miały stłumić protesty w prowincji i wzmocnić kontrolę reżimu nad nią. [11] Źródła w Damaszku cytowane przez londyńską gazetę „Al-Sharq Al-Awsat” uważają jednak, że przyczyny rozmieszczenia wykraczają poza to i są związane ze zmianami w regionalnym układzie sił w świetle trwającej wojny w Strefie Gazy. Źródła podają, że w następstwie wojny w Gazie reżim syryjski i jego sojusznicy będą musieli odzyskać kontrolę nad frontem w południowej Syrii, zwłaszcza w prowincji Al-Suwajda, która graniczy z Jordanią, ze względu na fakt, że Jordania brała udział w przechwytywaniu dronów wystrzelonych przez Iran w stronę Izraela 14 kwietnia 2024 r. [12] oraz w następstwie operacji wojskowych przeprowadzonych przez Jordanię na terytorium Syrii w celu zwalczania handlu narkotykami, w który według doniesień zaangażowane były bojówki wspierane przez Iran. Według tych źródeł istnieją przesłanki wskazujące, że reżim syryjski we współpracy z Iranem rozpoczyna nową inicjatywę militarną i w zakresie bezpieczeństwa, której celem jest przesunięcie sił syryjskich wzdłuż południowej granicy kraju. [13]
Również syryjska działaczka na rzecz praw człowieka, Salam Abbas, powiedziała katarskiej gazecie „Al-Arabi Al-Jadid”, że głównym celem wzmocnień, w których, jej zdaniem, uczestniczy wielu bojowników wspieranych przez Iran, jest oblężenie Jordanii ze względu na jej udział w przechwytywaniu irańskich dronów 14 kwietnia. Opisała posiłki jako część „ekspansji szyickiej”. [14]
Na stronie Facebooka „Al-Suwajda ANS” zamieszczono kilka postów, w których stwierdzono, że posiłki wojskowe przybywające do prowincji obejmują syryjskich agentów lojalnych wobec Iranu i Hezbollahu, których celem jest zwiększenie napięć między proreżimowymi i antyreżimowymi Druzami w regionie, żeby przenieść uwagę na południową Syrię, tak aby Izrael zaprzestał eskalacji swoich działań przeciwko Hezbollahowi w południowym Libanie. [15]
[1] This is not the first time that such protests have taken place in the governorate in the past several years. See MEMRI Reports: Inquiry & Analysis No. 1516, Syrian Opposition: Anti-Regime Protests In Al-Suwayda Give Us Hope Of Toppling The Regime, June 22, 2020; Special Dispatch No. 10405, Wave Of Anti-Regime Protests In Southern Syria: Long Live Syria; Down With Bashar Al-Assad, January 5, 2023.
[2] When the Syrian regime regained control of large parts of its southern territory in 2018, there were reports about an understanding between the U.S., Russia, Israel, and Jordan according to which the Iran-backed militias would terminate their presence in the area. However, their presence has continued. See MEMRI Inquiry & Analysis No, 1408, Contrary To The Understandings Reached With Russia, Iranian And Iran-Affiliated Forces Are Participating In The Fighting In Southern Syria, July 19, 2018.
[3] See MEMRI Reports: Special Dispatch No. 10859, Reports On Reinforcement Of Hizbullah Forces And Iranian Militias In Southern Syria In Advance Of Possible Expansion Of The Israel-Hamas Fighting, October 12, 2023; Special Dispatch No. 10874, Saudi Daily: Shi’ite Militia Commanders Have Arrived In Lebanon And Syria Ahead Of Possible Involvement In Conflict With Israel, October 16, 2023; Special Dispatch No. 10888, Arab News Sites: Iran Running Joint Resistance Axis Operations Room; Plans To Open Up Syrian Front Against Israel; Shi’ite Militias In Iraq Threaten To Escalate Attacks On U.S. Targets In Iraq, Syria, October 19, 2023; Special Dispatch No. 109920, Signs That Iran Will Open A Front Against Israel From The Syrian Golan Heights, October 31, 2023; Inquiry & Analysis No. 1746, Jordan Increasingly Concerned About Iran Amid Activity Of Iran-Backed Militias On Its Northern Border, February 20, 2024; Special Dispatch No. 11034, Lebanese Journalist: Iran Exploiting The War In Gaza To Undermine Stability Of Jordan, December 22, 2023.
[4] Alhurra.com, April 29, 2024.
[5] Facebook.com/alraased, April 29, 2024.
[6] Jusoor.co, November 24, 2023.
[7] Npasyria.com, April 22, 2024.
[8] Al-Quds Al-Arabi (London), May 4, 2024.
[9] Akhbaralaan.net, May 4, 2024.
[10] Facebook.com/euphrateseyenetwork, May 4, 2024.
[11] Syria.tv, May 1, 2024.
[12] See MEMRI Special Dispatch No. 11277, Jordan Explains Its Participation In Thwarting Iran’s Attack On Israel: We Defended Our Borders And People, Oppose Any Iranian Attempt To Violate Our Sovereignty, April 15, 2024.
[13] Al-Sharq Al-Awsat, (London), May 4, 2024.
[14] Al-Arabi Al-Jadid (Qatar), May 5, 2024.
[15] Facebook.com/Suwadya.IamaHumanStory, April 27-29, 2024.
